علل و درمان عفونت ادراری مکرر در بانوان

علل و درمان عفونت ادراری مکرر در بانوان

بعضی از بانوان دوره های مکرر سیستیت را دارند که گاهی اوقات به عنوان دو عفونت اثبات شده در عرض 6 ماه یا 3 عفونت در 1 سال تعریف میشود. در ادامه با ما همراه باشید تا با علل و درمان عفونت ادراری مکرر در بانوان بیشتر آشنا شوید.

سیستیت به معنای التهاب مثانه است و معمولاً ناشی از عفونت ادراری است. بعضی از بانوان حملات مکرر سیستیت را دارند.

سیستیت (sis-TIE-tis) اصطلاح پزشکی برای التهاب مثانه است. التهاب زمانی است که قسمتی از بدن شما متورم و داغ باشد. همچنین میتواند دردناک باشد.

در بیشتر مواقع، سیستیت زمانی اتفاق می افتد که عفونت ناشی از باکتری وجود داشته باشد. به این عفونت مجاری ادراری (UTI) میگویند. ابتلا به عفونت مثانه میتواند دردناک و آزاردهنده باشد.

اگر عفونت به کلیه هایتان سرایت کند، میتواند به یک مشکل جدی برای سلامتی تبدیل شود.

سیستیت همچنین ممکن است در واکنش به بعضی داروها یا پرتودرمانی رخ دهد. مواردی که گاهی مثانه را تحریک می کنند، مانند محصولات بهداشتی، کاتتر یا استفاده طولانی مدت از ژله اسپرم کش نیز می توانند منجر به التهاب مثانه شوند. سیستیت همچنین میتواند به عنوان عارضه یک بیماری دیگر رخ دهد.

درمان معمول سیستیت ناشی از باکتری، مصرف داروهای آنتی بیوتیکی است. درمان سایر انواع سیستیت به علت آن بستگی دارد.

حملات مکرر سیستیت در بانوان

  پزشکان عفونت مکرر را به عنوان سه عفونت جداگانه اثبات شده در یک سال یا دو مورد در 6 ماه تعریف می کنند. در بسیاری از موارد هیچ دلیل آشکاری وجود ندارد که یک زن دچار حملات مکرر سیستیت شود.

تعدادی گزینه درمانی وجود دارد که باید در نظر گرفته شود. این ممکن است درمان سریع هر دوره با یک دوره کوتاه آنتی بیوتیک، یک دوز کم منظم آنتی بیوتیک طولانی مدت، یا مصرف یک دوز آنتی بیوتیک بعد از رابطه جنسی (اگر به نظر می رسد رابطه جنسی باعث ایجاد دوره های سیستیت میشود) باشد.

چرا بعضی از بانوان دچار التهاب مثانه مکرر میشوند؟

بدن شما دفاعی برای جلوگیری از ایجاد سیستیت توسط میکروبها (باکتریها) دارد. مخاط اطراف واژن و دهانه مجرای ادرار کمی اسیدی است که از تکثیر باکتریها جلوگیری میکند. اگرچه باکتریها ممکن است در ادرار رشد کنند، اما مثانه خود را به طور منظم تخلیه می کنید که ادرار را خارج میکند.

همچنین، سلول هایی که مجرای ادرار و مثانه شما را پوشانده اند در برابر باکتریها مقاومت دارند. در بیشتر موارد، هیچ دلیل آشکاری برای بازگشت سیستیت وجود ندارد. معمولاً هیچ مشکلی در مثانه یا سیستم دفاعی (ایمنی) شما وجود ندارد که بتوان آن را شناسایی کرد.

ممکن است تغییر جزئی در توانایی بدن برای مقاومت در برابر باکتریهایی که وارد مثانه میشوند و باعث عفونت میشوند وجود داشته باشد.

تغییر جزئی در سیستم دفاعی بدن ممکن است تعادل را به نفع باکتریها برای ایجاد عفونت تغییر دهد. (به همین ترتیب، بعضی افراد بیشتر در معرض سرماخوردگی، گلودرد و غیره به نظر میرسند).

برای بعضی از بانوان، یکی از موارد زیر ممکن است باعث ایجاد سیستیت شود:

• مشکلات مثانه یا کلیه ممکن است منجر به عفونت بیشتر شود. به عنوان مثال، سنگ کلیه، یا شرایطی که باعث تجمع ادرار و تخلیه مناسب آن نمیشود. در صورت مشکوک بودن به مشکل، پزشک ممکن است آزمایشاتی را ترتیب دهد.

• داشتن رابطه جنسی احتمال ابتلا به سیستیت را در بعضی از بانوان افزایش می دهد.

• انتخاب روش پیشگیری از بارداری: استفاده از دیافراگم و اسپرم کش ممکن است سیستیت را بیشتر کند.

• هورمون ها: واژن، مثانه و مجرای ادرار به ماده شیمیایی (هورمون) به نام استروژن پاسخ می دهند. پس از یائسگی، زمانی که سطح استروژن در بدن کاهش می یابد، بافت های این اندام ها نازک تر، ضعیف تر و خشک تر می شوند.

این تغییرات میتواند خطر ابتلا به سیستیت مکرر را افزایش دهد. سیستیت نیز در دوران بارداری به دلیل تغییرات در دستگاه ادراری شایع تر است.

برای جلوگیری از سیستیت چه کاری می توانم انجام دهم؟

متأسفانه هیچ مدرکی مبنی بر اینکه تغییر سبک زندگی واقعاً به جلوگیری از سیستیت کمک میکند وجود ندارد.

به طور سنتی، پزشکان نوشیدن مقدار زیادی مایعات برای دفع میکروبها (باکتریها) و نوشیدن آب زغال اخته را توصیه می کنند. با این حال، هیچ مدرکی وجود ندارد که این تفاوت ایجاد کند.

