شناخت آسیبهای مالی و حیثیتی در فضای مجازی - بخش دوم
اصل عدم اعتماد به کاربران مجهول الهویت و وب سایت های ناشناس، مهمترین نکته ای است که برای جلوگیری از قربانی شدن به وسیله ی کلاهبرداران اینترنتی وجود دارد. بنابراین بهتر است همیشه موقع وب گردی از منابع معتبر و شناخته شده استفاده کنیم. با ضیاءالصالحین همراه باشید تا درمورد شناخت آسیبهای مالی و حیثیتی در فضای مجازی بیشتر اطلاعات بدست بیاورید.
زورگیری یا زورگویی اینترنتی :
زورگیری یا زورگویی اینترنتی [سایت Cyber Bulling] به فعالیتهایی گفته می شود که با هدف تحقیر و آزار دیگران از طریق اینترنت و ابزار دیجیتال انجام می شود. انتشار تصاویر خصوصی، ناسزاگویی، تهدید، انتشار تصاویر یا مکالمات خصوصی، هک کردن صفحه شبکه اجتماعی، ارسال پیام تهدید و شایعه پراکنی از طریق اینترنت از انواع مختلف این جرم است. به گزارش «پلیس فتا» هتک حیثیت از طریق فضای مجازی دومین جرم سایبری بزرگ در کشور ماست و پرونده های زیادی به این دلیل تشکیل شده است که توجه به آنها ضرورت دارد.
تحقیقات نشان می دهند در آمریکا حدود یک سوم از نوجوانانی که از اینترنت استفاده می کنند، هدف فعالیتهای اینترنتی خصمانه قرار گرفته اند، 15٪ از نوجوانان اعلام کردند فردی اطلاعات شخصی آنها را منتشر کرده است، 13٪ اعلام کردند شایعاتی در مورد آنها در فضای مجازی منتشر شده است، 3٪ اعلام کردند ایمیل یا پیام تهدید آمیزی دریافت کرده اند و 6٪ اعلام کردند عکس یا ویدیوی خجالت آوری از آنها در اینترنت منتشر شده است.
این زورگویی های اینترنتی بسته به موقعیت می تواند تهدید آمیز و تأثیرات ناملایمی داشته باشند. زورگویی اینترنتی تأثیرات بسیاری بر قربانیان می گذارد. از این تأثیرات می توان به افسردگی، اضطراب، گوشه گیری، ترک تحصیل، پرخاشگری و نهایتاً خودکشی اشاره کرد. برخی آمارها نشان می دهد 20٪ از کودکانی که مورد زورگویی اینترنتی قرار می گیرند، به خودکشی فکر می کنند و 10٪ از این افراد اقدام به خودکشی می کنند که خوشبختانه تلاش عده ی زیادی از آنها موفقیت آمیز نیست. [ سایت.https://cyberbullyradar.com/] تحقیقات انجام شده درباره خودکشی بزرگسالان نشان می دهد زنان 2 برابر مردان اقدام به خودکشی می کنند، ولی میزان مرگ ناشی از خودکشی در مردان 2 برابر زنان است.
تحقیق انجام شده در هلند نشان داده است خودکشی ناشی از زورگویی اینترنتی بیشتر از خودکشی ناشی از زورگویی در فضای آف لاین است (فن گیل، ودل و تنیلون). باید به این نکته توجه داشت که بسیاری از نوجوانان و جوانان به دلیل ترس از عواقب آن و ترس از بد نامی، هیچگاه درباره این زورگویی های اینترنتی اطلاعی به بزرگسالان یا افراد مسئول نمی دهند. در نتیجه آمارها و اخبار منتشر شده در این زمینه بسیار کمتر از حجم آسیب حقیقی ناشی از زورگویی اینترنتی است. با توجه به ناشناس بودن افراد در شبکه های اجتماعی، زورگویی های اینترنتی در بسیاری از موارد قابل ردیابی نیستند.
همچنین به اشتراک گذاری مطالب، تصاویر و هر گونه محتوایی که صاحب آن اجازه انتشار آن را نداده، از مصادیق افشای راز است و نباید بدون داشتن اجازه، آنها را به اشتراک گذاشت و منتشر کرد و مهمتر اینکه نباید اطلاعات شخصی و خانوادگی را منتشر کرد. در نهایت اینکه با توجه به هویت پنهان کاربران در فضای مجازی، ارتباطات نزدیکی که تنها از طریق فضای مجازی ایجاد می شود، از مصادیق اطمینان مذموم است، بنابراین نباید قبل از احراز هویت و شناخت قطعی کاربران، با آنها ارتباط برقرار کرد.
