تعریف فضای مجازی - بخش سوم
اینترنت ابزار ورود به فضای مجازی است. در واقع ایـنترنت، بعنوان یکی از کارآمـدترین رسانه های جهانی برای برقراری ارتباط و تـعامل بین المللی، نقش تعیین کننده ای در انتقال فرهنگ و اطلاعات دارد. با ضیاءالصالحین همراه باشید تا در مورد تعریف فضای مجازی بیشتر بدانید.
مقدمه
مواجه امروزی با فضای مجازی که به گفته کارشناسان و صاحب نظران به عرصه حقیقی زندگی بشر تبدیل شده است، چالش هایی را در جامعه ایجاد کرده است که حاصل توسعه سریع اینترنت و شبکه های اجتماعی و پایین بودن دانش رسانه ای جامعه است. در بخش اول این مقاله، با فضـای مجازی و در بخش دوم با ویژگیهای فضـای مجازی آشنا شدیم. در این بخش به معرفی برخی از کلید واژه ها و اصطلاحات فضای مجازی می پردازیم.
آشنایی با اصطلاحات فضای مجازی عبارتند از:
رایانامه (ایمیل):
رایانامه ها از پرکاربردترین سرویسهای فضای مجازی است. رایانامه در واقع صندوق پست الکترونیکی است که جایگزین صندوق پست فیزیکی شده است. شرکتهای گوناگون، سازمانها، نهادها، شخصیتهای حقوقی و افراد عادی ترجیح می دهند به جای ارسال نامه از طریق پست یا نمابر (فکس)،از رایانامه استفاده کنند. یاهو (Yahoo) اولین رایانامه محبوب ایرانیان و پس از آن سرویس جیمیل (Gmail) با نوآوری و تنوع در خدمات گوی سبقت را از یاهو ربود. بین سرویسهای ارایه دهنده ایمیل، هاتمیل (Hotmail) نیز در رده سوم قرار می گیرد.
بازی رایانه ای (گیم):
دومین شبکه ارتباطی در فضای اینترنت، بازیهای رایانه ای است. کاربران این شبکه گسترده جهانی را بازی بازانی تشکیل می دهند که در دنیای بازی به آنان بازیخور یا گیمر می گویند. بازیهای رایانه ای براساس روند و نحوه انجام بازی به ژانر (zhanr) یا سبکهای مختلفی تقسیم بندی می شوند : سبک اکشن (هیجانی)، سبک تیراندازی، سبک ماجراجویی، سبک استراتژی، سبک شبیه سازی، سبک ورزشی و سبک معمایی.
انجمن ها و تالارهای گفت وگو (فروم):
انجمن جایی است که کاربران در آن درباره موضوع خاصی بصورت عمومی و یا تخصصی به تبادل اطلاعات می پردازند. کاربران در انجمن مانند شبکه های اجتماعی، ارتباط برخط میان فردی صوتی و تصویری ندارند، بلکه تنها می توانند درباره موضوع خاصی در اتاقی عمومی به بحث و تبادل نظر بپردازند و برای کاربران دیگر پیام خصوصی بفرستند و یا دریافت کنند. وجه تمایز این تالارها از دیگر شبکه ها، این است که معمولا تالارها جایی است برای یادگیری آنچه فرد نمی داند.
شبکه اجتماعی
شبکه های اجتماعی مجموعه ای عموما از افراد یا سازمانها هستند که به وسیله یک یا چند نوع خاص از وابستگی مانند ایده ها و تبادلات مالی، دوستیها، خویشاوندی ها، لینکهای وب و ... به هم متصل شده اند.
در حال حاضر 6 نوع شبکه اجتماعی در جهان وجود دارد که عبارتند از:
1. شبکه های اجتماعی متن محور:
در این نوع از شبکه ها کاربران بیشتر از متن برای برقراری ارتباط با دیگران استفاده می کنند؛ « گوگل پلاس» و« فیس بوک» از مشهورترین شبکه های اجتماع متن محور هستند.
2. شبکه های اجتماعی فیلم محور:
در این شبکه ها، زبان برقرای ارتباط و سخن گفتن، فیلم است. یوتیوب و سایت داخلی آپارات از معروف ترین شبکه های اجتماعی فیلم محور هستند.
3. شبکه های اجتماعی تصویر محور:
در این شبکه ها، کاربران با ارسال تصاویر با دیگران ارتباط برقرار می کنند. و بیش از هرچیز از این ابزار برای انتقال اهداف خود استفاده می کنند. «اینستاگرام» و « فلیکر» از این دسته شبکه ها هستند.
4. شبکه های اجتماعی موضوع محور:
آنچه بیش از هر چیز به ارتباط در این شبکه جهت می دهد، موضوع شبکه است؛ یعنی مهم نیست که کاربران از چه ابزاری برای برقراری ارتباط استفاده می کنند، بلکه موضوع مورد بحث اهمیت دارد. این نوع از شبکه های اجتماعی بیشترین تنوع را دارند؛ برای مثال موضوعاتی مانند کاریابی، تجارت، همکلاسی های قدیمی، نگهداری از حیوانات خانگی و ... هریک حداقل شبکه ای اجتماعی را به خود اختصاص داده اند. شبکه های «لینکدین»، «کلاسمیت» و «داگاستر» از این نوع شبکه ها هستند.
5. شبکه های مخاطب محور:
مخاطب مهمترین دلیل به وجود آمدن این نوع شبکه است. شبکه اجتماعی «نی نی فیس» با محوریت کودک و «امپرس» با محوریت زنان از جمله این شبکه ها محسوب می شوند.
6. شبکه های اجتماعی خدمات محور:
در این نوع از شبکه ها خدماتی مانند تماس صوتی و تصویری، سرگرمی، فروشگاه آنلاین، پیام رسانی و خدمات عمومی از قبیل کرایه تاکسی، تعیین وقت دکتر، پرداخت قبض برق و ... ارایه می شود. از بین این نرم افزارها، آن دسته که امکان تماس صوتی و تصویری ارایه می دهند در حقیقت همراه شما ،زیرا امکانات اپراتور تلفن همراه را اعم از تماس صوتی و تصویری، ارسال پیام و ارسال محتویات چندرسانه ای، نمایش افرادی که در اطرافتان از این برنامه استفاده می کنند و تشکیل گروه های گوناگون را در اختیار دارند. این نوع از شبکه ها، در خارج از کشور، «برنامه ارتباطی» نامیده می شوند.
منبع : محمد حسین سیاح طاهری و دیگران؛ (1395)، حقیقت مجـازی، انتشارات مرکز ملی فضای مجازی.
بیشتر بخوانید: