«يَأَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اسْتَعِينُوا بِالصَّبْرِ والصَّلاهِ إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِينَ» (بقره/153)
اى كسانى كه ايمان آورده ايد! (در برابر حوادث سخت زندگى،) از صبر و نماز كمك بگيريد، همانا خداوند با صابران است.
سؤال: چگونه مى توان از نماز براى حلّ مشكلات كمك گرفت؟
پاسخ: همانگونه كه كودك به هنگام سختىها به والدين خود پناهنده مىشود و آنان را صدا مىزند، انسان نيز در مقابل هر مشكلى به سراغ قدرت بينهايت خداوند ميرود. همان گونه كه اگر كودك دست خود را در دست والدين گذاشت آرامش پيدا مىكند، انسان نيز با نماز به ياد خدا افتاده و آرامش پيدا ميكند، آرى نماز اهرم است، بار نيست.
---------------------------------------------
«الَّذِينَ إِذَ آ أَصَابَتْهُمْ مُّصِيبَهٌ قَالُواْ إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّآ إِلَيْهِ رَاجِعُون» (بقره/156)
(صابران) كسانى هستند كه هرگاه مصيبتى به آنها رسد، مىگويند: ما از آنِ خدا هستيم و به سوى او باز مىگرديم.
سؤال: فلسفه شدائد و سختی ها ؟
پاسخ: ناگوارى ها دو گونه است: برخى دست خود ماست و برخى در اختيار ما نيست. بسيارى از حوادث تلخ به خاطر عدم دقّت و مديريّت خود ماست. اگر در داد و ستدها، اسناد تجارى را محكم تنظيم نكرديم و ضامن و وثيقه از طلبكار نگرفتيم و او مال را نداد خود ما مقصّر هستيم. اگر روى حوض آب نرده نگذاشتيم و كودك در آن افتاد و غرق شد، مقصّر خود ما هستيم. اگر مراعات بهداشت، قوانين رانندگى و آداب اجتماعى را نكرديم و گرفتار امراض و تصادفات و تحقيرها شديم، مقصّر خود ما هستيم.
و اما دسته دوم، دلايل متعددى دارد:
الف: برخى ناگوارى ها براى آن است كه زير پاى ما داغ شود تا تندتر و سريعتر حركت كنيم، بنابراين در تلخى ها نيز شيرينى است. زيرا شكوفا شدن استعدادها وكاميابى از پاداش هاى الهى را بدنبال دارد.
ب: مصيبت هايى كه از طرف اوست، تصرّف مالك حقيقى و خداوند در مملوك خود است. اگر انسان بداند كه خداوند حكيم و رحيم است و او نيز بنده اى بوده كه قبلًا هيچ نبوده؛ «لم يك شيئاً» «1» و حتّى بعد از مراحلى هم چيز قابل ذكرى نبوده است؛ «لم يكن شيئاً مذكورا» «2» خواهد پذيرفت كه بايد در اختيار او باشد. او مرا از جماد به نبات، و از نبات به حيوان و از مرتبه ى حيوانيّت به انسانيّت سوق داده و اين حوادث را براى رشد و ارتقاى من قرار داده است. همانگونه كه ما دانه ى گندم را زير فشار، آرد مى كنيم و بعد در آتش تنور، تبديل به نان مى كنيم تا مراحل وجودى آن را بالا بريم.
ج: گاهى سختى ها لطفى است كه به شكل بلا جلوه مى كند. «لعلّهم يضّرّعون» «3» همان گونه كه گداختن آهن در كوره آتش، سبب نرم شدن و شكل پذيرى آن است. حوادث و شدايد نيز انسان را نرم و به حالت تضرّع و نيازخواهى وا مى دارد.
د: برخى حوادث تلخ نيز كفاره گناهان انسان است.
-------------------------------------------------
سؤال: اقسام مردم در مواجهه با مصائب ؟
پاسخ: سه دسته اند:
الف: گروهى جيغ و داد مى كنند. «اذا مسّه الشّر جزوعاً» «4»
ب: گروهى بردبار و صبور هستند. «وبشّر الصابرين» «5»
ج: گروهى علاوه بر صبر، شكرگزارند. «اللّهم لك الحَمد حَمد الشّاكرين لَك على مُصابهم» «1»
اين برخوردها، نشانه ى معرفت هر كس نسبت به فلسفه ى مصايب و سختى هاست. همان گونه كه كودك، از خوردن پياز تند، بى تابى مى كند و نوجوان تحمّل مى كند، ولى بزرگسال پول مى دهد تا پياز خريده و بخورد.
______________________________
(1). مريم، 67.
(2). انسان، 1.
(3). اعراف، 94.
(4). معارج، 20
(5). بقره، 155.
-------------------------------------------------------------------------
منبع : حجت الاسلام قرائتی،تمثيلات تفسير نور، ص:22،23.