پناهنده شدن محمدعلی شاه قاجار به سفارت روس(1327 ق)

با گسترده تر شدن آتش انقلاب در نقاط مختلف کشور، نهضتی برای فتح تهران توسط مشروطه خواهان ایجاد گردید و پیروزی آنان را به دنبال آورد. در نبردی که بین قوای محمدعلی شاه قاجار و آزادی خواهان در نزدیکی تهران روی داد، قوای دولتی شکست خورده و طرف پیروز در 24 جمادی الثانی 1327 رو به تهران نهاد. این درگیری ها در تهران ادامه یافت و سرانجام تهران به تصرف مشروطه طلبان درآمد. در این هنگام، محمدعلی شاه که خود را در برابر آزادی خواهان ناتوان دید در روز 27 جمادی الثانی به سفارت روسیه پناهنده شد و لیاخوف روسی نیز خود را به فاتحان تهران تسلیم کرد. بعد از ظهر همان روز، در جلسه ای فوق العاده، محمدعلی شاه، از سلطنت کنار گذاشته شد و فرزند یازده ساله ی وی، احمد میرزا را به عنوان پادشاه معرفی کردند. چون احمد شاه کودک بود، نیابت سلطنت او را به عضدالملک، رییس سالخورده ی ایل قاجار سپردند و بدین ترتیب دوره ی استبداد صغیر که در حدود سیزده ماه به طول انجامیده بود به پایان رسید.