عبرتی از حادثه گوهرشاد
از مکافات عمل غافل مشو ***** گندم از گندم بروید جو ز جو
این شعر زیبای فارسی که دنیای از معاف را در درون خود جای داده است، برگرفته از فرهنگ اسلامی ماست. فرهنگی که به انسان می آموزد که اگر بد باشد؛ یک روز بدی او دامنش را خواهد گرفت. در این باره مثال ها فراوان است؛ اما در این مقاله مثالی را ذکر می کنیم که مربوط به این روزها در سال 1314شمسی است.
در حادثه مسجد گوهرشاد در 21 تیر 1314، عوامل متعددی دست اندرکار بودند؛ یکی از آنها رفتار مخرب اسدی، نایب التولیه حرم رضوی (منسوب شده از طرف رضاخان) بود. «چون می دانست که مجتهدان هم در مسجد هستند، درصدد برآمد که آن ها را از آن جا خارج کند. از این رو، به دروغ پیغام فرستاد که تلگراف شما را اعلی حضرت همایونی پاسخ گفته، تشریف بیاورید برای مذاکره و با این حیله مجتهدان را از کشیک خانه به مسجد دارالتولیه کشاند. او می دانست اگر مجتهدان و عالمان طراز اول در این حمله و یورش کشته شوند، خراسان یک پارچه آتش خواهد شد و این آتش، گسترش خواهد یافت و دیگر به هیچ روی نمی توان از آن جلوگیری کرد. پس با این حیله علما را از مسجد خارج ساخت.»[1] اما خوش خدمتی او به رضاخان باعث نشد که او از مکافات عمل خویش در امان بماند و پس از رفع غائله، او به عنوان یکی از محرکان قیام، دستگیر و به اعدام محکوم شد.[2]
نکته مهم: ممکن است در مورد اسدی، کسانی اعتقاد دیگری داشته باشند و او را مخالف کشف حجاب بدانند؛ اما از آنجا که او رفتار گرم و دوستانه ای تا یک سال قبل از حادثه گوهرشاد با رضاخان داشت، و از امضاء کنندگان تغییر سلطنت از قاجاریه به پهلوی در مجلس مشروطه بود، او را حداقل باید نایب التولیه خاکستری نامید.[3]
مثال های دیگر برای عبرت گیری
مثال های متعددی می توان در مورد عبرت گیری زد که هر کسی کم و بیش در پیرامون خود می بیند. چه کسانی که برای جلوگیری از پیشرفت دیگری و تباه کردن او(معتاد کردن او و...) نقشه می کشند اما روزی گرفتار مکافات عمل خود می شوند، چه کسانی که به رقیبان خود تهمت های ناروا می زنند؛ اما روزی...
خدای بزرگ در قرآن می فرماید: «فَاعْتَبِرُوا يا أُولِي الْأَبْصار؛ پس اى صاحبان بينش و بصيرت! عبرت گيريد.»[4] اگر ما انسان ها از وقایع اطراف خود درس بگیریم، طبعا شاهد گرفتار شدن خود به مکافات عمل خویش نخواهیم بود. اما گاهی کسب منفعت موقتی، ما را از مکافات عمل غافل می کند. نکته ای که در مورد نایب التولیه حرم رضوی در سال 1314 صدق کرد.
افزودن دیدگاه جدید