صوت/دوران خفقان - مقام معظم رهبری

صوت/دوران خفقان - مقام معظم رهبری 

سختی های مبارزه از زبان رهبری

  من بارها بازداشت شدم؛ من را شش مرتبه بازداشت کردند، یک بار هم زندان بردند، یک بار هم تبعید شدم. مجموعه این دوران ها نزدیک به سه سال طول کشیده است. دوره زندگی ما در آن زمان ها، برای ایرانی ها دوران بسیار بدی بود.

اولاً نکته ی خیلی مهمی را که امروز شاید شماها واقعاً نتوانید آن را درست تصور بکنید، این است که آن دوران، مسایل کشور- سیاست، دولت- مطلقاً برای مردم مطرح نبود؛ حالا مردم ما در کشور، وزرا را می شناسند، رئیس جمهور را می شناسند، آن وقتی که نخست وزیر بود، او را می شناختند، کارهای عمده را می دانند، در مبارزات سیاسی خیلی چیزها را خبر دارند که دولت، امروز چه اقدامی کرده و چه تصمیمی گرفته است؛ ولی آن زمان، دولت ها می آمدند و می رفتند و اصلاً مردم نمی فهمیدند!

یک نخست وزیر می رفت، یک نخست وزیر دیگر می آمد، کابینه عوض می شد، انتخابات می شد و اصلاً مردم خبر نمی شدند! توجه می کنید؟! به کل نسبت به مسایل دولت، بی تفاوت بودند. دولت برای خودش کارهایی می کرد، مردم راه خودشان را می رفتند، دولت راه خودش را می رفت، فشار روی مردم، خیلی زیاد بود و آزادی اصلاً نبود.

من یادم است که دوستی از دوستان ما از پاکستان آمده بود، برای ما نقل می کرد که بله، من در داخل پارک، فلان کس را دیدم که اعلامیه ای را به فلانی داد؛ من تعجب کردم که مگر در پارک کسی می تواند به کسی اعلامیه بدهد! او از تعجب من تعجب کرد؛ گفت: چرا نشود؟! پارک است دیگر، انسان اعلامیه را در می آورد و به آن طرف می دهد. گفتم: چنین چیزی می شود؟! این مربوط به دوران مبارزات ما بود که من دوره ی نوجوانی را هم گذرانده بودم؛ یعنی اختناق در ایران آن قدر زیاد بود که اصلاً تصور نمی کردیم ممکن است کسی بتواند به زبان صریح، روشن، روز روشن، جلوی چشم مردم، حرف سیاسی به کسی یا به دوستی بزند، یا کاغذی را به او بدهد، یا کاغذی را از او بگیرد! از بس فشار و خفقان بود؛ به کوچکترین سوءظن، افراد را می گرفتند، و به خانه های مردم می ریختند!

بارها به منزل ما ریختند و منزل ما را گشتند- منزل پدرم، منزل خودم- کاغذها و نوشته های من را بارها بردند! خیلی از نوشته ها و یادداشت های علمی و غیرعلمی من از بین رفته، غارت شده است؛ بردند، جمع کردند و بعد دیگر ندادند؛ یا وقتی دادند، همه اش را ندادند! زندگی از لحاظ سیاسی، زندگی سختی بود؛ یعنی زندگی سیاسی، بسیار زندگی سختی بود، خفقان بود آزادی نبود. من در دوره ی مبارزات برای جوان ها و دانشجوها در مشهد، مدت ها درس تفسیر می گفتم؛ به بخشی از قرآن رسیدیم که راجع به قضایای بنی اسرائیل بود؛ قهراً راجع به بنی اسرائیل هم تفسیر قرآن می گفتیم. یک مقدار راجع به بنی اسرائیل و یهود صحبت کردم؛ بعد از مدت کمی، من را بازداشت کردند! البته نه به آن بهانه، بی جهت و به عنوان دیگری بازداشت کردند، به زندان بردند.

جزو بازجویی هایی که از من می کردند، این بود که شما علیه اسرائیل و علیه یهود، حرف زده اید! توجه می کنید؟! یعنی اگر کسی آیه ی قرآنی را که راجع به بنی اسرائیل حرف زده بود، تفسیر می کرد و درباره ی آن حرف می زد، بعد باید جواب می داد که چرا این آیه ی قرآن را مطرح کرده است! چرا این حرف ها را زده و چرا راجع به بنی اسرائیل، بدگویی کرده است! یعنی وضع سیاسی، این گونه وضع سخت و دشواری بود و سیاست ها این قدر ضد مردمی و وابسته ی به خواست ارباب ها بود! البته با این دو، سه کلمه نمی شود اوضاع و احوال دوران اختناق را بیان کرد؛ من این را به شما بگویم که حقاً و انصافاً اگر ده جلد کتاب هم نوشته بشود و همه ی آنها تشریح و توصیف آن دوران باشد، باز هم نمی شود بیان کرد؛ و البته بعضی از حرف ها هست که اصلاً نمی شود با زبان معمول بیان کرد؛ بعضی از تصورات هست که جز با زبان ادب و هنر بیان نمی شود. در شعر می شود بیان کرد، در کارهای ادبی و هنری می شود بیان کرد؛ اما خیلی از آنها را در زبان معمولی نمی شود گفت.

منبع: روزنامه جمهوری اسلامی، 14/11/76