علل، علائم و درمان زردی نوزادان
زردی نوزاد به معنی زرد شدن پوست و چشمان نوزاد است.زردی نوزاد بسیار شایع است و ممکن است زمانی رخ دهد که کودکان سطح بالایی از بیلی روبین دارند. بیلی روبین رنگدانه ای زرد است که هنگام تجزیه ی طبیعی سلول های قرمز خون ایجاد میشود. در ادامه به علل، علائم و درمان زردی نوزادان می پردازیم. با ما همراه باشید.
. 
در نوزادان بزرگتر و بزرگسالان، کبد بیلی روبین را تجزیه میکند و سپس آن را از طریق دستگاه گوارش دفع میکند. با این حال، کبد هنوز در حال رشد و تکامل نوزاد ممکن است به اندازه کافی بالغ نباشد تا بیلی روبین را حذف کند. خبر خوب این است که در اکثر موارد، زردی نوزاد تازه متولد شده با رشد کبد کودک و شروع تغذیه، خود به خود از بین میرود که به دفع بیلی روبین از بدن کمک میکند. در بیشتر موارد، زردی طی دو تا سه هفته از بین میرود. زردی که بیش از سه هفته ادامه یابد ممکن است علامت یک بیماری زمینه ای باشد. علاوه بر این، مقادیر زیاد بیلی روبین میتواند کودک را در معرض خطر ناشنوایی، فلج مغزی یا سایر اشکال آسیب مغزی قراردهد. آکادمی اطفال آمریکا (AAP) توصیه میکند که همه نوزادان تازه متولد شده قبل از ترخیص از بیمارستان و زمانیکه کودک بین سه تا پنج روزه است از نظر زردی مورد معاینه قرار میگیرد.
علت زردی نوزادان
نوزادانی که بیشترین خطر ابتلا به زردی نوزاد را دارند شامل گروه های زیر هستند:
- عفونت
- کمبود آنزیم
- مشکلات کبدی
- ناهنجاری در گلبول های قرمز کودک
- کبودی هنگام تولد یا خونریزی های داخلی دیگر
- نوزادان نارس (نوزادانی که قبل از هفته 37 بارداری متولد شده اند)
- نوزادانی که به اندازه کافی شیر مادر یا شیرخشک دریافت نمیکنند یا به این دلیل که مشکل در تغذیه دارند یا به دلیل اینکه شیر مادر هنوز آماده ترشح نشده است.
- نوزادانی که گروه خونی آن ها با گروه خونی مادرشان سازگار نیست. (نوزادی که گروه خونی وی با مادرش سازگار نیست، ممکن است دچار انباشت آنتی بادی هایی شود که میتوانند گلبولهای قرمز خون را از بین ببرند و باعث افزایش ناگهانی سطح بیلی روبین شوند)
علائم زردی نوزاد
اولین علامت زردی نوزاد، زرد شدن پوست و چشمها است. این زرد شدن ممکن است بعد از دو تا چهار روز بعد از زایمان شروع شود. این مشکل ابتدا از صورت شروع میشود و سپس به سمت دیگر نقاط بدن شیوع پیدا میکند. سطح بیلی روبین در سه الی هفت روز بعد از زایمان به اوج خود میرسد. اگر فشار دادن آرام پوست کودک به زردی آن قسمت منجر شود، به احتمال زیاد یکی از علائم زردی است.
زمان مراجعه به پزشک
بیشتر موارد زردی طبیعی است، اما گاهی اوقات زردی میتواند یک بیماری زمینه ای را نشان دهد. زردی شدید همچنین خطر ورود بیلی روبین به مغز را افزایش میدهد که میتواند باعث آسیب دائمی مغز شود. در صورت مشاهده علائم زیر باید به پزشک مراجعه کنید:
- نوزاد به خوبی تغذیه نمیشود، بی حال و ظعیف به نظر میرسد و با صدای بلند گریه میکند.
