آبشارها فرصت مغتنم طبيعت گردان
11 استان كشورمان بيش از 40 آبشار را در خود جاي داده اند تا فرصتي مغتنم براي آن دسته از طبيعت گردان فراهم آورند كه مي خواهند جدال آب و ارتفاع را در سفره دل يك آبشار بجويند.
كوهستان ايران از يكسو و جاري بودن رودخانه هاي متعدد در آن از سوي ديگر فصل جذابي را در كتاب گردشگري كشورمان رقم زده است كه به تناسب اقليم، آبشارهاي گوناگوني را به عنوان مقصد طبيعت گردان به وجود آورده است.
فرارسيدن پاييز مي تواند ميزباني طبيعت را با آبشارها، طراوتي ديگر ببخشد تا رونقي براي طبيعت گردي ما باشد.با توجه به توصيه سازمان جهاني جهانگردي مبني بر طراحي تور با علايق ويژه، آبشارها مي توانند بهانه سفرهاي جذابي باشند كه يك تور با علاقه ويژه يعني ملاقات و لذت بردن از آبشار آن را رقم مي زند. با اين وصف و با توجه به فرارسيدن پاييز و فصل بارش بايد توجه داشت كه دل سپردن به سقوط قطره هاي آب از ارتفاع نيازمند رعايت 2دسته قانون است؛ يكي قوانين زيست محيطي و ديگري قوانين ايمني.
اگر به اجمال به بررسي آبشارهاي ايران بپردازيم دست كم مي توانيم 43 آبشار را در 11 استان كشور نام ببريم. طبيعتاً اين 11 استان همان مناطقي هستند كه كوهستان هاي ما در آن واقع شده اند.
آذربايجان غربي، كهگيلويه و بويراحمد، لرستان، اصفهان، ايلام، چهارمحال و بختياري، تهران، همدان، اردبيل، گلستان و مازندران ازجمله اين مناطق محسوب مي شوند.برخي از اين آبشارها فصلي اند ولي بيشتر آنها در تمام سال جاري هستند؛ برخي ويژگي خود را به واسطه سرما و يخ زدگي كسب كرده اند و برخي ديگر با آب و هواي روح بخشي كه در محل به وجود آورده اند.
گاهي تأثير اين آبشارها به جايي رسيده كه دماي هوا را در محل سقوط آب نسبت به ارتفاع به شدت كاهش مي دهد و موقعيتي استثنايي رقم مي زند، نظير منطقه اي به نام«توبيرون» ( به زبان محلي يعني جايي كه تب از تن بيرون مي رود) در خوزستان كه محليان از آن براي شفابخشي كساني كه تب داشتند بهره مي بردند.در اين ميان ساختار برخي از اين آبشارها سبب تفاوت در آنها شده و همين تمايز، ويژگي اي شده تا طبيعت گردان بيشتري را به خود جذب كند. نمونه اين آبشارها را مي توان در آبشار پله اي و 12گانه شير آباد مثال زد.
آذربايجان غربي: آسياب خرابه .
كهگيلويه و بويراحمد: آبشار بهرام بيگي بويراحمد، كنج بنار گچساران، مارگون و سي سخت.
لرستان: آبشار چكان، دو رود، تاف و آبشار شوي كه حد فاصل انديمشك و دورود واقع شده است.
اصفهان: آبشار خضر، كردعلي، سميرم، تخت سليمان.
ايلام: چم آو، آب تاف دهلران و سرطاف.
چهارمحال و بختياري: آتشگاه در 40 كيلومتري لردگان و آبشار چشمه كوهرنگ. همچنين آبشار دره عشق كه ارتفاع بلندي دارد، بين روستاي دره عشق و اورك شاهپوري در اين استان واقع شده است.
تهران: آبشار دوقلو، پسنگ در شيرپلا، سوتك در شمال غربي دربند، شكرآب شميرانات، آبشار لار، وسون دربند، امامزاده داوود، ميگون، آبشار فصلي پيچ آدران واقع در 15 كيلومتري كرج- چالوس، سنگان، يخ كوه دماوند و آبشار يخي در جاده چالوس.
همدان: گنج نامه واقع در كوه الوند در دره عباس آباد.
اردبيل: آبشار گورگور واقع در ديار شيخ صفي.
