حدیث نماز - 41 حدیث از معصومین علیهم السلام درباره نماز

حدیث نماز

حدیث نماز مجموعه احادیث منتخب از ائمه اطهار علیهم السلام درباره نماز بوده که با توجه به منابع ذکر شده در نرم افزار "جامع الاحادیث نور" بازبینی و به روز شده اند.

پیشنهادی: احادیث نماز از حضرت محمد ﷺ (چهل حدیث)

حدیث نماز (1) رسول اکرم، حضرت محمد ﷺ :

اَلصَّلاةُ مِن شَرائِعِ الدّینِ وَ فیها مَرضاةُ الرَّبِّ عَز َّوَ جَلَّ وَ هِىَ مِنهاجُ النبیاءِ وَ لِلمُصَلّى حُبُّ المَلائِکةِ وَ هُدىً و ایمانٌ وَ نورُ المَعرفَةِ وَ بَرَکةٌ فِى الرِّزقِ؛  نماز، از آیین هاى دین است و رضاى پروردگار، در آن است. و آن راه پیامبران است. براى نمازگزار، محبت فرشتگان، هدایت، ایمان، نور معرفت و برکت در روزى است.[1]

حدیث نماز (2) امام باقر علیه السلام:

مَن اَتَمَّ رُکوعَهُ لَم تَدخُلهُ وَحشَةٌ فی القَبر؛ هر که رکوع نمازش را کامل انجام دهد هیچ ترس و وحشتی در قبر با سراغش نمی آید.[2]

حدیث نماز (3) امام صادق علیه السلام :

یعرَفُ مَن یصِفُ الحَقَّ بِثَلاثِ خِصالٍ: ینظَرُ اِلى اَصحابِهِ مَن هُم؟ و َاِلى صَلاتِهِ کیفَ هىَ؟ و َفى اَىِّ وَقتٍ یصَلّیها؟؛ کسى که از حق دَم مى زند با سه ویژگى شناخته مى شود: ببینید دوستانش چه کسانى هستند؟ نمازش چگونه است؟ و در چه وقت آن را مى خواند؟[3]

حدیث نماز (4) : امام صادق علیه السلام :

سَجدةُ الشُکرِ واجِبَةٌ عَلى کلِّ مُسلِمٍ تُتِمُّ بِها صَلاتَک و َتُرضى بِها رَبَّک وَ تُعجِبُ المَلائِکةَ مِنک... ؛ سجده شکر بر هر مسلمانى واجب است، با آن نمازت را کامل و پروردگارت را خشنود مى سازى و فرشتگان را به شگفتى مى آورى.[4]

حدیث نماز (5) : امام صادق علیه السلام :

تَسبیحُ فاطِمَةَ علیهاالسلام فى کلِّ یومٍ فى دُبُرِ کلِّ صَلاةٍ اَحَبُّ اِلَىَّ مِن صَلاةِ اَلفِ رَکعَةٍ فى کلِّ یومٍ؛ تسبیحات فاطمه زهرا علیهاالسلام در هر روز پس از هر نماز نزد من محبوب تر از هزار رکعت نماز در هر روز است.[5]

حدیث نماز (6) : امام على علیه السلام :

اُنظُر فیما تُصَلّى و َعَلى ما تُصَلّى اِن لَم یکن مِن وَجهِهِ و َحِلِّهِ فَلا قَبولَ؛ بنگر در چه (لباسى) و بر چه (چیزى) نماز مى گزارى، اگر از راه صحیح و حلالش نباشد، قبول نخواهد بود.[6]

حدیث نماز (7) : امام على علیه السلام :

لَو یعلَمُ المُصَلّى ما یغشاهُ مِنَ الرَّحمَةِ لَما رَفَعَ رَأسَهُ مِنَ السُّجودِ؛ اگر نمازگزار بداند تا چه حد مشمول رحمت الهى است هرگز سر خود را از سجده بر نخواهد داشت.[7]

حدیث نماز (8) : امام صادق علیه السلام :

مَن قَبِلَ اللّه مِنهُ صَلاةً واحِدَةً لَم یعَذِّبهُ و َمَن قَبِلَ مِنهُ حَسَنَهً لَم یعَذِّبهُ؛ خداوند از هر کس یک نماز و یا یک کار نیک را قبول کند، عذابش نمى نماید.[8]

حدیث نماز (9) : رسول اکرم، حضرت محمد صلى الله علیه و آله :

