روز سلامتی (سلامت از نگاه اسلام) + آواتار

دین مبین اسلام همواره بر ضرورت و اهمّیت موضوع سلامتی تاکید نموده و بر تأثیر آن در زندگی دنیوی و اُخروی اشاره می نماید، اميرالمؤمنين امام علی (صلواتُ اللهِ و سلامُه عليهِ) می فرماید : « اَعظمُ النِّعمَةِ اَلعافِيةُ فاغتَنِموُها لِلدُّنيا وَ الأخرة ؛ بزرگترين نعمت، سلامتی است، شما آن را برای دنيا و آخرت خود غنيمت بشماريد» [1]، اميرالمؤمنين (صلواتُ اللهِ و سلامُه عليهِ) در حدیث حاضر سلامتی را غنیمتی بزرگ برای زندگی دنیا و آخرت دانسته پس لازمه بدست آوردن آخرت (رضایت پروردگار و بهشت وعده داده شده) داشتن عافیت و سلامتی می باشد.

در مورد واژه «عافيت» (سلامتی) در منابع اسلامی، باید دانست، عافیت نقطه ی مقابل ابتلا و گرفتاری و به معنای سلامت جسمی و روحی ، ظاهری و باطنی ، دنيوی و اخروی است پس سلامت را می توان به دو قسم اساسی سلامت دین و سلامت جسم تقسیم نمود و مراد از عافیت مطلق (بدون اشاره به یکی از ۲ قسم) در منابع اسلامی هردو قسم آن است مگر آنکه قرینه موجود باشد که یکی از دو قسم اراده شده باشد، در برخی روایات نیز به سلامت دین و جسم بصورت تفکیک در کنار یکدیگر اشاره شده است، امام محمدباقر (عليه‌السلام) می فرماید : «سلامَةُ الدّينِ وَ صِحَّةُ البَدَنِ خَيرٌ مِنَ‌المالِ ؛ سلامتی دین (معنوی) و سلامتی بدن (مادی) ، از مال و ثروت بهتر است.»[2]

امیرالمومنین امام على (عليه السلام) نیز در قالب دعا هر دو قسم عافیت را بصورت تفکیک از خداوند مسئلت می دارد (و به ما می آموزد) : «... و نَسألُهُ المُعافاةَ في الأديانِ ،  كَما نَسألُهُ المُعافاةَ في الأبدانِ ، ... و عافيت و سلامت در دين و عقيده را از او مى طلبيم، همچنان كه سلامت بدنها را از او خواستاريم.»[3]

سلامتی جسم در منابع اسلامی، همواره مورد تاکید قرار گرفته است و می توان این دستورات را به دو قسم دستورات بهداشتی ( بهداشت فردی، عمومی، غذایی، جنسی ،روانی و .....) و دستورات درمانی (احادیث پزشکی) تقسیم نمود.

دستورات بهداشتی به دستوراتی گفته می شود که موجب پیشگری از ابتلاء به ضعف و بیماری های روحی و جسمی  می گردد، که در اسلام بیش از بحث درمان به بحث بهداشت تاکید شده است به عبارت دیگر : جمله معروف «پیشگیری بهتر از درمان است» حقیقتا با دستورات و احکام بهداشتی اسلام محقق می گردد، که  از جمله این دستورات می توان به آیات و روایات ذیل اشاره نمود:

قال الله تعالی :  «وَ کُلُوا وَ اشْرَبُوا وَ لا تُسْرِفُوا إِنَّهُ لا يُحِبُّ الْمُسْرِفينَ ؛ و ( از نعمتهای الهی ) بخورید و بیاشامید ، ولی اسراف (از جهت ضرر به جسم و از بین بردن نعمات الهی) نکنید که خداوند مسرفان را دوست نمی دارد!»[4]

پیامبر اکرم (صَلَّی اللهُ عليهِ و آلهِ و سلَّم) در اهمیت حفظ بهداشت و نظافت می فرماید: «خداوند متعال خود پاک و پاکیزه است و نظافت و پاکی را دوست دارد.»[5] و در مورد پرخوری می فرماید: «برحذر باشيد و از پرخوری بپرهيزيد. پرخوری بدن را تباه می كند و عامل بيماری های گوناگون می گردد و انسان را از عبادت باز می دارد.»[6]

امیرالمومنین امام على (عليه السلام) می فرماید : «تا  گرسنه نشده اى غذا نخور و تا  اشتها دارى از غذا دست بكش و غذا را خوب  بجو و قبل از خوابيدن قضاى حاجت كن[ دستشوئی رفتن] . اگر اين نكات را رعايت كنى، از مراجعه به طبيب بى نياز مى شوى.»[7]

پی نوشت:
[1].  تحف‌العقول ص146
[2]. وسائل الشیعه ج11 ص451
[3]. نهج البلاغه خطبه 99
[4]. بقره آیه 168
[5]. میزان الحکمه ج4 ح  20314
[6]. سفينه ج2ص79
[7]. خصال شیخ صدوق ص 229
---------------------
مطالعه بیشتر در:
سلامتی جسم

نکته: برای دانلود و دیدن تصویر در اندازه اصلی روی آن کلیک کنید