کسی نیست که از هدیه گرفتن خوشحال نشود، همه ی ما از گرفتن هدیه و کادو خوشحال شده و نسبت به هدیه دهنده احساس مثبت داریم و خوشایندی خود را نسبت به کار هدیه دهنده، ابراز می کنیم.
گاهی هدیه از امور مادی است مانند شبهای تولد که بستگان برای کسی که تولد اوست هدیه می آورند. و گاهی هدیه از امور معنوی محسوب می شود مانند عیادت از بیمار که با عیادت از مریض و همدردی با او یک هدیه ی بزرگ به او داده شده است.
در آداب اسلامی صله رحم نیز یکی از هدایای الهی توصیف می شود تا جایی که معاشرت و ارتباط با فامیل آن قدر اهمیت و جایگاه دارد که خدای متعال آن را در ردیف پرستش خود قرار داده و می فرماید: «وَ اعْبُدُوا اللَّهَ وَ لا تُشْرِكُوا بِهِ شَيْئاً وَ بِالْوالِدَيْنِ إِحْساناً وَ بِذِي الْقُرْبى وَ الْيَتامى وَ الْمَساكينِ وَ الْجارِ ذِي الْقُرْبى وَ الْجارِ الْجُنُبِ وَ الصَّاحِبِ بِالْجَنْبِ وَ ابْنِ السَّبيلِ وَ ما مَلَكَتْ أَيْمانُكُمْ إِنَّ اللَّهَ لا يُحِبُّ مَنْ كانَ مُخْتالاً فَخُورا [نساء/36] خداى را بپرستيد و هيچ چيز شريك او مسازيد و با پدر و مادر و خويشاوندان و يتيمان و بينوايان و همسايه خويشاوند و همسايه بيگانه و يار مصاحب و مسافر رهگذر و بندگان خود نيكى كنيد. هرآينه خدا متكبران و فخرفروشان را دوست ندارد.»
صله رحم یعنی ارتباط و پیوند با اقوام و خویشاوندان که می تواند در شکل های مختلف نمود پیدا کند، گاهی اوقات در حد یک سلام کردن و احوالپرسی است و گاهی بصورت ملاقاتهای حضوری یا کمک مادی و معنوی در موقعیت های مقتضی.
پرسش این جاست که به فرض ما با اقوام و خویشاوندان ارتباط برقرار کردیم با این ارتباط، خود و دیگران را به زحمت انداخته ایم، چه فایده ای دارد؟
همانطور که در ابتدا اشاره شده است که هیچکس از هدیه گرفتن، ناراحت نمی شود. وقتی به صله رحم از این زاویه نگاه شود دیگر نگاهی توام با زحمت و سختی نبوده و نوعی نعمت شمرده می شود.
فائده ی معنوی صله رحم:
طول عمر
از فوائد معنوی صله رحم می توان به طول عمر اشاره کرد.
امام رضا(علیه السلام) در روایتی می فرمایند: «چه بسا مردی که تنها سه سال از عمرش باقی مانده است، اما خدا بخاطر صله رحم باقی مانده ی عمرش را به سی سال می رساند و خدا آنچه را می خواهد، انجام می دهد.» [1]
در روایتی امام صادق(علیه السلام) می فرماید: «ما چیزی را جز صله رحم سراغ نداریم که عمر را زیاد کند، تا آنجا که گاهی تا زمان مرگ یک نفر، سه سال مانده است، ولی او اهل صله رحم می شود، آنگاه خداوند سی سال بر عمرش می افزاید و سی سال دیگر زنده می ماند و گاهی اجل کسی سی و سه سال است و بخاطرقطع رحم و گسستن رابطه های خویشاوندی، مدت عمرش کاهش می یابد و اجلش سر سه سال فرا می رسد.» [2]
فائده ی مادی صله رحم:
افزایش ثروت
بعضی افراد از معاشرت با اقوام دور و نزدیک طفره می روند، تا به قول خودشان پولی را که به هزار زحمت به دست آورده اند، بیهوده از بین نبرند!
آنها صله رحم را ترک می کنند تا فرصت بیشتری برای کار کردن داشته باشند و از این راه، در آمد خود را حفظ و بیشتر کنند. اما اگر این افراد بر روایات معصومین(علیهم السلام) بیشتر دقت کنند، متوجه می شوند که با قطع رحم مال آنها گسترش نمی دهند، بلکه خود را از توفیقی بزرگ و یکی از افزایش مال و ثروت محروم می سازند.
روزی پیامبراسلام(صلی الله علیه و آله) در جمع یارانشان فرمودند: زمانی که خداوند بخواهد به گروهی خیری عطا کند، هدیه ای برای آنها می فرستد.
پرسیدند آن هدیه چیست:
فرمودند: آن هدیه مهمان است که رزق و روزی خود را بهمراه می آورد و با رفتنش گناهان اهل خانه بخشیده می شود. [3]
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
پی نوشت:
[1]. كلينى، محمد بن يعقوب بن اسحاق، الكافي (ط - الإسلامية)، دار الكتب الإسلامية - تهران، چاپ: چهارم، 1407 ق، ج2، ص150.
[2]. همان، ج2، ص152.
[3]. مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، بحار الأنوار(ط - بيروت)، دار إحياء التراث العربي، بيروت، چاپ: دوم، 1403 ق، ج72، ص461.