 أَوَّلُ الْوَقْتِ رِضْوَانُ اللَّهِ وَ آخِرُهُ عَفْوُ اللَّه‏؛ نماز در اول وقت خشنودى خداوند و پایان وقت عفو خداوند است.[9]

حدیث نماز (10) : رسول اکرم، حضرت محمد صلى الله علیه و آله :

لا تَزالُ اُمَّتى بِخَیرٍ ما تَحابّوا وَ اَقامُوا الصَّلاةَ و َآتَوُا الزَکاةَ و َقَروا الضَّیفَ... ؛ امّتم همواره در خیر و خوبى اند تا وقتى که یکدیگر را دوست بدارند، نماز را برپا دارند، زکات بدهند و میهمان را گرامى بدارند...[10]

حدیث نماز (11) امام حسن عسکری علیه السلام:

لَیسَتِ العِبادَةُ کَثرَةَ الصیّامِ وَ الصَّلاةِ وَ انَّما العِبادَةُ کَثرَةُ التَّفَکُّر فی أمر اللهِ؛ عبادت کردن به زیادی روزه و نماز نیست، بلکه (حقیقت) عبادت، زیاد در کار خدا اندیشیدن است.[11]

حدیث نماز (12) امام صادق علیه السلام :

لا تَغتَرّوا بِصَلاتِهِم وَ لا بِصیامِهِم، فَإِنَّ الرَّجُلَ رُبَما لَهِجَ بِالصَّلاةِ و َالصَّومِ حَتّى لَو تَرَکهُ استَوحَشَ، و َلکنِ اختَبِروهُم عِندَ صِدقِ الحَدیثِ و أداءُ الأمانَةِ؛ فریب نماز و روزه مردم را نخورید، زیرا آدمى گاه چنان به نماز و روزه خو مى کند که اگر آنها را ترک گوید، احساس ترس مى کند، بلکه آنها را به راستگویى و امانتدارى بیازمایید.[12]

حدیث نماز (13) امام باقر علیه السلام :

 قَالَ لَهُ رَجُلٌ إِنِّی ضَعِیفُ الْعَمَلِ قَلِیلُ الصَّلَاةِ قَلِیلُ الصَّوْمِ وَ لَکنْ أَرْجُو أَنْ لَا آکلَ إِلَّا حَلَالًا وَ لَا أَنْکحَ إِلَّا حَلَالًا فَقَالَ وَ أَی جِهَادٍ أَفْضَلُ مِنْ عِفَّةِ بَطْنٍ وَ فَرْجٍ؛ در پاسخ به کسى که عرض کرد: من در عمل ناتوانم و نماز و روزه کم به جا مى آورم اما سعى مى کنم جز حلال نخورم و جز با حلال نزدیکى نکنم فرمودند: چه جهادى برتر از پاک نگهداشتن شکم و شرمگاه؟![13]

حدیث نماز (14) رسول اکرم، حضرت محمد صلى الله علیه و آله :

مَنِ اغتابَ مُسلِما أَو مُسلِمَةً لَم یقبَلِ اللّه صَلاتَهُ وَ لا صیامَهُ أَربَعینَ یوما و َلَیلَةً إِلاّ أَن یغفِرَ لَهُ صاحِبُهُ؛ هر کس از مرد یا زن مسلمانى غیبت کند، خداوند تا چهل شبانه روز نماز و روزه او را نپذیرد مگر این که غیبت شونده او را ببخشد.[14]

حدیث نماز (15) امام صادق علیه السلام :

 کونُوا دُعَاةً لِلنَّاسِ بِغَیرِ أَلْسِنَتِکمْ لِیرَوْا مِنْکمُ الْوَرَعَ وَ الِاجْتِهَادَ وَ الصَّلَاةَ وَ الْخَیرَ فَإِنَّ ذَلِک دَاعِیةٌ؛ مردم را به غیر از زبان خود، دعوت کنید، تا پرهیزکارى و کوشش در عبادت و نماز و خوبى را از شما ببینند، زیرا اینها خود دعوت کننده است.[15]

حدیث نماز (16) رسول اکرم، حضرت محمد صلى الله علیه و آله :

