عذابهای مختلف و متنوع در آخرت برای چیست؟
عذابهای مختلف و متنوع در آخرت برای چیست؟
در این بخش از ضیاءالصالحین، علل عذابهای مختلف و متنوع در آخرت را بررسی میکنیم. با ما همراه باشید تا در این مورد بیشتر بخوانید.
آنچه انسان در دنیا با آن گناه کرده و لذت حرام برده، روح بوده است که حقیقت انسان به همان روح و روان است و باید آن روح عذاب شود. عالم مردگان از جمله عوالمی است که همواره وقتی با آن مواجه می شویم سؤالات و ابهامات بسیاری برای ما به وجود می آید و هر فردی علاقه دارد بیشتر از این عالَم بداند چرا که مرگ از جمله مباحثی است که هر فردی روزی با آن دست به گریبان خواهد شد. آنچه در ادامه می آید بخش نخست از سلسله مباحثی است که به طرح پرسش و پاسخ درباره مرگ و معاد می پردازد و از کتاب «عالم برزخ؛ عالم حیات و زندگی» نوشته حجت الاسلام اسدالله محمدی نیا از پژوهشگران حوزه علمیه قم عنوان می شود:
اگر این آتش درونی هست، چرا اکثراً متوجه آن نمی شوند؟
ندیدن بسیاری از مردم دلیل بر نبودن آن نمی شود، زیرا گناه و آلودگی، چشم و گوش باطنی افراد را از کار می اندازد، اما بعد از مرگ و انتقال به عالم قبر بسیاری از حقایق روشن می شود. زیرا وقتی انسان در آستانه مرگ قرار گرفت و یا روح از بدنش خارج می شود، آن آتش را خواهد دید. چنانچه در درون سنگ چخماق و مواد منفجره، آتش هست اما در ظاهر دیده نمی شود و آن سنگ به نظر سرد می رسد و کسی گرم و سوزش آن را متوجه نمی شود. و مانند کسی که او را در اطاق عمل بی هوش کرده اند با اینکه بدنش مجروح و زخمی است، هیچ دردی احساس نمی کند اما وقتی به هوش آمد متوجه درد خواهد شد و فریادش بلند می شود. بر همین اساس عده ای به خاطر آلوده شدن به انواع گناهان حواس باطنی شان از کار می افتد و احساس درد و سوزش نمی کنند، اما با مرگ بیدار خواهند شد و همه اینها را خواهند دید.
می گویید: فعلاً خبری از این مسائل نیست، در جواب می گوییم: کمی صبر کنید خواهید دید که واقعیت دارد. خداوند بزرگ می فرماید: «أَلْهَاکُمُ التَّکَاثُرُ، حَتَّى زُرْتُمُ الْمَقَابِرَ» شما را مباهات با یکدیگر (در مال و مقام و فرزند و...) و مسابقه (در جمع آوری امور دنیا) به خودتان مشغول کرد و از یاد خداوند غافل شدید، تا اینکه گورستان ها را زیارت کردید و مرگ به سراغتان آمد.
رسول اکرم صلی الله علیه وآله وسلم فرمود: «النَّاسِ نِیَامٌ فَإِذَا مَاتُوا انْتَبَهُوا»؛ مردم اکثراً در خواب غفلت به سر می برند، همین که مردند بیدار می شوند (و بسیاری از حقایق برایشان روشن می شود.)
بنابراین آتش برزخ و قیامت همین الان هم هست، ولی به خاطر اینکه جوارح و حواس باطنی بسیاری به خاطر زرق و برق دنیا و گناهان از کار افتاده، این آتش را حس نمی کنند، اما در آستانه مرگ که قرار می گیرند پرده های هوی و هوس کنار می رود و حقایق برای همه آشکار می شود. آن آتش را نه تنها احساس می کنند بلکه خواهند دید، اما کسانی که اهل گناه و عصیان نیستند و گوش و چشم و قلب باطنی آنها کار می کند، آن حقایق را درک می کنند و حاضرند برای نافرمانی نکردن خداوند، از بهترین لذت های دنیوی چشم بپوشند.
عذاب های متنوع و مختلف؟!
از روایاتی که در مورد عذاب قبر و مارها و عقرب ها گذاشت و از برخی آیات قرآن مجید استفاده می شود که عذاب برای کفار و مشرکان و سران ظلم و فساد متنوع و مختلف است تا از یکنواختی خارج نشود.