گلستان: آبشار مينو دشت واقع در 20 كيلومتري گاليكش و در 5 كيلومتري جاده اصلي و آبشار 12گانه شيرآباد.
مازندران: آبشار هريجان، آمل و ايج يا ده قلو.
آبشارهاي اسكندر، ماهاران، غار حاجي آباد، شورشورانه، بي بي سيدان و سوستون نيز از جمله آبشارهاي متفاوت و منحصربه فرد ايران به شمار مي آيند.
«علي خدابخشي» و «محبوبه ملكي» زن و شوهر تورليدري كه در زمينه طبيعت گردي فعاليت مي كنند به آبشارهاي درون غاري هم اشاره دارند كه نمونه آن آبشار درون غار« برازجان» است.
آبشارهايي كه در ليست نيامده است!
علي خدابخشي و محبوبه ملكي كه هر دو بر پايه تخصص كوهنوردي خود بسياري از نقاط بكر كوهستان را براي طبيعت گردي شناسايي كرده اند از آبشارهاي ديگري نام مي برند كه در ليست آبشارها گنجانده نشده و بيشتر برپايه تجربه شخصي، آن را اطلاع رساني كرده اند.
«آبشار گزو» حوالي قائم شهر و «آبشار كبوددل» و همين طور «دووه» در استان گلستان از جمله آبشارهاي جنگلي محسوب مي شوند كه در پاييز باتوجه به فصل بارش بايد تجهيزات مناسب كه كفش و لباس متناسب است همراه داشت. اين آبشارها با فرسايشي كه در بستر خود به وجود آورده اند شكل زيبايي ايجاد كرده اند، مثلاً «آبشار گزو» يك نيم دايره سنگي به قطر تقريبي 50 متر ايجاد كرده كه آبشار در مركز اين انحنا قرار گرفته است.
اين دو كوهنورد- طبيعت گرد «آبشار ريجاب» حوالي كرند را نيز براي بازديد توصيه مي كنند. خدابخشي مي گويد: «ما آبشارهاي طبقاتي هم داريم كه آبشار «شلماش» در سردشت آذربايجان غربي و آبشار «شاهاندشت» در هراز از اين دست محسوب مي شود.»
از آبشارهاي فصلي نيز مي توان به 2 آبشار كمرد در تهران و آبشار دوساري جيرفت اشاره كرد.
آبشارها و نكته هايشان
با توجه به اينكه پاييز فرا رسيده و احتمال بارندگي بسيار است براي بازديد از آبشارها حتماً بايد دو دسته قانون را رعايت كنيم؛ يك دسته از قوانين زيست محيطي است و دسته ديگر نكات ايمني. نمي توان از اين نكته غافل بود كه ما به آبشار برويم و دور از هياهوي زندگي روزمره شهري به صداي جدال آب و ارتفاع بپردازيم و آرامش بگيريم ولي بعد با ريختن زباله به ويژه ظروف يك بار مصرف اين منظره را تخريب كنيم كه خودمان يك بار ديگر نتوانيم به چنين مقصدي بياييم.
علي خدابخشي و محبوبه ملكي مي گويند: «بايد دانست كه زير آبشار به دليل فرسايش گودال و چاله اي به وجود مي آيد كه گاهي براي شنا وسوسه كننده است ولي بايد توجه داشت كه اين گودال ها گاهي خيلي عميق تر از آن چيزي است كه ما فكر مي كنيم و ممكن است همين موضوع خطر آفرين باشد.»
اين توصيه متوجه كساني است كه مي خواهند شيرجه بزنند و از ارتفاع به درون حوضچه بپرند.اين2 تورليدر كوهنورد مي افزايند: «راه رسيدن به بسياري از اين آبشارها كوهستاني است و پياده روي سختي دارند براي همين حتماً لازم است به اصول اوليه كوهنوردي مسلط باشيم يا با يك تورليدر آشنا و مسلط به چنين مسيرهايي پا به اين عرصه بگذاريم.»
نصب پلاكارد، نوشته، ريختن زباله حتي زباله هاي قابل بازيافت همگي مي توانند اين مقاصد زيبا را مخدوش كنند پس اگر پا به طبيعت، آن هم از نوع آبشارش گذاشتيد احترام به آن را فراموش نكنيد.
منبع: سایت همشهری آنلاین
افزودن دیدگاه جدید