همه چیز درباره ابتکار کمربند و جاده BRI؛ راه ابریشم جدید و نوین

پروژه ابتکار کمربند و جاده چین(BRI)

پروژه ابتکار کمربند و جاده چین(BRI)، که به عنوان راه ابریشم جدید و مدرن شناخته می شود، یک استراتژی جهانی است که توسط چین آغاز شده است. این پروژه به دنبال اتصال مناطق آسیا، آفریقا و اروپا از طریق شبکه های زمینی و دریایی است، با هدف افزایش تجارت و اقتصاد منطقه. این ابتکار که در سال ۲۰۱۳ توسط رئیس جمهور چین معرفی شد، الهام گرفته از تاریخچه قدیمی جاده ابریشم است که در زمان سلسله هان ایجاد شد و اهمیت بزرگی در تاریخ تجاری جهان داشته است. این پروژه هدف اصلی ایجاد یکپارچگی منطقه، ترویج تجارت بین قاره‌ای و افزایش رونق اقتصادی است.

جاده ابریشم قدیمی چگونه بود؟

جاده ابریشم قدیمی در دوره گسترش سلسله هان چین به سوی غرب (۲۰۶ پیش از میلاد) ایجاد شد و این مسیر بیش از چهار هزار مایل به سوی اروپا امتداد داشت. به همین دلیل، آسیای مرکزی به عنوان مرکز یکی از اولین موج‌های جهانی‌سازی شناخته شد که بازارهای شرقی و غربی را به هم متصل می کرد، ثروت فراوانی را به همراه آورد و فرهنگ و مذهب را در هم آمیخت. ابریشم، ادویه جات، یشم و دیگر کالاهای ارزشمند چینی به سوی غرب حرکت کردند و در عوض، طلا، فلزات گرانبها، عاج و محصولات شیشه ای به چین وارد شدند. واردات و صادرات هر دو از طریق جاده ابریشم انجام می شد و بخشی از این مسیر از طریق ایران نیز گذر می‌کرد. طی هزاره اول، استفاده از این مسیر تحت حمایت ابتدا امپراتوری روم و سپس بیزانس، و سلسله تانگ (۶۱۸-۹۰۷ پس از میلاد) در چین به اوج خود رسید.

 پروژه BRI و تقویت تبادلات اقتصادی جهانی

جاده ابریشم به عنوان یکی از شبکه های ارتباطی قدیمی تاریخی، نقش بسیار مهمی در تجارت و تبادلات فرهنگی بین مختلف اقوام و امپراطوری ها ایفا کرده است. این جاده که از چین شروع شده و به سوی اروپا گسترش یافته است، امروزه با ایجاد پروژه BRI به عنوان یک کمربند و یک جاده، دوباره به رونق خود برگشته است. این پروژه اقتصادی عظیم، به عنوان یک گذرگاه بین قاره ای، چین را از طریق راه زمینی و دریایی به نقاط مختلف جهان متصل می کند و باعث تقویت همکاری ها و تبادلات اقتصادی بین کشورها می شود.

برای خرید آنلاین در چین و تجارت با چین باید شرایط حمل بار از چین به ایران را در نظر بگیرید.

برنامه‌ریزی و اجرای موفقیت‌آمیز پروژه کمربند و جاده

ابتکار کمربند و جاده در پنج اولویت اصلی طبقه‌بندی می‌شود: هماهنگی سیاسی، اتصال زیرساختی، تجارت بدون مانع، ادغام مالی و ارتباط افرادی.
برنامه ریزی بزرگ سرمایه‌گذاری BRI در توسعه زیرساخت‌های بنادر، جاده‌ها، راه‌آهن، فرودگاه‌ها، نیروگاه‌ها و شبکه‌های مخابراتی، به همراه است. این پروژه اکنون بر "سرمایه‌گذاری با کیفیت" تأکید دارد و از تامین مالی و حواله ارزی و ابزارهای کاهش ریسک بیشتری استفاده می‌کند.

یک مکانیسم مهم برای تجارت دوجانبه چین با شرکای خود است؛ از مارس ۲۰۲۰، ۱۳۸ کشور با امضای یادداشت تفاهم (MoU) به طرح کمربند و جاده ملحق شده‌اند.

کشورهای شرکت‌کننده در پروژه  کمربند و جاده چین

پروژه ابتکار کمربند و جاده چین به عنوان یکی از بزرگترین پروژه‌های اقتصادی و اجتماعی جهان شناخته می‌شود. با امضای تفاهم‌نامه با ۱۵۰ کشور و ۳۲ سازمان بین‌المللی، این پروژه به تدریج در سراسر جهان گسترش یافته و تاثیرات بسیاری بر اقتصاد و توسعه کشورها داشته است. با توجه به پراکندگی کشورهای مشارکت کننده در این پروژه، انتظار می‌رود که این پروژه از اهمیت بزرگی برای توسعه همکاری های بین المللی برخوردار باشد.

