اعمال و آداب شب زفاف

اعمال و آداب شب زفاف

در این بخش از ضیاءالصالحین، اعمال و آداب توصیه شده برای شب زفاف را طبق احادیث و روایات معصومین علیهم السلام ارائه می نماییم. در ادامه همراه ما باشید. 

ازدواج یکی از پیمان های محکمی است که بنیاد خانواده را پایه گذاری می کند. اولین شب ازدواج شب زفاف نامیده می شود. در فرهنگ های مختلف ویژگی ها، آداب و رسوم قومی و نژادی در رابطه با شب زفاف بسیار مختلف است؛ اما بطور کلی می توان شب زفاف را اولین شب زندگی مشترک زوج ها دانست که منجر به برقراری ارتباط جنسی می گردد.

شب زفاف یکی از شب های بسیار مبارک است، به همین جهت در منابع اسلامی آداب فراوانی برای آن ذکر شده است. مبارکی آن از این جهت است که در روایت آمده مؤمن با ازدواج و عروسی کردن نیمی از ایمانش تکمیل می شود. در این شب دعا مستجاب است و فرشتگان برای عروس و داماد رحمت خدا را نازل می کنند.

از آموزه های دینی به دست می آید، هم بستر شدن زن و شوهر و ارضای غریزه جنسی از این راه عبادت محسوب می شود و حتی در روایتی آمده است اگر کسی عمل نزدیکی با همسرش را همراه با آداب و رسوم آن زود به زود انجام دهد، به یکی از سنت های پیامبران را عمل کرده است.

ازدواج از سنت پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم است و ایشان فرموند: «ازدواج از سنت من است و هر کس از سنت من سرپیچی کند، از من نیست»

ائمه اطهار علیهم السلام آداب اخلاق و دستورهای سازنده ای را در رابطه با شب عروسی (زفاف) توصیه کرده اند که رعایت آنها موجب خوشبختی است.

آداب روابط زناشویی زن و مرد 2 قسم است:

الف) آداب شب زفاف که عبارت است از:

1: نماز و دعا

از آداب مستحبّی شب اول عروسی (شب زفاف)، نماز و دعا است. شب اول عروسی یکی از اوقاتی است که دعا و طلب حاجتی در آن، پیش از انجام اعمال زناشویی مستجاب است.

امام باقر علیه السلام می فرماید: «هنگامی که عروس را نزد تو آوردند، خودت وضو بگیر و به او نیز بگو وضو بگیرد، دو رکعت نماز بخوان، به او نیز بگو که دو رکعت نماز مستحبی بخواند، سپس حمد و ثنای پروردگار عالم را انجام بده و صلوات بر محمّد و آلش بفرست، آن گاه دعا کن و به حاضرین بگو «آمین» بگویند و این دعا را بخوان: «اَللّهُمَّ ارزقنی اُلفَها و وُدَّها وَ رِضاها، وَ ارضِنی بِها، و اجمَع بَینَنا بِأَحسَنِ اجتماعٍ وَ انس وَ ائتِلافٍ، فَاِنَّکَ تُحِبُّ الحَلالَ وَ تُکرِهُ الحرامَ؛{۱} خدایا، دوستی و محبّت و خوشنودی او را روزی من گردان، و مرا به او خشنود ساز و بین ما و او به پیوند نیک و صمیمانه جمع کن، چرا که تو حلال را دوست داری و حرام را ناپسند می دانی».

هم چنین از ایشان نقل شده است که: هنگامی که خواستی با همسرت هم بستر شوی، متوجّه خدا باش و بگو: « اَللّهُمَّ ارزُقنی وَلَداً وَاجعَلهُ تَقیا زَکیاً لَیسَ فی خَلقِهِ زیادَهٌ وَلا نُقصانٌ واجعَل عاقِبَتهُ اِلی خیر؛{۲} خدایا فرزندی به من عطا فرما، و او را پرهیزگار و پاک گردان، جسمش را کامل و موزون قرار بده، و عاقبت امرش را ختم به خیر بفرما»

2: دست گذاشتن داماد بر پیشانی عروس

پس از ورود عروس به حجله، داماد در حالی که رو به قبله می ایستد، دست خویش را بر پیشانی عروس بگذارد و برای خود و عروس و اولاد آینده‏ شان، چنین دعا کن: «اللهم بامانتک اخذتها و بکلماتک استحللت فرجها، فان قضیت لی منها ولدا فاجعله مسلما سویّا ولا تجعله شرک شیطان؛ خدایا این زن را به امانت از تو گرفتم و با کلمات تو او را حلال کردم، اگر از این زن فرزندی برای من مقرر فرمودی او را پر برکت و پارسا قرار ده و برای شیطان در او بهره‏ای قرار مده».