قرآن کریم در این مورد می فرماید: «إِنَّ الَّذِینَ کَفَرُواْ بِآیَاتِنَا سَوْفَ نُصْلِیهِمْ نَارًا کُلَّمَا نَضِجَتْ جُلُودُهُمْ بَدَّلْنَاهُمْ جُلُودًا غَیْرَهَا لِیَذُوقُواْ الْعَذَابَ إِنَّ اللّهَ کَانَ عَزِیزًا حَکِیمًا» کسانی که به آیات ما کافر شدند، به زودی آنها را در آتشی وارد می کنیم که هرگاه پوست های تنشان در آن بریان شود، پوست های دیگر به جای آن قرار می دهیم تا کیفر الهی را بچشند. خداوند نسبت به انجام این گونه مجازات هم قادر و تواناست و هم حکیم است و روی حساب کیفر می دهد.
اگر انسان یک پوست داشت و می سوخت، سوختن های متعدد شاید بصورت عادت در می آمد و بی اثر می شد، اما خداوند حکیم می فرماید پوست مجرم که سوخت، ما همان پوست را تبدیل پوست جدید به جای پوست قدیم و بریان شده، بصورت مستمر و دائمی است. اگر به محض بریان شدن و سوختن پوست قبلی پوست جدید آمد، دیگر نمی توان گفت: عذاب برزخ و قیامت در طول زمان بی تأثیر می شود. بر همین اساس که این عذاب متنوع و دائمی است، خداوند حکیم موضوع عذاب را بصورت فعل مضارع «لِیَذُوقُواْ الْعَذَابَ» آورده که فعل مضارع دلالت بر دائمی بودن عذاب می کند.
پوست های جدید که گناهی نکرده اند تا بسوزند؟!
امروزه ثابت شده که هر چند سال همه ذرات بدن نو می شود، بنابراین کسی که در جوانی گناهی کرده و جنایتی مرتکب شده، پوست سایر اعضای او تا ایام پیری چندین بار عوض شده است، لذا اعضا و جوارحی که شخص با آن گناه کرده، در برزخ قیامت نیست بلکه در برزخ از بدن برزخی و مثالی برخوردار است، چنانچه بحث آن گذشت.
بنابراین آنچه در دنیا با آن گناه کرده و لذت حرام برده، روح بوده است که حقیقت انسان به همان روح و روان است که باید آن روح عذاب شود. لذا سوزاندن پوست چه جدید و چه قدیم، همه اینها ابزار و وسیله ای برای عذاب روح است. بر همین مبنا قرآن حکیم نمی فرماید: ما پوست ها را بریان می کنیم تا پوست ها عذاب شوند، بلکه می فرماید: «لیذوقوا» ما پوست ها را بریان و می سوزانیم تا آن حقیقت انسان کافر و روح و روان او زجر بکشد.
براساس آنچه بیان شد، در خواب هم وقتی شخص خواب های وحشتناک و مخوف می بیند، روان و روح او زجر می کشد و می سوزد، در حالی که بدن او در حال استراحت و گاهی روی بهترین تخت و تشک و کنار همسرش آرمیده است. ابی العوجاء که مردی مادی گرا و معروف و معاصر امام صادق علیه السلام بود از آن حضرت سؤال نمود: «ما ذنب الغیر»؛ یعنی گناه آن پوست های دیگر که گناه نکرده اند، چیست؟
امام علیه السلام فرمود: «هِىَ هِىَ وَ هِىَ غَیْرُها»؛ پوست های نو همان پوست های قدیم اند، در عین حال پوست جدید و قدیم با هم فرق دارند. ابن ابی العوجاء کاملاً متوجه نشد، به امام علیه السلام عرض کرد: «مَثِّلْ لی فی ذلِکَ شَیْئاً مِنْ أمْرِ الدُّنْیا» در این مورد مثالی دنیوی برایم بزن.
امام علیه السلام فرمود: «اَرَأَیْتَ لَو اَنَّ رَجُلاً اَخَذَ لَبِنَةً فَکَسَّرَها ثَمَّ رَدَّها فى مَلْبَنِها، فَهِىَ هِىَ وَ هِىَ غَیْرُها» این همانند آن است که کسی خشتی را بشکند و خرد کند، دوباره آن را در قالب بریزد و بصورتت خشت تازه درآورد، این هشت دوم همان خشت اول است و در عین حال خشت نو و جدیدی است (ماده اصلی خشت اول و دوم حفظ شده، ولی صورت آن تغییر کرده است.)
افزودن دیدگاه جدید