حاج سیداحمد خمینی(ره)

اشاره
26 اسفند، سال روز فراق جان سوز بزرگ مردی است که تاریخ چنان که باید او را نشناخت و با گوهر وجودی اش، آشنا نگشت؛ حاج سیداحمد خمینی رحمه الله ، آن فرزند مبارزه، ایثار و گذشت در راه اسلام عزیز که سراسر عمر شریفش را وقف اسلام و انقلاب کرد. ابرمردی که در کوران حوادث قبل و بعد از انقلاب اسلامی مان، چون کوهی استوار در کنار مراد خویش ایستاد تا با سینه ای به عظمت دریا، رازدار و امین خمینی کبیر باشد.
بی شک، نام بلند احمد خمینی که لحظه ای از یاد محرومان و مستضعفان غافل نبود و به اسلام و امام و انقلاب عشق می ورزید، بر پیشانی تاریخ انقلاب خواهد درخشید و همواره در صدر فهرست پرچم داران امام خمینی رحمه الله ، در تاریخ مبارزات آزادی خواهان خواهد ماند.
تولد و تحصیلات
حاج سیداحمد خمینی رحمه الله در 24 اسفند سال 1324، در خانه دانش و فضیلت در شهر مقدس قم دیده به جهان گشود. امام خمینی رحمه الله ، از همان کودکی درباره تربیت و تحصیل او دقت می کرد. متوجه بود که با چه افرادی رفت و آمد می کند و دوستانش چه کسانی هستند. حاج احمدآقا، دوران دبستان را در مدرسه اوحدی و دبیرستان را در مدرسه حکیم نظامی قم گذراند. در طول تحصیل به ورزش، به ویژه فوتبال علاقه مند شد و بعدها به عضویت تیم فوتبال قم درآمد. او سرانجام با تشویق پدر بزرگوارش، وارد حوزه شد و تحصیلات عالی خود را در حوزه علمیه آغاز کرد.
آغاز مبارزات سیاسی
حاج احمد آقا، فرزند شخصیتی بود که نهضت اسلامی با هدایت و رهبری او شکل گرفته بود. پرورش در کنار چنان بزرگ مردی، در خاندان قیام و مبارزه، خواه ناخواه او را درگیر مسائل مبارزاتی می کرد. او با پیروی از رهبرش در دوران اختناق ستم شاهی و مراقبت ها و کنترل های ساواک، با فداکاری و حمایت نیروهای انقلابی، توانست کانون قیام پانزده خرداد را در سال های تبعید امام خمینی رحمه الله برپا نگه دارد. نقش او در بسیاری جهات منحصر به فرد، نوآورانه و نمادی از عشق به اسلام ناب محمدی بود.
روش نگه داشتن مشعل مبارزه
استقلال و آزادیِ ملت ایران، هماره مدیون فداکاری های بزرگانی است که برای تحقق آرمان های اصیل اسلامی مبارزه کردند. در این میان، حاج سید احمد خمینی، با قامت افراشته در سال های پر تب و تاب تعبید امام تا پیروزی انقلاب، برجسته ترین و حساس ترین وظایف را با درایت و تیزبینی انجام داد. او پس از شهادت برادر بزرگوارش، آیت الله سید مصطفی خمینی، مسئولیت اصلی ارتباط امام امت با یاران انقلاب را برعهده داشت. او همچنین به امر امام خمینی رحمه الله ، حمایت از مبارزان و رسیدگی به وضع خانواده های زندانیان و تبعیدشدگان سیاسی را عهده دار بود.
دیدار پدر در تبعید
حاج احمدآقا پس از تبعید امام خمینی رحمه الله در سال 1343 به ترکیه و سپس عراق، تا سال 1344 موفق به دیدار ایشان نشد. پس از انتشار خبر اقامت امام در نجف، به تکاپو افتاد تا به دیدار ایشان بشتابد. او به این دلیل که ساواک، کنترل شدیدی بر طرفداران نهضت امام خمینی رحمه الله داشت، بدون گذرنامه و به صورت مخفیانه از راه آبادان به نجف اشرف رفت. حاج احمدآقا در مدت پنج ماه اقامت در نجف اشرف، تکمیل معارف دینی را پی گرفت و از محضر امام و برادر ارجمندش کسب فیض کرد. او سپس به فرمان امام، کانون گرم خانواده را به قصد انجام رسالتش در ایران ترک گفت و مخفیانه راهی وطن شد. در مسیر بازگشت، در مرز خسروی بازداشت و به سازمان امنیت آنجا منتقل گردید. چنان که اسناد مبارزات او در پرونده های ساواک نشان می دهد، در بازجویی ها، زیرکانه مأموران را فریب داد و هویتش در مرز برای ساواک شناخته نشد و پس از آزادی به قم بازگشت.
