هدایت در پناه امام حسین علیه السلام
واقعه کربلا برای بیداری انسان ها و هدایت در پناه امام حسین علیه السلام بود. واقعه ای که برای بر چیده شدن بساط جهالت و گمراهی بود. از این روست که از همان لحظات اولیه قیام، روشنگری ها و هدایت های حسینی شروع شد و در کربلا و به خصوص روز عاشورا ادامه داشت و تا امروز نیز ادامه دارد. هدایت هایی که هر روز در سایه مجالس حسینی رخ داده و افراد بسیاری را از سیاهی و تباهی گناه و غفلت نجات می دهد و به دامان سعادت رهسپار می سازد. در این نوشتار به برخی از هدایت یافتگان روز عاشورای 61 هجری می پردازیم. با ضیاءالصالحین همراه باشید.
هدایت در پناه امام حسین علیه السلام
حر و لشکریانش راه را بر امام حسین علیه السلام، خاندان و یارانش بستند؛ آنها را در سرزمینی به نام کربلا متوقف کرده و محاصره نمودند. آنها بودند که از ورود امام به کوفه جلوگیری کردند و با متوقف کردن کاروان حسینی، این اجازه را دادند که عمر سعد با لشگر چند هزار نفره و پس از او شمر با چند هزار نظامی دیگر در مقابل امام صف آرایی کند. گناه حر کوچک نبود. او از اولین نفراتی است که با امام مخالفت کرد و در جبهه مقابل حضرت ایستاد. ولی همین فرد وقتی به اشتباهش پی می برد دست به اصلاح زده و خود را در جبهه حق جای می دهد. آری حر تنها ساعتی قبل از ظهر عاشورا به امام پیوست و بلافاصله به دفاع از حضرت اباعبدالله علیه السلام و خاندان حسینی کرد و در نهایت شهید شد. اگر این چند ساعت را از زندگی حر حذف کنیم؛ او از ملعونان زیارت عاشوراست؛ ولی در همان لحظات کوتاه، حر با انتخابی درست، خود را در زمره سعادتمندان قرار داد و این شجاعت و جسارت حر در پذیرش اشتباه بود که نام حر را در زمره اصحاب حسینی ثبت و ضبط کرد؛ همان افرادی که ملیونها عاشق حسینی هر روز در زیارت عاشورا به آنها سلام می کنند. همان کسی که بعد از شهادت، امام حسین علیه السلام خاک را از چهره او پاک کرد و فرمود: «أَنْتَ الْحُرُّ كَمَا سَمَّتْكَ أُمُّكَ حُرّاً فِی الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ؛ تو در دنیا و آخرت حقیقتاً آزاده هستی همچنان که مادرت تو را حر و آزاده نامیده است.»[1]
حر و هدایت جماعتی دیگر
حر با فهم اشتباهش درصدد توبه، اصلاح و حلالیت خواهی برآمد؛ ولی این تمام ماجرا نبود. وقتی حر مسیر هدایت را یافت از دوستان و نزدیکانش نیز دعوت کرد تا به جمع حسینیان بپیوندند. او حتی لشگر کوفیان را به یاد نامه ها و دعوتنامه هایشان انداخت و آنان را به خاطر عزم بر گرفتن جان نوه رسول خدا و بستن آب بر روی ایشان، سرزنش کرد. به هر حال این امر به معروف حر باعث شد عده ای هم مانند او توبه کرده و در جمع یاران حسینی قرار گیرند. از آن عده می توان به فرزند حر، برادر حر و غلام حر نام برد. جالب است که غلام حر به نام غره وقتی جان فشانی و شهادت حر در رکاب امام حسین علیه السلام را دید به میدان زد و عده ای را هلاک کرد. سپس نزد امام رفت و از حضرت به دلیل حضور بی اجازه در میدان نبرد، عذرخواهی کرد و با اذن امام دوباره به میدان برگشت و پس از جنگاوری، به فیض شهادت رسید.[2]
در اینجا نیز اهمیت امر به معروف در سعادت انسان ها را می بینیم. به علاوه آنکه همراهی با آزادمردان که هرچند دیر، ولی در نهایت سبب هدایت و سعادت است.