اَلا اُخبِرُکم بِاَفضَلَ مِن دَرَجَةِ الصّیامِ وَ الصّلوةِ وَ الصَّدَقَةِ؟ صَلاحُ ذاتِ البَینِ، فَاِنَّ فَسادَ ذاتِ البَینِ هِىَ الحالِقَةُ؛ آیا به چیزى با فضیلت تر از نماز و روزه و صدقه (زکات) آگاهتان نکنم؟ و آن اصلاح میان مردم است، زیرا تیره شدن رابطه بین مردم ریشه کن کننده دین است.[16]

حدیث نماز (17) رسول اکرم، حضرت محمد صلى الله علیه و آله :

لا تَنظُروا إِلى کثرَةِ صَلاتِهِم و َصَومِهِم وَ کثرَةِ الحَجِّ و َالمَعروفِ و َطَنطَنَتِهِم بِاللَّیلِ، و َلکنِ انظُروا إِلى صِدقِ الحَدیثِ و َأَداءِ الامانَةِ؛ به زیادى نماز و روزه و حج و احسان و مناجات شبانه مردم نگاه نکنید، بلکه به راستگویى و امانتدارى آنها توجه کنید.[17]

حدیث نماز (18) پیامبراکرم، حضرت محمد صلی الله علیه و آله:

لا یقبَلُ اللَّهُ صَلاةَ عَبدٍ لا یحضُرُ قَلبُهُ مَعَ بَدَنِه؛ خداوند نماز بنده ‏اى را که دلش همراه بدنش نیست نمى‏ پذیرد.[18]

حدیث نماز (19) امام على علیه السلام :

اَلنَّظیفُ مِنَ الثِّیابِ یذهِبُ الهَمَّ و َالحُزنَ وَ هُوَ طَهورٌ لِلصَّلاةِ؛ لباس پاکیزه غم و اندوه را برطرف مى کند و باعث پاکیزگى نماز است.[19]

حدیث نماز (20) امام على علیه السلام :

اَلنَّظیفُ مِنَ الثِّیابِ یذهِبُ الهَمَّ وَ الحُزنَ و َهُوَ طَهورٌ لِلصَّلاةِ؛ لباس پاکیزه غم و اندوه را مى برد و موجب پاکیزگى نماز است.[20]

حدیث نماز (21) امام صادق علیه السلام :

لا تَغتَرّوا بِصَلاتِهِم وَ لا بِصیامِهِم، فَإِنَّ الرَّجُلَ رُبَما لَهِجَ بِالصَّلاةِ و َالصَّومِ حَتّى لَو تَرَکهُ استَوحَشَ ، وَ لکنِ اختَبِروهُم عِندَ صِدقِ الحَدیثِ و َأداءُ الأمانَةِ؛ فریب نماز و روزه مردم را نخورید، زیرا آدمى گاه چنان به نماز و روزه خو مى کند که اگر آنها را ترک گوید، احساس ترس مى کند، بلکه آنها را به راستگویى و امانتدارى بیازمایید.[21]

حدیث نماز (22) پیامبر اسلام، حضرت محمد صلى الله علیه و آله :

إِنَّ المُؤمِنَ هِمَّتُهُ فِی الصَّلاةِ و َالصِّیامِ و َالعِبادَةِ و َالمُنافِقُ هِمَّتُهُ فِی الطَّعامِ وَ الشَّرابِ کالبَهیمَةِ؛ همّت مؤمن در نماز و روزه و عبادت است و همّت منافق در خوردن و نوشیدن؛ مانند حیوانات.[22]

حدیث نماز (23) امام علی علیه السلام:

مَن صَلّی رَکعَتَینِ یَعلَمُ مایَقولُ فِیهما اِنصَرَفَ وَ لَیسَ بَینَه وَ بَینَ اللهِ - عَزَّ وَ جَلَّ - ذَنبٌ؛ هر کس دو رکعت نماز بخواند و بداند چه می گوید، از نماز فارغ می شود، درحالی که میان او و میان خدای عز و جل گناهی نیست.[23]

حدیث نماز (24) رسول اکرم، حضرت محمد ﷺ :

لا یَنالُ شَفاعَتی مَن اَخَّرَ الصَّلاةَ بَعدَ وَقتِها؛ کسی که نماز را از وقتش تأخیر بیندازد، (فردای قیامت) به شفاعت من نخواهد رسید.[24]

حدیث نماز (25) امام علی علیه السلام:

لِکُلِّ شَیءٍ وَجهٌ وَ وَجهُ دینِکم الصَّلاةُ؛ هر چیز دارای سیماست، سیمای دین شما نماز است.[25]