جعل اکانت:
جعل اکانت هم از شیوه های رایج کلاهبرداری اینترنتی است. بسیاری از نرم افزارهای معروف بعد از مدتی بدل یا به اصطلاح «فیک» پیدا می کنند. فعالیت در این سایت ها هم می تواند اخاذی اینترنتی و هم مالی به شیوه هایی که گفته شد در پی داشته باشد. نمونه هایی از جعل اکانت یا همان حساب کاربری فعالان مشهور اینترنتی از بازیگران و هنرمندان گرفته تا برند شرکت ها و سازمان های مختلف برای کلاهبرداری به وقوع پیوسته است.
برای مثال بازی رایگان و پرطرفدار «کلش آف کلنز» یکی از ابزارهای کلاهبرداری مجرمان سایبری شده است. با توجه به اینکه در بازی کلش آف کلنز، برای رسیدن به اکانت های بالاتر نیاز به صرف زمان بیشتر بازی است بستری برای کلاهبرداری شده است، برخی علاقه مندان این بازی که زمان یا حوصله ندارند، به دنبال خرید مراحل بالاتر این بازی هستند.
همین امر باعث شده تا برخی کاربران که به اکانت های بالا رسیده اند اقدام به فروش اکانت خود کنند. در این تبلیغات دروغین، علاقه مندان را تشویق به خرید می کنند و بعد از دریافت وجه که بصورت اینترنتی واریز می شود اکانتی برای خریدار ارسال نمی شود یا اکانت ارسالی عمل نمی کند. یا در نمونه ای دیگر مجرمان، اکانت فردی را که در این بازی پیشرفت داشته است هک کرده و به ایمیل فرد دسترسی پیدا می کنند و از این طریق اکانت فرد را به شخص سوم می فروشند. [سایت .http://alef.ir/380424] مهمترین نکته ای که برای جلوگیری از قربانی شدن به وسیله کلاهبرداران اینترنتی وجود دارد، اصل اعتماد نکردن به کسانی است که نمی شناسیم. این مورد درباره وب سایت های ناشناس هم باید رعایت شود. بهتر است همیشه موقع وب گردی از منابع معتبر و شناخته شده استفاده کنیم و مراقب تک تک کلیکهای خود در این فضا باشیم.
تبلیغات وسوسه انگیز :
این تبلیغات می تواند با شماره پیامک ارسال انبوه به تلفن همراه فرد فرستاده شود، می تواند از طریق ایمیل دریافت شود یا هنگام کلیک در سایت های غیر مجاز و نامعتبر بعنوان تبلیغات حاشیه یا بصورت پاپ آپ دیده شود. محتوای بیشتر این تبلیغات به کاربر می گوید که برنده جایزه ای شده است و برای دریافت آن یا باید مبلغی را به حسابی بانکی واریز کند یا شماره کارت بانکی و رمزهای آن را برای جایی ارسال کند. در مورد اول، فرد مال باخته می شود چون جایزه ای در کار نیست و در مورد دوم امکان سوء استفاده از کارت بانکی وجود دارد.
بانک مرکزی در این باره به شهروندان هشدار داده است که : «اشخاصی با استفاده از فیشینگ تلفنی (تکنیکهای مختلف تخلیه اطلاعات از طریق تلفن یا وب سایتهای تقلبی) و به کارگیری روش های مهندسی اجتماعی و با استفاده از ترفندهای مختلف از کاربران می خواهند اطلاعات محرمانه مربوط به کارت یا حساب بانکی شان را از طریق تلفن وارد کرده و دستورهای خود را در قالب تلفن گویا به مشتری اعلام کنند و از این طریق زیان های قابل توجهی را متوجه مشتریان بانک ها کرده اند.
همچنین افرادی سودجو از طریق ارسال پیامک و دادن وعده اعطای جوایز چند ده میلیون تومانی به مشترکین تلفن همراه، آنان را دعوت به وارد کردن اطلاعات حساب بانکی خود مثل شماره کارت و رمز اینترنتی کرده و از این طریق از حساب آنان برداشت می کنند.» [هشدار بانک مرکزی به شهروندان]
منبع: محمد حسین سیاح طاهری و دیگران؛ (1395)، حقیقت مجازی، انتشارات مرکز ملی فضای مجازی