تولد "آدام اسمیت" اقتصاددان و نظریه پرداز معروف انگلیسی (1723م)

آدام اسمیت، اقتصاددان و فیلسوف انگلیسی در پنجم ژوئن 1723م در اسكاتلند به دنیا آمد و تحصیلات خود را در رشته اقتصاد به پایان برد. وی پس از اتمام تحصیلات، به مقام استادی در دانشگاه گلاسكو رسید و به تدریس منطق، فلسفه و اخلاق پرداخت. اسمیت هم زمان به تحقیق پیرامون فلسفه و اقتصاد مشغول شد تا این كه در سال 1759م كتب فلسفه اخلاق و عواطف اخلاقی را منتشر نمود. بدین ترتیب، فلسفه خویش را كه عبارت از حكم فرمایى رحم و انصاف و مهربانی در جامعه بود، بیان كرد و همدردی را اساس همه عواطف اخلاقی معرفی نمود. كتاب های اخلاقی او كه بنیادهای تازه و محكمی برای اخلاق می گذاشت، وی را سخت مشهور كرد. اسمیت در سال های بعد راهی فرانسه شد و با متفكران و شخصیت های بزرگی آشنایى یافت. وی در سال 1766م به اسكاتلند بازگشت و ده سال در انزوا و تفكر به سر برد كه محصول این دوره، كتابی با نام تحقیق در ماهیت و علل ثروت ملل بود. این كتاب معتبر كه سرچشمه اصلی علم اقتصاد سیاسی زمان نویسنده و پس از آن بود و مبنای محكم و استواری در ادبیات انگلیس به شمار می آید، آدام اسمیت را در دنیا مشهور ساخت. مضمون اصلی كتاب بزرگ اسمیت، حاكی از این است كه پیشرفت هر ملت با وجود آزادی ابتكار شخصی در چهارچوب قوانین، بهتر تضمین می شود و آزادی ذوق و قریحه فردی در محدوده قانون، بهترین راه پیشرفت قومی است. كتاب ثروت ملل، نقشی اساسی در تفهیم این واقعیت به جهانیان داشت كه اقتصاد، دانشی مستقل و جداگانه است. اسمیت در این كتاب كوشید با تجزیه و تحلیل عقاید اقتصادی، اقتصاد سیاسی را به مرز حل مسائل اجتماعی بكشاند. شعارهایى چون نظام ساده و نظام آسان، برگرفته از عقاید اوست. در حقیقت، وی در این تلاش بود كه به اقتصادْ جنبه علمی دهد و كوشش وی جهت روشن ساختن این مطلب كه چگونه ثروت ملتی افزایش می یابد و به چه طریق توزیع می شود، هنوز هم از مسائل مهم اقتصاد سیاسی است. هرچند در حال حاضر، بسیاری از تئوری های اسمیت كنار گذاشته شده است، ولی باز هم معروف ترین كتاب در زمینه علم اقتصاد، همین كتاب بود و مطالعه آن برای اقتصاددانان سیاسی ضروری است، چرا كه این كتاب را پیشرو پیدایش علم نوین اقتصاد سیاسی می دانند. اسمیت بیش از فلسفه، به اقتصاد دلبستگی داشت و از این جهت، عقایدش در مورد فلسفه محدود است. وی مدتی قبل از مرگ، دستور داد كلیه نُسخ خطی آثارش را به جز چند مقاله پراكنده بسوازنند، با این حال، كتاب های او، بارها به زبان های زنده دنیا ترجمه شده است. آدام اسمیت سرانجام در 17 ژوئیه 1790م در شصت و هفت سالگی در ادینبورو اسكاتلند درگذشت.