- زردی گسترش پیدا میکند و یا شدید تر میشود
- تب کودک به بالای 38 درجه برسد
- زردی پوست نوزاد عمیق تر میشود
تشخیص زردی نوزاد
بیشتر مادران و نوزادان 72 ساعت بعد از زایمان از بیمارستان مرخص میشوند. بسیار مهم است که والدین به بین سه تا هفت روز بعد از تولد سطح بیلی روبین خون نوزاد را اندازه گیری کنند. زردی پوست صورت نوزاد بیانگر این است که نوزاد به زردی و یا یرقان مبتلا است اما برای تعیین شدت بیماری انجام آزمایشهای بیشتری نیاز است. نوزادانی که در 24 ساعت اول تولد دچار زردی میشوند باید فوراً سطح بیلی روبین آن ها اندازه گیری شود، چه از طریق تست پوستی و یا آزمایش خون. آزمایشهای اضافی ممکن است به منظور تشخیص این که آیا بیماری بر اثر یک بیماری زمینه ای است یا خیر این آزمایشها ممکن است شامل آزمایش CBC، گروه خونی و ناسازگاری Rh باشد. علاوه بر این تست کومبس نیز ممکن است در برخی مواقع تجویز شود.
درمان زردی نوزاد
زردی خفیف معمولاً با بالغ شدن کبد کودک به خودی خود برطرف میشود. تغذیه مکرر (بین هشت تا دوازده بار در روز) به نوزادان کمک میکند تا بیلی روبین را از بدن خود دفع کنند. زردی شدید تر ممکن است به سایر روش درمانی نیاز داشته باشد. فتوتراپی یک روش متداول و بسیار موثر در درمان است که از نور برای تجزیه بیلی روبین در بدن کودک استفاده میکند. در فتوتراپی، کودک روی تخت مخصوص زیر نور طیف آبی قرار میگیرد در حالیکه فقط پوشک و عینک محافظ مخصوص دارد. یک پتو فیبر نوری نیز ممکن است در زیر کودک قرار گیرد. در موارد بسیار شدید، ممکن است انتقال خون ضروری باشد که در آن کودک مقادیر کمی خون از اهدا کننده یا بانک خون دریافت میکند. این کار خون آسیب دیده کودک را با سلول های قرمز سالم جایگزین میکند. این امر همچنین باعث افزایش تعداد گلبول های قرمز کودک و کاهش سطح بیلی روبین میشود.
پیشگیری از زردی نوزاد
هیچ راه واقعی و قطعی برای جلوگیری از زردی نوزاد وجود ندارد. در دوران بارداری میتوانید گروه خونی خود را آزمایش کنید. پس از تولد، در صورت لزوم، گروه خونی کودک آزمایش میشود تا احتمال ناسازگاری گروه خونی که منجر به زردی نوزاد میشود را مشخص کند. اگر کودک شما زردی داشته باشد، روش هایی وجود دارد که میتوانید از شدیدتر شدن آن جلوگیری کنید:
- اطمینان حاصل کنید که کودک شما از طریق شیر مادر تغذیه کافی دارد. تغذیه کودک هشت تا دوازده بار در روز در چند روز اول، کمبود آب در بدن کودک را رفع میکند که به بیلی روبین کمک میکند تا با سرعت بیشتری از بدن دفع شود.
- اگر به نوزاد خود شیر نمیدهید، برای هفته ای اول هر دو تا سه ساعت یک تا دو، اونس شیرخشک به کودک بدهید. نوزادان نارس یا کوچکتر ممکن است مقادیر کمتری شیرخشک مصرف کنند. اگر نگران هستید که کودک شما شیر خشک کم یا بیش از حد مصرف میکند یا حداقل هشت بار در 24 ساعت غذا نمیدهد، با پزشک خود صحبت کنید.
کودک خود را با دقت در5 روز اول زندگی از نظر علائم زردی مانند زردی پوست و چشم کنترل کنید. در صورت مشاهده علائم زردی در کودک، بلافاصله با پزشک تماس بگیرید.
مطالب مرتبط
