درگذشت "ابوعلی محمد بن عبداله بغدادی" معروف به ابن مقله (328ق)

اِبْن ِ مُقْله، ابوعلی محمد بن علی بن حسین (حسن) بن عبدالله شیرازی (شوال ۲۷۲- ۳۲۸ قمری/ مارس ۸۸۶ -۹۴۰ میلادی)، ادیب، خوشنویس، مبتکر و مبدع خطوط مختلف و وزیر عباسیان. ابداع و تنظیم خطوط ششگانه و اصول دوازده گانه خوشنویسی را به او نسبت می دهند که تحول عظیمی در سیر نگارش حروف به سمت خوشنویسی هنرمندانه به شمار می رود و نقطه عطفی در خوشنویسی اسلامی است. ابن مقله در عصر روز پنجشنبه ۲۱ شوال سال ۲۷۲ه‍.ق در بیضا فارس متولد شد. این هنرمند توسط خلیفه عباسی المقتدر بالله به وزارت برگزیده شد. در سال ۳۱۸ ه‍.ق به دنبال سخن چینی و تهمت حسودان از مقام خود عزل شد. او از بغداد به زادگاهش فارس برگشت و تا سال ۳۲۰ ه‍.ق در آنجا ماند. پس از شورش مردم بغداد علیه المقتدرو پس از سقوط او القاهر بالله به خلافت رسید. در زمان القاهر، ابن مقله دوباره به وزارت رسید. چندی بعد باردگر با تهمت های اطرافیان خلیفه او را از وزارت عزل کرد. پس از چندی باز مردم بغداد شوش کردند و القاهر را نیز از تخت به زیر آورده و در چشمانش میل کشیدند. بس از او پسرش با لقب الراضی بالله به خلافت رسید و ابن مقله باردگر به وسیله او به صدارت رسید ولی برای بار سوم از صدارت خلع و درنهایت پس از شکنجه و آزار درپی بدخواهی عده ای حسود، دست راست این هنرمند را از بدنش جدا کردند. ولی چون الراضی پشیمان شده بود، دستور داد به مداوای او بپردازند، اما مداوا سودی نبخشید. پس نوشتن با دست چپ را تمرین کرد و حتی قلم را به آرنج دست راست می بست و می نوشت . گفته شده که او در این کار هم موفق گردید. بیشترین شهرت ابن مُقلَه در هنر خوشنویسی است. وی حروف را به شكل هندسی بسیار زیبایى می نوشت و بسیاری از شرح حال نویسان، او را نخستین طراح رسم الخط و شیوه ی جدید خط عربی دانسته اند. همچنین ابن مُقلَه مخترع خط ثُلْث، نَسخ، رِقاع و... است و چندبار قرآن را با خط خوش نگاشت. از آثار ابن مقلَه می توان به كتاب رساله فی علمِ الخَط و القَلَم اشاره كرد. ابن مقله در سال ۳۲۸ه‍.ق چشم از جهان فرو بست.