یکی از عوامل تاخیرازدواج، بیکاریست. به نظر می رسد که مشکل ازدواج برخی ازجوانان، بیشتر از آنکه مادی باشد، اعتقادی است؛ زیرا چه بسا مادیات هم باشد ولی به خاطر بحثهای به ظاهر موجه مانند درس خواندن، ازدواج به تاخیر بیفتد، یا به خاطر مد شدن و حرفهای روشنفکری، تاخیر ازدواج را «با کلاس» معرفی کنند.
امام صادق(علیه السلام) می فرماید: «مَنْ تَرَكَ التَّزْوِيجَ مَخَافَةَ الْفَقْرِ فَقَدْ أَسَاءَ الظَّنَّ بِاللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ إِنْ يَكُونُوا فُقَراءَ يُغْنِهِمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ؛[1] هر کس از ترس فقر ازدواج نکند نسبت به لطف خداوند بدگمان شده است. چرا که خداوند می فرماید: اگر آنان فقیر باشند خداوند از فضل و کرم خود بی نیازشان می کند.»
این حدیث، بی پولی(وبیکاری) را مانع ازدواج نمی داند، و راهکار توکل به خدا را بیان می کند. مشکلی که در میان جامعه کم و بیش وجود دارد(مشکل اعتقادی).
اگر دقت کنیم می بینیم که در اطراف ما، افراد متوسط و متوسط به پایین، زیادتر از افراد ثروتمند هستند؛ چه بسا اینها علیرغم مشکلات مادی، اعتقاد بیشتری به ازدواج داشته باشند.
هر چند کسی منکر سختیهای یک فرد بیکار برای ازدواج نیست؛ اما اینگونه هم نیست که بیکاری، آخر دنیا باشد و نشود به هیچ وجه ازدواج نکرد.
دلیلی برای مشکل اعتقادی در ازدواج:
1ــ در جوامع سنتی و روستایی، که اعتقاد بیشتری برای ارزشها قائلند، بیکاری و کمبود مادیات را مانع چندانی بر سر راه ازدواج نمی دانند و به شرایط ازدواج نیز اهمیت می دهند. به خداوند توکل بیشتری دارند، توقعات را در امر ازدواج، در حد متعارفی نگاه می دارند(مهریه کم و جهیزیه در حد متعارف)؛ در حالی که در جوامع شهری، بخاطر ماشینی شدن جامعه و رقابتهای ناسالم مادی، توقعات کذایی در امر ازدواج پیش آمده و مهریه ها و جهیزیه ها بالا رفته است.
پی نوشت:
1ــ من لایحضر الفقیه ج 3 ، ص 385.