حدیث نماز (26) پیامبراکرم صلی الله علیه و آله:

اَحَبُّ الاعمالِ اِلَی اللهِ الصَّلاةُ لِوَقتِها ثُمَّ بِرُّ الوالِدَین ثُمَّ الجِهادُ فی سَبیلِ اللهِ؛ بهترین کارها در نزد خدا نماز به وقت است ، آنگاه نیکی به پدر و مادر ، آنگاه جنگ در راه خدا.[26]

حدیث(27) حضرت زهرا سلام الله علیها :

فَجَعلَ اللهُ الایمانَ تَطهیراً لَکم مِنَ الشِّرکِ ، وَ الصَّلاةَ تَنزیهاً لَکم عَن الکِبرِ؛ خدای تعالی ایمان را برای پاکیزگی از شرک قرار داد ، و نماز را برای دوری از تکبر و خودخواهی.[27]

حدیث نماز (28) امام کاظم علیه السلام:

اَفضَلُ ما یَتَقَرَّبُ به العَبدُ اِلی اللهِ بَعدِ المَعرِفَةِ به، الصَلاةُ؛ بهترین چیزی که بنده بعد از شناخت خدا به وسیله آن به درگاه الهی تقرب پیدا می کند، نماز است.[28]

حدیث نماز (29) امام علی علیه السلام :

الصَّلاةُ حِصنٌ مِن سَطَواتِ الشَّیطانِ؛ نماز قلعه و دژ محکمی است که نمازگزار را از حملات شیطان نگاه می دارد.[29]

حدیث نماز (30) امام صادق علیه السلام:

اِنَّ مِن تَمامِ الصَّومِ اِعطاءُ الزَّکاةِ یَعنى الفِطرَة کَما اَنَّ الصَّلَاةَ عَلَى النَّبِى (صلی الله علیه و آله و سلم) مِن تَمامِ الصَّلَاةِ؛ تکمیل روزه به پرداخت زکاة یعنى فطره است، همچنان که صلوات بر پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) کمال نماز است.[30]

حدیث نماز (31) امام صادق علیه السلام:

لا یَنالُ شَفاعَتَنا مَن استَخَفَّ بِالصَّلاةِ؛ هرکس نماز را سبک بشمارد ، بشفاعت ما دست نخواهد یافت.[31]

حدیث نماز (32) امام صادق علیه السلام:

أَثَافِی الْإِسْلَامِ ثَلَاثَةٌ الصَّلَاةُ وَ الزَّکاةُ وَ الْوَلَایةُ لَا تَصِحُّ وَاحِدَةٌ مِنْهُنَّ إِلَّا بِصَاحِبَتَیهَا؛ سنگهاى زیربناى اسلام سه چیز است: نماز، زکات و ولایت که هیچ یک از آنها بدون دیگرى درست نمى شود.[32]

حدیث نماز (33) امام صادق علیه السلام :

فَضْلُ الْوَقْتِ الْأَوَّلِ عَلَى الْأَخِیرِ کفَضْلِ الْآخِرَةِ عَلَى الدُّنْیا؛ فضیلت خواندن نماز در اول وقت نسبت به تأ خیر انداختن آن، مثل فضیلت آخرت بر دنیاست.[33]

حدیث نماز (34) امام على علیه السلام :

کانَ رَسولُ اللّه (صلى الله علیه و آله) لا یؤثِرُ عَلَى الصَّلاةِ عَشاءً وَ لا غَیرَهُ وَ کانَ اِذا دَخَلَ وَقتُها کاَنـَّهُ لا یعرِفُ اَهلاً وَ لا حَمیما؛ رسول خدا، [حضرت محمد] صلى الله علیه و آله چیزى مثل شام و غیر آن را بر نماز مقدم نمى داشتند و هنگامى که وقت نماز مى رسید، گویى که هیچ یک از اهل خانه و دوستان را نمى شناختند.[34]

حدیث نماز (35) امام صادق علیه السلام :

