پس از دستگیری حضرت امام خمینی(ره) و سركوب قیام 15 خرداد 42، اوضاع در ظاهر رو به آرامش نهاد، اما خشم عمومی مردم مسلمان از دستگیری حضرت امام، به صورت های گوناگون جلوه گر شد. تشكیل گروه های زیرزمینی اسلامی در قم، تهران و شهرستان ها، تحریم انتخابات فرمایشی مجلس بیست و یكم در مرداد 1342 و نیز اعلامیه تاریخی حوزه علمیه قم با پانصد امضا از استادان و فضلا در حمایت از رهبر نهضت اسلامی ایران و محكوم كردن بازداشت غیرقانونی ایشان، از جمله واكنش های مردم و روحانیت در قبال عمل رژیم بود. در این میان رژیم پس از یك سلسله تمهیدات كه به منظور جلوگیری از ابراز احساسات مردم و روحانیان در برابر آزادی رهبر نهضت اسلامی ایران انجام داد، سرانجام در اوایل سال 43، مذاكراتی با امام انجام داد و ایشان را به آرامش و مدارا با نظام فراخواند. سپس آن حضرت را در هفدهم فروردین 43 آزاد كرده و در مطبوعات عنوان كردند كه امام با رژیم و انقلاب سفید شاه به توافق رسیده است. ولی حضرت امام پس از آن كه در هجدهم فروردین وارد قم شدند، در اولین دیدار خود عنوان كردند: اگر خمینی را دار بزنید با [رژیم شاه] تفاهم نخواهد كرد.