نوازش و نیاز ما / اهمیت نوازش

نوازش و نیاز ما / اهمیت نوازش

نوازش، همان چیزی است که همه ما در هر سنی که هستیم به آن نیاز داریم، منتهی به اشکال متفاوت. هم نیاز داریم که دیگران را نوازش کنیم و هم نیاز داریم که دیگران ما را نوازش کنند. اگر دقت کنید در روابط انسانی، همین موارد کوچک و ظاهرا ساده نقش مهمی ایفا می کنند. اما اینکه این نقش، مثبت یا منفی است برمی گردد به اینکه ما چقدر به آن توجه داریم؛ ابعاد آن را می شناسیم و تا چه اندازه به قواعد بازی احترام گذاشته و در واقع به آن تن می دهیم. وقتی مجموعه روابط خود را در یک شبانه روز در نظر می گیریم نقش و کارکرد این واژه در عمل، بسیار بارز می شود. به عبارتی، در همه موارد می توان تاثیر توجه به آن را دید، به ویژه زمانی که اشتباهی یا برخوردی، خشم سنگینی را در وجودتان برمی انگیزد. در این گونه موارد، اگر بتوانیم خشم خود را کنترل کنیم و با صمیمیت و درک مشکلات طرف مقابل مان به حل و فصل موضوع بپردازیم، قطعا به نتایج بسیار متفاوت و در واقع رضایت بخشی خواهیم رسید. نوازش در لغت نامه دهخدا، این گونه تعریف شده است: مهربانی، مرحمت، شفقت، خوش رویی، انسانیت، تسلی و دلجویی و با ذکر بیتی از شاعران، به ابعاد مفهومی این واژه پرداخته است که به نمونه ای از آن اشاره می شود.

جرعه ای باده بر نوازش رود

بهتر از هرچه زیر چرخ کبود

اما آیا نوازش صرفا یک تماس جسمی است؟

بدیهی ترین مورد نوازش، شاید همان نوازش نوزاد باشد، برخی او را در آغوش می گیرند و با تماس جسمی این نوازش را بارز می کنند و برخی ممکن است به شوخی او را نشگون بگیرند. حتی عده ای نیز امکان دارد تنها با سخنان خود او را نوازش کنند.

اریک برن، می گوید نوازش را می توان اصطلاحا هرنوع حرکتی به حساب آورد که حضور دیگری را تایید می کند. تبادل "نوازش"ها یک رفتار متقابل را تشکیل می دهد که واحد آمیزش اجتماعی است. دکتر اسپیتز"Dr.R.Spitz"، متوجه شده است نوزادانی که پس از تولد، برای مدتی طولانی از آغوش مادر و نوازش او محروم می شوند کم کم دچار افت روحی غیرقابل جبرانی خواهند شد و چه بسا سرانجام با ناراحتی های روانی ناشی از آن از پا درآیند. وی از این محرومیت با عنوان "محرومیت عاطفی" یاد می کند.

اما مانند چنین پدیده ای در بزرگسالانی که در معرض محرومیت احساسی-عاطفی و اجتماعی قرار می گیرند نیز دیده می شود. تجربه ثابت کرده است که این گونه محرومیت ها ممکن است باعث روان پریشی موقت شود یا حداقل شخص را دچار اختلالات روانی سازد.

اریک برن در یک جمله، اهمیت "نوازش" در یک زندگی عادی را بیان می کند: "اگر نوازش نشوی، مخت می پکد". وی این جمله را در واقع این گونه توضیح می دهد: بعد از آنکه دوران صمیمیت دامان مادر به پایان می رسد، فرد بقیه عمر را هر روز با این معما مواجه است که دست تقدیر چه شاخی بر سر راهش سبز خواهد کرد.

یک شاخ عبارت است از نیروهای اجتماعی، روانشناختی و زیستی که مدام سد ادامه صمیمیت جسمی به سبک دوران نوزادی می شود و شاخ دیگر تلاش مداوم اوست برای کسب مجدد آن صمیمیت.

در بسیاری موارد، فرد بنابر نیازش به نوعی سازگاری نشان می دهد. یاد می گیرد که با کمترین نوازش، حتی با نوع سمبلیک آن، خود را راضی کند؛ تا آنجا که گاهی حتی مشاهده یک سر تکان دادن در تایید کارهای او و شناخته شدن موجودیتش، برایش کافی است. اگرچه آرزوی اولیه او برای صمیمیت جسمانی کاهش ناپذیر باقی خواهد ماند.

بنابراین مشاهده می کنید که تبادل "نوازش" یک اصل انکارنشدنی و مهم در روابط انسانی است. اما اینکه افراد در سنین مختلف به اشکال متفاوتی نیاز به تبادل نوازش دارند؛ خود مقوله مفصلی است که باید بطور مستقل دنبال شود و مورد توجه قرار گیرد.

بخوانید: راهکارهای عاطفی برای تامین بهداشت روانی

منبع: همشهری آنلاین