محققان همچنین در حال مطالعه اثرات پروبیوتیک ها بر پیشگیری از سیستیت هستند، اما در حال حاضر شواهد کافی برای دانستن اینکه آیا آنها نیز مفید هستند یا خیر وجود ندارد. تغییرات دیگر، مانند نحوه تمیز کردن خود و پوشیدن لباس زیر نیز تفاوتی ایجاد نکرده است. 

گزینه های درمانی سیستیت عود کننده چیست؟

معمولاً برای درمان حملات سیستیت مکرر به داروهای آنتی بیوتیکی نیاز است.

اگر علائم شما خفیف است، معمولاً توصیه میشود که منتظر نتایج آزمایش ادرار خود باشید تا ببینید با کدام آنتی بیوتیک ها باید درمان شوید.

با این حال، اگر علائم شما زیاد است، باید آنتی بیوتیک را بدون هیچ تاخیری شروع کنید.

برای بعضی از بانوان مقداری آنتی بیوتیک تجویز میشود تا در حالت آماده باش باشند. پس از آن می توانید به محض شروع علائم، دوره سیستیت را بدون نیاز به صبر کردن برای مراجعه به پزشک درمان کنید. یک دوره 3 روزه ی آنتی بیوتیک درمان معمول برای هر دوره سیستیت است.

آنتی بیوتیک هایی که معمولا مورد استفاده قرار میگیرند عبارتند از تری متوپریم و نیتروفورانتوئین.

در حالت ایده آل، باید قبل از شروع مصرف هر گونه آنتی بیوتیک، یک نمونه ادرار میان جریان (MSU) برای ارسال به آزمایشگاه انجام دهید.

اگر علائم در عرض چند روز برطرف نشد یا بدتر شد، باید به پزشک مراجعه کنید.

پیشگیری با مصرف آنتی بیوتیک

این بدان معناست که دوز پایین آنتی بیوتیک را به طور منظم مصرف کنید. یک دوز در هر شب معمولاً تعداد حملات سیستیت را کاهش می دهد. معمولاً یک دوره شش ماهه آنتی بیوتیک داده میشود.

اگر به طور منظم آنتی بیوتیک مصرف کنید، ممکن است همچنان حملات سیستیت داشته باشید، اما دوره ها باید بسیار کمتر باشد.

اگر یک حمله رخ دهد، معمولاً توسط یک میکروب (باکتری) ایجاد میشود که به آنتی بیوتیکی که شما به طور مرتب مصرف می کنید مقاوم است.

نمونه ادرار برای بررسی اینکه کدام باکتری باعث بروز سیستیت میشود، لازم است. سپس ممکن است نیاز به تغییر موقت به یک آنتی بیوتیک دیگر داشته باشید.

اگر یائسگی را پشت سر گذاشته اید، استروژن واژینال ممکن است یک گزینه باشد

اگر یائسگی را پشت سر گذاشته اید و آخرین دوره طبیعی خود را داشته اید (پس از یائسگی)، سطح هورمون های شما کاهش می یابد.

همانطور که قبلا توضیح داده شد، این منجر به تغییراتی در واژن و مجرای ادرار میشود که میتواند شانس ابتلا به سیستیت مکرر و همچنین مشکلات دیگری مانند خشکی و رابطه جنسی دردناک را افزایش دهد.

نشان داده شده است که استروژن واژینال تعداد دفعات سیستیت را در بانوان یائسه ای که به سیستیت مکرر مبتلا میشوند کاهش می دهد.

با این حال، به اندازه مصرف منظم آنتی بیوتیک ها موثر نیست. این قرص معمولاً به صورت قرص استرادیول که در شب دو بار در هفته وارد واژن میشود

یا به صورت حلقه ای که به طور مداوم استرادیول آزاد میکند و هر بار سه ماه در واژن می ماند مصرف میشود.

حتی در بانوان یائسه که هیچ یک از علائم دیگر واژن را ندارند، میتواند کمک کند.

سیستیت مربوط به رابطه جنسی

بعضی از بانوان در عرض یک روز یا بیشتر پس از رابطه جنسی مستعد ابتلا به سیستیت هستند.

این ممکن است تا حدی به دلیل حرکات حین رابطه جنسی باشد که ممکن است میکروبها (باکتریها) را به داخل مثانه هل دهند.

همچنین ممکن است آسیب جزئی به لوله خروجی ادرار (مجرای ادرار) وارد شود. این آسیب جزئی باعث رشد باکتریها میشود.

اگر واژن در حین رابطه جنسی خشک باشد این احتمال بیشتر است. در صورت استفاده از اسپرم کش ها یا ضد بارداری های دیافراگمی، مخاط طبیعی داخل و اطراف واژن نیز ممکن است ناراحت شود.

موارد زیر ممکن است احتمال ایجاد سیستیت پس از رابطه جنسی را کاهش دهد:

- بعد از رابطه جنسی، برای تخلیه مثانه به توالت بروید.

- اگر واژن شما خشک است، در حین رابطه جنسی از ژل روان کننده استفاده کنید.

- ثابت شده است که مصرف یک دوز آنتی بیوتیک در عرض دو ساعت پس از رابطه جنسی، احتمال ابتلا به سیستیت را کاهش می دهد، اگر مستعد ابتلا به آن بعد از رابطه جنسی هستید.

- از اسپرم کش ها و یا دیافراگم برای پیشگیری از بارداری استفاده نکنید. برای مشاوره در مورد سایر اشکال پیشگیری از بارداری به پزشک خود مشورت کنید.

جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره ی عـفــونت ادراری کلیک کنید.