دیدار دوم با امام
حاج احمد آقا پس از بازگشت از نجف به ایران و انجام مأموریت هایی که از سوی امام برعهده داشت، برای بار دوم در اواخر سال 1345 به طور مخفیانه از راه خرمشهر به نجف رفت. در این سفر، او به دست پدربزرگوارش عمامه بر سر گذاشت و با پوشیدن لباس روحانیت، دوره تازه ای از فعالیت های خود را آغاز کرد. این بار هنگام عبور از مرز دستگیر و در ساواک قصر شیرین شناسایی شد. وی را از قصر شیرین به زندان قزل قلعه تهران منتقل کردند و قرار بازداشت وی به اتهام اقدام بر ضد امنیت داخلی صادر شد.
ساواک که از بازجویی های فراوان نتوانست مدارکی مبنی بر اثبات اتهام وی به دست آورد، برای بهره برداری بیشتر، خبر دستگیری حاج احمد آقا را از سوی مأموران عراقی به مطبوعات داد که ناخواسته موجب مطرح شدن نام و یاد امام خمینی رحمه الله و چهره حاج احمد آقا به عنوان شخصیت سیاسی و مبارز شد. سرانجام یادگار امام در همان سال از زندان آزاد گردید و به قم بازگشت. ساواک نیز با حساسیت بیشتر، به ویژه با ملبس شدن وی به لباس روحانیت، دستور مراقبت و کنترل شدیدتر حاج احمدآقا را صادر کرد.
پس از پیروزی انقلاب
حاج سید احمد خمینی رحمه الله با طلوع خورشید انقلاب اسلامی در بهمن 1357، همچون سال های گذشته در خدمت پدر به عنوان همراه، مشاور امین، یار و فدایی امام لحظه ای آرام نبود. در طول یازده سال رهبری حضرت امام خمینی رحمه الله ، او به شکل ناشناس به سراسر ایران سفر می کرد و به امام گزارش می داد. این سفرها معمولاً کوتاه بود. حاج احمد آقا گاه با لباس بسیجی یا به عنوان پاسدار همراه دوستانش به مناطق محروم می رفت و پس از بازگشت، مسائل را خدمت امام گزارش می کرد. نامه هایی از او موجود است که گزارش مسائل مردم و مشکلات و درددل های آنها را همان گونه که بی واسطه مشاهده کرده و شنیده، خدمت حضرت امام ارائه کرده است.
حاج احمد آقا و دفاع مقدس
حاج سید احمد خمینی، پس از پیروزی انقلاب شکوه مند اسلامی، زمینه های لازم را برای ارتباط های گسترده امام با مردم و مسئولان که روزانه در نوبت های متوالی به دیدار امام می شتافتند، فراهم کرد. او نخستین کسی بود که با عشق و اعتقادی وصف ناپذیر، رهنمودهای رهبر کبیر انقلاب را به مراکز گوناگون منتقل می کرد و در پی گیری و انجام آنها لحظه ای آرامش نداشت.
در دوران دفاع مقدس، هر جا امام خمینی رحمه الله بود، در کنار او چهره مصمم و خستگی ناپذیر مشاور کاردان و امینش، احمدآقا نیز حضور داشت. نقش حاج احمدآقا در مسائل کلی نظام، در دوران دفاع مقدس به کسب اطلاع و انتقال آنها به امام و ابلاغ پیام های ایشان محدود نبود، بلکه او به لحاظ تجربه و تیزهوشی که داشت، به عنوان مشاور فرمانده کل قوا و مسئولان بلندپایه نظام در تصمیم گیری های مهم آن دوران پر مخاطره حضور داشت.
