الگوى طراحى آموزشى بر اساس عوامل چهارگانه :
الگوى طراحى آموزشى بر اساس عوامل چهارگانه (طرح)، يکى از الگوهاى قابل توجه در طراحى آموزشى است که براى اجرا، بازنگرى و اصلاح برنامه بکار مى‌رود.
الگوى طراحى آموزشى دانشگاه اينديانا :
الگوى طراحى مورد استفاده در دانشگاه ايندياناى آمريکا نيز، يکى از الگوهاى قابل توجه در طراحى آموزشى است. همچنان که در طرح ملاحظه مى‌شود، مراحل طراحى در اين الگو با تعيين هدف شروع مى‌شود و سپس در مرحلهٔ دوم، تحليل و شناخت شاگردان صورت مى‌گيرد. در مرحلهٔ سوم، محتواى برنامه و فعاليت‌هاى آموزشى تحليل و انتخاب مى‌شود، در مرحله چهارم، محتواى آموزشى سازماندهى و تنظيم مى‌گردد، در مرحلهٔ پنجم، با توجه به هدف و محتوا، وسيلهٔ آموزشى مشخص مى‌شود، در مرحله ششم، چگونگى اجراى برنامه تحليل مى‌شود و سرانجام در مرحلهٔ هفتم، ارزشيابى مطرح شده نتايج حاصل از ارزشيابى در تقويت و اصلاح مجدد برنامه، دخالت داده مى‌شود و اين چرخه مرتب در فرايند آموزش ادامه پيدا مى‌کند.
الگوى طرح درس سالانه :
طرح درس سالانه يا طرح درس کلى، عبارت از اين است که محتواى يک ماده درسى بر اساس هدف و براى يک سال آموزشي، به مراحل و قدم‌هاى مناسب و مشخص تقسيم شود. براى تهيه چنين طرحي، بايد در ابتداى هر سال تحصيلى بر اساس اصول معين، بين هدف‌هاى آموزشى و برنامهٔ هفتگى ترتيبى اتخاذ شود که مجموعه فعاليت‌هاى آموزشى به موقع و بدون وقفه در طول يک سال تحصيلى اجرا شود.اين الگو فقط براى یک ماه طراحى شده است و معلمان مى‌توانند آن را براى سه دوره سه ماهه تنظيم کنند.
گام نخست: تهيه تقويم طرح، گام دوم: تقسيم محتواى درس يا هدف‌هاى آموزشى بر زمان خالص يا مفيد تدريس، گام سوم: تعيين هدف ويژه تدريس در هر جلسه ، گام چهارم: تعيين و پيش‌بينى فعاليت‌هاى ديگر آموزشى خارج از مدرسه، که براى تقويت يادگيرى شاگردان مى‌تواند مؤثر باشد.
الگوى طرح درس روزانه :
طرح درس روزانه شامل پيش بينى و تنظيم مجموعه فعاليت هايى است که معلم از پيش براى رسيدن به يک يا چند هدف آموزشى ويژه، در يک جلسه تدريس، تدارک مى‌بيند. طرح درس روزانه موجب مى‌شود که معلم فعاليت‌هاى ضرورى آموزشى را به ترتيب و يکى بعد از ديگرى در مراحل و زمان‌هاى مشخص و به شيوه‌اى منطقى پيش ببرد و نتايج حاصل از آن را براى تدريس در مراحل بعدى آموزش، مورد استفاده قرار دهد. در واقع، اين عمل سازماندهى و ارزيابى دائمى فعاليت‌هاى آموزشى به منظور بهبود کيفيت آموزشى است(شعباني،1386).
یکی از جامع ترین الگوها جهت طراحی سیستماتیک آموزشی الگوی جیمز براون و همکاران می باشد. علت اینکه از لفظ سیستماتیک استفاده می کنیم، ویژگی های منحصر به فرد آن می باشد (احدیان و دیگران، 1388) .
ساختار الگوی جیمز براون و همکارن او به شرح زیر است:
الف ) اهداف آموزشی : اهداف کلی، اهداف جزیی، اهداف رفتاری؛
ب ) شرایط : تجارب یاد گیری، گرو ه های تدریس و یادگیری، شیوه های تدریس؛
ج ) منابع : نیروی انسانی، مواد و وسایل آموزشی ، فضا های آموزشی؛
د ) بازده : ارزشیابی، اصلاح ارزشیابی؛
الگوي طراحی منظم آموزشی
الف: اهداف
- اهداف کلی
- اهداف جزئی
- اهداف رفتاری
ب : شرایط
- تجارب یادگیری
- گروه های تدریس و یادگیری
- شیوه های تدریس
ج : منابع
- نیروی انسانی
- مواد و وسایل آموزشی
- فضای آموزشی
د : بازده
- ارزشیابی
- اصلاح طرح