دو برادر از جمع خوارج
گفتیم که قیام حسینی برای هدایت بود؛ دو نفر از آن از میلیون ها هدایت یافته حسینی، ابوالحتوف بن حرث انصاری عجلانی و برادرش سعد بن حرث است. آنها از خوارج و در زمره دشمنان امام علی علیه السلام به شمار می رفتند؛ ولی واقعه عاشورا و ظلم هایی که به بنی هاشم از طرف منادیان خلافت اسلامی روا شده بود؛ چشمانش را گشود و حقانیت مکتب علی و فرزندان علی علیهم السلام را بر آنها روشن ساخت. آنها چهره واقعی امویان و یزیدان را شناخته بودند و دیگر ریاکاری های غاصبان خلافت، نمی توانست آنها را فریب دهد. از این رو وقتی امام حسین علیه السلام ندا سر داد: «اَلَا نَاصِرٌ فَیَنصُرُنا؛ آیا کمک دهنده ای نیست که ما را یاری دهد؟!» ابوالحتوف و برادرش با چشمانی اشک بار نزد امام آمدند و ابراز پشیمانی کردند. در نهایت نیز با اجازه امام روانه میدان شدند و به شهادت رسیدند.[3]
آری چه بسا جنگ نرم دشمن و تلاش های تبلیغاتی، از مستکبران و ظالمان، چهره ای موجه و هوادار صلح، اصلاح و حقوق بشر به نمایش بگذارد. در این میان یک مؤمن زیرک باید دشمن شناس بوده و از همان ابتدا فریب نخورد؛ ولی اگر چنانچه فریب خورد؛ باید به محض آگاهی، به جبران مافات رو بیاورد و دیگر برای همراهی با جبهه حقیقت و مبارزه با اهل باطل وقت را هدر ندهد.
ابی شعثاء و همراهی با امام در آخرین لحظات
یزید بن زیاد ابی شعثاء کندی از دلاوران و جنگ آوران کوفه بود. او جزء سپاهیان عمر سعد قرار داشت. فکر می کرد جنگی بین لشگر عمر سعد و فرزند پیامبر در نمی گیرد و با مذاکره قائله تمام می شود؛ ولی وقتی امام از بیعت با یزید سر باز زد و جنگ حتمی شد؛ خود را از سپاه عمر سعد جدا کرد و در جمع حسینیان قرار گرفت. اور روز عاشورا سواره به میدان رفت و وقتی اسب او را کشتند؛ تیر و کمان به دست گرفت تا با این وسیله سپاهیان عمر سعد را هلاک کند. در این هنگام نزد امام حسین علیه السلام آمد و اقدام به تیراندازی کرد. یک صد تیر انداخت که تنها پنج تیر به هدف نخورد. امام نیز او را دعا و تشویق می کرد. با پایان یافتن تیرهایش، پیاده به میدان رفت و شهید شد.[4] او می توانست بر امام و ولی خود خرده بگیرد که چرا در مذاکرات نرمی به خرج نداده؛ او می توانست امام و سیاست های او را زیر سؤال ببرد؛ ولی در چنین صورتی دیگر اسمش در زمره هدایت یافتگان نبود و در زیارت ناحیه مقدسه اسم او به نیکی نمی آمد.
کلام پایانی
هدایت یافتگان مکتب حسینی محدود به چند تن نبوده و می تواند شامل ما هم شود؛ فقط کافی است دل خود را پذیرای سخن حق کرده باشیم. گناه ما از گناه امثال حر یا خوارج بیشتر نیست.
جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد ماه محرم، «ویژه نامه خون خدا (امام حسین علیه السلام)» را مشاهده نمایید.
پی نوشت
......................................
1. لهوف، صفحه 104
2. رمز المصیبة، جلد 2، صفحه 67
3. ابصار العین، صفحه 159
4. ابصار العین، صفحه 171