پس از ارتحال امام خمینی رحمه الله
حاج احمد آقا خمینی را باید پس از امام شناخت؛ زمانی که پرتو نور خورشید امام رخت بربست و احمد آقا چون ماه پشت ابر، چنان که بود نمایان شد. در آن زمان، جهانیان دیدند که چگونه در برابر مقام ولایت، زانوی ادب بر زمین نهاد و با همه اعتقاد و ایمان، از ولایت فقیه پیروی کرد و همه فتنه ها و هراس ها را فرو نشاند.
حاج احمد آقا، بازوی توانایی برای مقام معظم رهبری و کمک کار و پشتوانه ای برای مسئولان نظامی اسلامی بود. او تقویت نظام و دستاوردهای انقلاب را مهم ترین وظیفه دینی و انقلابی خود می دید. حاج احمد آقا، دست پرورده مکتب خمینی بود و تمام گفتار و رفتارش در چارچوب وصایای حضرت امام خمینی رحمه الله و ولایت فقیه قرار داشت.
ارادت به ولایت
ایمان و اعتقاد حاج احمد آقا به ولایت فقیه، شاخص و جالب توجه بود. در زمان حیات امام خمینی رحمه الله ، او خود را در برابر ایشان، خدمت گذاری کوچک می دانست و با عشق و ارادت، انجام وظیفه می کرد. پس از رحلت امام خمینی رحمه الله نیز تمام همت خود را صرف کرد و در کنار رهبر فرزانه انقلاب، حضرت آیت الله خامنه ای و همگام با مسئولان نظام مقدس جمهوری اسلامی، در پیشبرد اهداف انقلاب و پاسداری از دستاوردهای نظام جمهوری اسلامی کوشید. او چه در زمان امام خمینی رحمه الله ، و چه پس از ارتحال ایشان، حاضر نشد منصبی را به خود اختصاص دهد. هر چه بود، اطاعت از ولایت بود و همین اطاعت محض از مقام ولایت، به او آرامش حقیقی می داد.
از خاک تا افلاک
صبح گاه روز 21 اسفند 1373، خبر بستری شدن یادگار امام در تهران و سپس در ایران پیچید و ساعاتی بعد با پخش خبر به طور رسمی از صدای جمهوری اسلامی ایران، غوغایی برپا شد. عارضه قلبی که در خواب برای حاج احمد آقا رخ داده بود، سبب سکته مغزی او شد. سرانجام پس از پنج روز تلاش بی وقفه تیم پزشکی، نتیجه مطلوبی به دست نیامد. احمد خمینی، همان کسی که نام و فداکاری های بی مانندش تا ابد در کنار نام مبارک امام خمینی رحمه الله ، در روح و روان عاشقان انقلاب اسلامی پر جلوه و پر اثر باقی خواهد ماند، ندای حق را در شامگاه 25 اسفند 1373 لبیک گفت و در 26 اسفند این خبر به گوش مردم رسید. بدین ترتیب، خزان عمر دنیایی حاج احمد آقا و بهار جاودانه او آغاز شد.
در کلام دیگران
احمد، اعزّ اشخاص نزد من است. (امام خمینی رحمه الله )
سید احمد خمینی، یکی از مؤثرترین عناصر در جریانات کلی کشور و انقلاب بود. (آیت الله خامنه ای)
در طول سال های انقلاب، چه بسیار گره ها که به دست او گشوده شد و چه بسیار کارها که به تدبیر او انجام شد. (آیت الله خامنه ای)
حاج احمد آقا خمینی، یک فرد قابل و لایقی بود. او در کنار امام یک عنصر لازم و بی بدیل بود. (آیت الله خامنه ای)
حاج احمد آقا، استوانه محکمی برای نظام، و بازوی توانایی برای نظام و مقام معظم رهبری و مسئولان نظام جمهوری اسلامی بود. (آیت الله فاضل لنکرانی رحمه الله )
مرحوم حاج احمد آقا، امین امام بود. (آیت الله فاضل لنکرانی رحمه الله )
حاج احمدآقا، گنجینه اسرار انقلاب بود. (سید حسن خمینی)

منبع: گلبرگ - اسفند 1386، شماره 96 - درگذشت حاج سیداحمد خمینی