3: تکبیر گفتن در این شب

برخلاف مراسم جاهلیت (که متأسفانه عده ‏ای در عصر ما به بعضی از آنها گرفتاراند و شب زفاف را به بی عفتی و بی غیرتی و گناه می گذرانند) در اسلام، نخستین حرکت سازنده زندگی مشترک با شعار «تکبیر» آغاز می گردد.

4: اجتناب از شرکت شیطان در انعقاد نطفه

در شب اول عروسی (شب زفاف) و یا هر وقت دیگر در زمان هم بستر شدن، «بسم الله» بگویند و مراقب باشند که در آن هنگام از هر گونه گناه دور باشند، حتّی فکر گناه نکنند، تا شیطان در نطفه آنان شریک نشود؛ زیرا نطفه پایه اوّل ساختار فرزند آینده را تشکیل می دهد.

امام صادق علیه السلام فرموده اند که هنگام هم بستر شدن گفته شود: «اَعوذَُ بِالله السَمیع العَلیم مِنَ الشّیطانِ الرَّجیم؛ پناه می برم از خدای شنوا و دانا، از شیطان رانده از درگاه خدا».

ب) آداب عمومی ( مستحبات) زناشویی:

1. بهتر است یک اتاق مناسب (حجله)، راحت و آرامش بخش، در یک مکان آرام و بدور از هر گونه دغدغه و اضطراب آماده شود تا عروس و داماد از هر نظر راحت و آسوده باشند.

2. دختران معمولاً به دلیل شنیدن خاطرات دوستان و اطرافیانش، از شب اول عروسی و خطرات احتمالی آن درباره پرده بکارت ترس و اضطراب دارند که اولاً خود آنها باید با افزایش آگاهی خود اضطراب را دور کنند، ثانیاً پسران باید رعایت حال آنان را بکنند و با آماده سازی و به تدریج اقدام نمایند.

3. در هنگام جماع تعجیل نکند و زن را برای آن آماده کند تا او هم کاملاً لذت ببرد.

4. هنگام جماع با زن ملاعبه و بازی کند تا او کاملاً آماده شود.

5. بدون رو انداز نزدیکی نکنند.

6. هر یک از زوجین دستمال جداگانه ای داشته باشند و اگر دستمال آنها یکی باشد، موجب دشمنی و سپس جدایی و طلاق خواهد شد.

7. شب اول عروسی (شب زفاف) در محیطی سرپوشیده باید انجام گیرد و نیز لازم است مسائل خصوصی و اسراری که در این رابطه وجود دارد برای کسی نقل نشود، با این کار حریم حیاء و عفّت و غیرت اسلامی را حفظ کنند.{۳}

پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم فرمودند: «سوگند به آن کسی که جانم در دست اوست، اگر مردی با همسرش در خانه ای هم بستر شود و کودکی آنها را بنگرد و سخن و صدای نفس آنها را بشنود، آن کودک هرگز رستگار نخواهد شد، اگر پسر باشد، زناکار می شود و اگر دختر باشد، آلوده دامن می گردد.»

8. پس از ورود آنها به اتاق مخصوص (حجله) ابتدا خدای را برای این که آنها را به یکدیگر حلال کرد و اجازه آمیزش جنسی به آنها داد شکر کنند، پس داماد پاهای عروس را با مقداری آب بشوید و آب آن را اطراف خانه و چند قطره هم اطراف اتاق بپاشد که موجب برکت می شود.

9. جماع را وقتی انجام دهد که زن میل دارد.

10. جماع در شب‏ های دوشنبه، سه شنبه، پنج شنبه یا جمعه باشد. {۴}

11. جای آرام و خلوت و در شب انجام شود.

12. با شکم پر و مثانه پر نزدیکی نکنند.

13. در زمان هم بستر شدن هیچ کس حتی بچه کوچک مطلع نشود.

14. اگر قبل از غسل تصمیم دارند دوباره نزدیکی کنند، آلت های تناسلی خود را بشویند و وضو بگیرند.

15. پسر و دختر باید قبل از شب زفاف اطلاعات لازم را در مورد امور جنسی لازم، البته از راه صحیح و مشروع آن را کسب کنند تا آن شب مشکلی پیش نیاید.

16. طوری بخوابند که کف پا یا سر آنها به طرف قبله نباشد.