مَا خَسِرَ وَ اللَّهِ مَنْ أَتَى بِحَقِیقَةِ السُّجُودِ ... ِ وَ لَا بَعُدَ أَبَداً عَنِ اللَّهِ مَنْ أَحْسَنَ تَقَرُّبَهُ فِی السُّجُودِ وَ لَا قَرُبَ إِلَیهِ أَبَداً مَنْ أَسَاءَ أَدَبَهُ وَ ضَیعَ حُرْمَتَهُ بِتَعْلِیقِ قَلْبِهِ بِسِوَاه‏؛ سوگند به خدا ، هر کس که حقیقت سجده را به جاى آورد ، زیان نکرد و کسى که در سجده، به خوبى به خداوند نزدیک شد، هرگز از خداوند دور نیست. و آن که به {ساحت مقدس} او بى ادبى کرد و حرمتش را زیر پا گذاشت ، و به غیر او دل بست، هرگز به او نزدیک نشد.[35]

حدیث نماز (36) : رسول اکرم، حضرت محمد صلى الله علیه و آله :

 الدّعاء مفتاح الرّحمة و الوضوء مفتاح الصّلاة و الصّلاة مفتاح الجنّة؛ دعا کلید رحمت و وضو کلید نماز و نماز کلید بهشت است.[36]

حدیث نماز (37) امام صادق علیه السلام:

أَقرَبُ ما یَکُونُ العَبدُ إلَی اللهِ وَ هُوَ ساجِدٌ؛ نزدیکترین حالات بنده به پروردگارت حالت سجده است.[37]

حدیث نماز (38) پیامبراکرم صلی الله علیه و آله:

إذا قُمتَ فی صَلاتِک فَأَقبِل عَلَى اللَّهِ بِوَجهِک یقبِل عَلَیک؛ هرگاه به نماز ایستادى، با دل به خدا رو کن تا او نیز به تو رو کند.[38]

حدیث نماز (39) امام صادق علیه السلام :

ما یمنَعُ اَحَدَکم اِذا دَخَل عَلَیهِ غَمٌّ مِن غُمُومِ الدُّنیا اَن یتَوَضَّاَ ثُمَّ یدخُلَ مَسجِدَهُ وَ یرکعَ رَکعَتَینِ فَیدعُوَ اللّه فیهِما؟ اَما سَمِعتَ اللّه یقُولُ: «و َاستَعینوا بِالصَّبرِ وَ الصَّلاةِ»؟ چه چیز مانع مى شود که هر گاه بر یکى از شما غم و اندوه دنیایى رسید، وضو بگیرد و به سجده گاه خود رود و دو رکعت نماز گزارد و در آن دعا کند؟ مگر نشنیده اى که خداوند مى فرماید: «از صبر و نماز مدد بگیرید»؟[39]

حدیث نماز (40) الغزالى فى احیاء العلوم :

کانَ (صلى الله علیه و آله) لا یجلِسُ اِلَیهِ اَحَدٌ و هُوَ یصَلّى اِلاّ خَفَّفَ صَلاتَهُ و اَقبَلَ عَلَیهِ فَقالَ: اَ لَک حاجَةٌ؟ هرگاه رسول اکرم، حضرت محمد صلى الله علیه و آله نماز مى خواندند و کسى نزد ایشان مى نشست، ایشان نماز خود را کوتاه مى کردند و به او رو مى نمودند و مى فرمودند: آیا خواسته اى دارى؟[40]

حدیث نماز (41) رسول اکرم، حضرت محمد صلى الله علیه و آله :

اِعلَموا اَنَّ اللّه تعالى قَد فَرَضَ عَلَیکم الجُمُعَةَ فَمَن تَرَکها فى حَیاتى وَ بَعدَ مَماتى وَ لَهُم اِمامٌ عادِلٌ اِستِخفافا بِها وَ جُحودا لَها فَلا جَمَعَ اللّه شَملَهُ وَ لا بارَک لَهُ فى اَمرِهِ اَلا وَ لا صَلاةَ لَهُ اَلا وَ لا زَکاةَ لَهُ اَلا وَ لا حَجَّ لَهُ اَلا وَ لا صَومَ لَهُ اَلا وَ لا بَرَکةَ لَهُ حَتّى یتوبَ؛ بدانید که خداوند متعال نماز جمعه را بر شما واجب ساخته است پس آنان که در زندگى و پس از مرگ من، از روى سبک شمردن و یا انکار، آن را ترک کنند، با وجود این که پیشواى عادلى دارند، خداوند وحدتشان نبخشد و در کارشان برکت ندهد، آگاه باشید نه زکات، نه نماز، نه حج و نه روزه آنان پذیرفته است. بدانید که زندگى آنان برکتى نخواهد داشت، مگر توبه کنند.[41]