کناره گیری محمد نجیب الله آخرین رئیس جمهور کمونیست افغانستان (1992م)

ژنرال محمد نجیب الله زمام دار کمونیست افغانستان، در سال 1947م در خانواده ای از نژاد پشتو در افغانستان به دنیا آمد. وی در 18 سالگی به عضویت حزب کمونیست افغانستان درآمد و دو سال بعد به کمیته مرکزی این حزب راه یافت. نجیب الله در سال های بعد مدارج ترقی را در پست های دولتی نظام کمونیستی افغانستان طی کرد و سمت هایى هم چون ریاست سازمان پلیس مخفی افغانستان و وزیر امنیت افغانستان را به دست آورد. در نهایت با اشاره و حمایت شوروی و پس از کناره گیری ببرک کارمل، نجیب الله در چهارم مه 1986م به دبیرکلی حزب کمونیست افغانستان و در سال بعد به ریاست جمهوری افغانستان رسید. با این حال، نجیب الله پس از احراز این مقام، تلاش فراوانی کرد تا عدم وابستگی خود را به کرملین نشان دهد. وی از این طریق، سعی نمود تا حمایت احزاب و گروه های سیاسی مختلف افغانی را که با دولت مرکزی در جنگ بودند، جلب کند. به همین دلیل درپی وقوع اصلاحات سیاسی در شوروی سابق و بلوک شرق که با قطع کمک های نظامی و مالی مسکو به دولت های وابسته به شوروی سابق و نیز خروج نیروهای این کشور از افغانستان همراه بود،خود را بیم ناک نشان نداد. با این حال، با اوج گیری تلاش های بین المللی برای فیصله دادن به بحران داخلی افغانستان و تعیین دولتی جدید برای این کشور، وی مقاومتی نکرد و حمایت خود را از برگزاری انتخابات آزاد در افغانستان اعلام نمود. نجیب الله سرانجام با تشکیل شورایى مرکب از نمایندگان طرفین درگیر در افغانستان که از طرف سازمان ملل تعیین شده بودند، در پانزدهم آوریل 1992م پس از نزدیک به پنج سال ریاست جمهوری از قدرت کناره گیری کرد و در مقر نمایندگی سازمان ملل در کابل پناهنده شد. با استعفای نجیب الله، دوران حکومت چهارده ساله کمونیستی در این کشور مسلمان به پایان رسید. با این حال، حاکمان بعدی، از این فرصت به نحو مطلوب استفاده نکردند و جنگ های داخلی آغاز شد.