17. بهتر است نزدیکی در اول شب نباشد بلکه ساعاتی بعد از خوردن شام باشد، زیرا معده پر است و نزدیکی موجب قولنج و فلج و چکیدن بول و فتق و ضعف بینایی و برخی بیماری های دیگر می شود.

امام رضا علیه السلام فرمودند: این عمل را در آخر شب انجام دهید. زیرا برای بدن صالح تر و مایه امید بیش تر و ذکاوت بیش تر برای فرزندی که به دنیا می آید، می باشد.{۵}

18. هنگام هم بستر شدن به عورت یکدیگر نگاه نکنند و با یکدیگر صحبت نکنند.

19. از نزدیکی کردن در شب های چهارشنبه و شب اول، وسط و آخر ماه قمری {۶} و نیز شب های ماه گرفتگی و طوفان های شدید پرهیز کنند.

20. پس از نزدیکی فورا غسل کنند و با حالت جنابت نخوابند.

توصیه های پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم به حضرت علی علیه السلام این است که: هنگامی که عروس به خانه تو وارد شد، کفش های او را در آور، تا بنشیند. پاهای او را بشوی و از آن آب، از در خانه تا انتهای آن بپاش (چنین کاری موجب رفع و دفع انواع فقر شده و باعث نزول برکت های بسیار خواهد شد.) هنگام آمیزش سخن نگو، بدون وضو آمیزش نکن، بعد از ظهر آمیزش نکن، در آغاز و وسط و آخر ماه (قمری) آمیزش نکن، شب عید فطر و قربان آمیزش نکن، هنگام آمیزش به فکر زن دیگری نباش، تا هفت روز، عروس را از خوردن شیر، سرکه، گشنیز و سیب ترش منع کن (زیرا رحم زن بر اثر خوردن این چهار غذا، سرد شده برای باروری آماده نمی شود.)

احادیث ائمه اطهار علیهم السلام درباره رابطه جنسی زن و مرد

احادیث پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم :

1: پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم در خطاب به مردان فرمودند: چنانچه حیوانات بر جفت های خویش می جهند بر همسرانتان نجهید، بلکه پیش از آن با بوسه و سخن گفتن وی را برای عمل آماده سازید.

2: هر مومنی که با همسرش آمیزش نماید، هفتاد هزار فرشته بال هایشان را برای آنها می گسترانند و رحمت خدا بر آنان نازل می گردد.{۷}

3: هیچ کس در اسلام ایمانش زیاد نمی شود مگر آن که محبت او به زنان بیشتر باشد.

امام علی علیه السلام فرمودند: چون یکی از شما خواست با همسرش آمیزش کند، از شتاب کردن در این کار پرهیز نماید که زنان نیز نیازهایی جنسی دارند.{۸}

احادیث امام صادق علیه السلام:

1: امام صادق علیه السلام در خطاب به مردان فرمودند: اگر یکی از شما به همسرش نزدیک شود و سپس برخیزد و او را ارضا نکند همسر او اگر به یک سیاه زنگی دست یابد به او متوسل می شود، پس به هنگام نزدیکی شوخی و ملاعبه کنید که لذت بخش و بهتر است و زن بهتر ارضا می شود.{۹}

2: هیچ مباح و حلالی نزد خداوند، دوست داشتنی تر از آمیزش با هم نیست. زمانی که مؤمن با همسرش نزدیکی و غسل می کند شیطان گریه می افتد و فریاد می زند: ای وای!این بنده از پروردگارش اطاعت نموده و گناهانش بخشیده شده است.{۱۰}

3: از امام صادق علیه السلام درباره آمیزش از مقعد پرسیدند حضرت فرمود: همسرت عروسک و عشق زندگی توست پس او را با این کار اذیت مکن.{۱۱}

پی نوشت:

1: ( وسایل الشیعه، نشر اسلامیه، ج14، ص81)

2: ( وسایل الشیعه، نشر اسلامیه، ج14، ص82)

3: (ازدواج مکتب انسان سازی، جلد دوم، ص 73 تا 82)

4: (حلیة المتقین، ص 125)

5: (سفینه البحار، ج 1، ص 181)

6: (حلیة المتقین، ص 125؛ ازدواج آسان، ص 2)

7: ( مستدرک الوسائل ج 14 ص 154 )

8: (خصال صدوق)

9: (مکارم اخلاق)

10: (مستدرک الوسائل، ج 14، ص 154)

11: (وسائل الشیعه ج20 ص143)