اميرالمؤمنين امام علی(عليه‌السلام) : لاتَجَعَلْ عِرضَكَ غَرَضاً لِنِبالِ القَولِ، آبرو و اعتبار خودت را آماج تيرهاي حرف مردم قرار مده. (حيثيّت تو در دست خود تو است!)[*]
اسلام از طرفي تهمت را حرام دانسته و از مؤمنان خواسته تا از سوء ظن به يكديگر اجتناب ورزند و در صورت پيدايش سوء ظن به آن اعتنا نكنند و ترتيب اثر ندهند بلكه گفتار و كردار مؤمن را بر صحت و خوبي حمل نمايند و از طرف ديگر به مؤمنان دستور داده تا خود را در معرض تهمت قرار ندهند و از گفتن سخنان و اعمالي كه موجب سوء ظن مي‌شود پرهيز كنند تا مورد تهمت و افترا قرار نگيرند.
چنانكه امير مؤمنان ـ عليه السلام ـ فرمود: كسي كه خود را در معرض تهمت قرار دهد نبايد كسي را كه به او بد گمان مي‌شود ملامت و نكوهش كند.[1]
همچنين امام صادق ـ عليه السلام ـ فرمود: كسي كه به موضعي از مواضع تهمت برود و متهم شود نبايد جز خودش را ملامت كند.[2] و نيز امير مؤمنان ـ عليه السلام ـ در وصيت به فرزندش امام مجتبي ـ عليه السلام ـ فرمود: از محل تهمت بر حذر باش و دوري كن، همچنين از مجلسي كه به آن گمان بد برده مي‌شود.[3] و به همين جهت است كه در اخبار و روايات تأكيد شده كه مؤمنان بايد از دوستي و هم نشيني با فساق و گناهكاران بپرهيزند زيرا رابطه داشتن با آنان موجب مي‌شود كه مردم نسبت به مؤمنان بدبين و در نتيجه به آن‌ها تهمت بزنند.
و نيز پيامبر اكرم ـ صلّي الله عليه و آله و سلّم ـ فرمود: از مواضع تهمت بپرهيزيد و خود هنگامي كه در مسجد معتكف بود و صفيه يكي از همسران پيامبر به ديدن حضرت آمد، پيامبر هنگام مراجعت صفيه به منزل چند گامي او را همراهي و در ضمن با او گفتگو مي‌كرد يكي از انصار آنان را ديد حضرت به انصاري فرمود اين صفيه همسر من است، و هدف پيامبر از بيان اين مطلب دفع سوء ظن محتمل از طرف انصاري بود.
پی نوشت:
[*] نهج‌البلاغه ، نامة ۶۹
[1] . من عرض نفسه للتهمة فلا يلومن من اساء به الظن (امالي، م50، ص304؛ وسائل، ج8، ص422؛ تحف العقول، ص387.
[2] . من دخل موضعاً من مواضع التهمه فاتهم فلا يلومن الانفسه. (وسائل الشيعه، ج8، ص422؛ امالي، م75، ص497).
[3] . اياك و مواطن التهمته و المجلس المظنون به السوء. (وسائل الشيعه، ج8. ص423).
-----------------------
مطالعه بیشتر در:
پرهیز از مواضع تهمت
مطالب مرتبط
