اخلاق اسلامی معلم ؛ الگویی برای جامعه

اخلاق اسلامی معلم ؛ الگویی برای جامعه

دوازدهم اردیبهشت، روز معلم است؛ معلمی که باید با کردار و رفتار اسلامی خود، الگویی برای شاگردان خود بشود.

خدای بزرگ در کلام جاودانش، درباره جایگاه اهل علم و دانش، می فرماید: «يَرْفَعِ‏ اللَّهُ الَّذينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَ الَّذينَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجاتٍ؛ خداوند كسانى را كه ايمان آورده‏ اند و كسانى را كه علم به آنان داده شده درجات عظيمى مى ‏بخشد.»[1] این آیه، برتری از آنِ دو گروه می داند؛ اهل علم و اهل ایمان.[2] به این ترتیب معلوم می شود که اهل علم و دانش باید مجهز به ایمان باشند تا مقام آنها در آن دنیا (که اصل آنجاست) نیز بالا رود.

در ابتدای آیه فوق، یک بحث اخلاقی را بیان کرده و فرهنگ احترام به پیشکسوت را تذکر می دهد. فرهنگی که باید توسط اساتید و معلمان جامعه به نسل بعد، آموزش داده شود. آیه می فرماید: «اى كسانى كه ايمان آورده ‏ايد! هنگامى كه به شما گفته شود: «مجلس را وسعت بخشيد (و به تازه‏ واردها جا دهيد)»، وسعت بخشيد، خداوند (بهشت را) براى شما وسعت مى ‏بخشد؛ و هنگامى كه گفته شود: «برخيزيد»، برخيزيد؛ اگر چنين كنيد...»[3]

به همین خاطر، در کشور ما به بزرگترها ــ مخصوصا اساتید و معلمان ــ احترام گذاشته می شود؛ و البته انتظار بالایی نیز از اساتید می رود که با اخلاق و رفتارشان، الگویی برای جامعه باشند. همان گونه که مولا علی (علیه السلام) در این باره می فرمایند: «مَنْ نَصَبَ نَفْسَهُ لِلنّاسِ اِماما فَليَبْدَأ بِتَعْليمِ نَفْسِهِ قَبْلَ تَعْليمِ غَيْرِهِ و َلْيَكُنْ تَاْديبُهُ بِسيرَتِهِ قَبْلَ تَأْديبِهِ بِلِسانِهِ؛ كسى كه خود را پيشواى مردم قرار داده، بايد پيش از آموزش ديگران، خود را آموزش دهد و پيش از آن‏ كه ديگران را با زبان، ادب بياموزد، با كردارش ادب آموزد.»[4]

مثال دیگر: آراسته شدن قشر فرهنگی و معلم کشور به رفتار اسلامی یعنی این که؛ در خانواده های آنها کمتر آسیب و اختلاف  و مشکلات اخلاقی (مشکلات فضای مجازی و...) باشد و این اخلاق و رفتار را به نوبه خود به شاگردان خود سرایت دهند.

پی نوشت
1ــ مجادله/11.
2ــ تفسیر نمونه، ج23، ص442.
3ــ مجادله/11.
4ــ نهج البلاغه صبحی صالح، ص480.