کشورهای مشارکت‌کننده در پروژه کمربند و جاده (BRI) در سراسر جهان پراکنده هستند که در زیر به آن اشاره شده است:

• 44 کشور از قاره‌ی آفریقای جنوبی
• 6کشور از جنوب شرق آسیا
• 35 کشور از اروپا و آسیای مرکزی
• 21کشور از آمریکای لاتین و کارائیب
• 25کشور از شرق آسیا و اقیانوس آرام (از جمله چین)
• 18کشور از خاورمیانه و شمال آفریقا
  همچنین، BRI با ۱۸ کشور عضو اتحادیه اروپا (EU) و ۹ کشور گروه G20 همکاری می‌کند.

هدف چین از طرح کمربند و جاده چیست؟

چین به عنوان دومین اقتصاد بزرگ جهان، دهه‌ها رشد مستمر و پرشتاب اقتصادی را تجربه کرده است و برای استمرار این روند به عنوان قدرتی جهانی و رفع تنگناهای پیش روی اقتصاد صادرات محور خود، به امنیت بخشی به منابع انرژی وارداتی وابسته است. از این رو، مقامات پکن این ابتکار بین‌المللی را با جدیت دنبال می‌کنند. با طرح کمربند و جاده، چین به دنبال اهداف بزرگی در زمینه رشد اقتصادی، امنیت انرژی، گسترش نفوذ و تاثیرگذاری، دسترسی به بازارهای جهانی و ایجاد راه‌های ارتباطی و حمل و نقل مقرون به صرفه‌تر است. این طرح به دنبال تسهیل و تامین انتقال انرژی و کالا، و نزدیک کردن نقاط مختلف جهان به چین است.

مقایسه BRI با سایر ابتکارات جهانی

برای مقایسه BRI با سایر ابتکارات جهانی مانند G20، باید به این نکته توجه کرد که BRI در حال حاضر اصول حاکمیت شرکتی رسمی و دبیرخانه ای ندارد. این ابتکار در سال ۲۰۱۴ توسط گروهی پیشرو برای پیشبرد و توسعه یک کمربند یک جاده اعلام شد اما اطلاعات کمی تاکنون در این مورد در دسترس بوده است.
از سوی دیگر، بسیاری از مؤسسات برای کمک به اهداف BRI به کار گرفته شده اند یا ظهور کرده اند. این مؤسسات شامل موسسات مالی چینی مانند صندوق جاده ابریشم، بانک توسعه چین، بانک اگزیم چین، موسسات مالی چندجانبه مانند بانک زیرساخت و سرمایه گذاری آسیایی (AIIB) و بانک توسعه جدید (NDB)، بانک‌های تجاری مانند بانک صنعتی و تجاری چین (ICBC)، بانک ساختمانی چین یا بانک کشاورزی چین، ارگان ها و سازمان های چینی مانند شورای دولتی و کمیسیون تنظیم مقررات بانکی و بیمه چین (CBIRC) و بانک مرکزی چین – بانک خلق چین (PBoC).

ابتکار کمربند و جاده چه ارزشی برای چین دارد؟

چین انگیزه‌های ژئوپلیتیکی و اقتصادی برای این پروژه دارد. شی جین‌پینگ تصور چین را به این پروژه متمرکز کرده است، حتی اگر بدهی‌های بیش از یک چهارم تولید ناخالص داخلی این کشور افزایش یافته باشد. کارشناسان به BRI به عنوان یکی از مهمترین برنامه‌های جسور دولت چین در توسعه اقتصادی تا سال ۲۰۲۵ اشاره می‌کنند. شی جین‌پینگ ابتکار کمربند و جاده را به عنوان پاسخی برای "منزوی کردن آسیا" که یک پروژه زیر حمایت و ترویج ایالات متحده است، توصیف کرده و آن را به عنوان راهی برای چین در توسعه ارتباطات تجاری جدید، تقویت بازارهای صادراتی، افزایش درآمد چین و صادرات ظرفیت تولید اضافی چین معرفی کرده است.
چین تمایل دارد تا ارتباطات اقتصادی جهانی خود با مناطق غربی که نادیده گرفته شده‌اند، تقویت کند. ترویج توسعه اقتصادی در استان غربی سین کیانگ، جایی که خشونت جدایی‌طلبان در حال افزایش است، اولویت اصلی است؛ همچنین تأمین انرژی به صورت بلندمدت از آسیای مرکزی و خاورمیانه، به‌ویژه از طریق مسیرهایی که نظامیان آمریکایی نمی‌توانند در آن مداخله کنند، اولویت اصلی است.

اهمیت همکاری ایران و چین در ابتکار کمربند و جاده

ابتکار کمربند و جاده یکی از پروژه‌های بزرگ و بین‌المللی است که هدف اصلی آن تقویت همکاری و ارتباطات اقتصادی بین کشورها است. ایران با داشتن موقعیت جغرافیایی مناسب و اهمیت استراتژیک، به عنوان یکی از قلب‌های این ابتکار شناخته می‌شود. همکاری ایران و چین در این زمینه نه تنها به توسعه بازارهای جدید و تبادل تجاری بین دو کشور کمک می‌کند، بلکه نقش مهمی در توسعه اقتصاد منطقه و حتی جهانی ایفا می‌کند.