ناقوس ها به احترام امام حسین(علیه السلام) بی صدا می مانند

موضوع نوشتار: 
عزاداری مسیحیان در محرم

به گزارش خبرنگار ضیاءالصالحین به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان؛ هموطنان ارمنی و زرتشتی مان در جای جای ایران به عشق اباعبدالله الحسین(علیه السلام) با شیعیان همنوایی می کنند و ارادت خاصی به سالار کربلا دارند.
راستی چه سرّی است در وجود مطهر امام حسین(علیه السلام) که دل هر عاشقی را شیفته خود می کند و حتی غیر مسلمانان هم ایشان را دوست دارند. در این مجال اندک با هم همراه می شویم و سری به آیینهای عزاداری ارامنه و زرتشتیان در عزای امام حسین(علیه السلام) می زنیم و سه پرده دلنشین از علاقه و محبت غیر مسلمانان به سیدالشهدا(علیه السلام) را به تجربه می نشینیم.
* پرده اول؛ ادای احترام کشیش به امام(علیه السلام)
در محله ارمنی نشین تهران کلیسای بزرگی قرار دارد که در مسیر یکی از مساجد خیابان کریمخان واقع شده و من در رفت و آمدهای روزمره ام به ارامنه بسیاری برخورد کرده ام که هر کدام ویژگیهای خاصی دارند و از آنجای که شنیده بودم ارامنه هم برای محرم برنامه هایی اجرا می کنند و در ماتم شهادت امام حسین(علیه السلام) با مسلمانان همنوا هستند، به کلیسا رفتم تا در مورد ارامنه ای که احیانا نذری یا مراسم خاصی برای محرم دارند پرس و جو کنم.
وقتی به وارطانیان کشیش کلیسای ویلا علت ورودم را به کلیسا می گویم، با اشاره به اینکه محرم و عاشورا مختص مسلمانان شیعه نیست، می گوید: حسین(علیه السلام) متعلق به همه انسان های آزاده و عدالت جوست.
وی ادامه می دهد : عاشورا فرهنگ ظلم ستیزی در برابر دشمن است و حسین(علیه السلام) کشته راه انسانیت و حق است و اگر چه در آن زمان به ایشان ظلم شد، اما نهضت عاشورا نافرجام نماند و امروز از این قیام همه انسانهای دربند ستم الگو می گیرند.
وارطانیان تصریح می کند: عاشورا قیامی سترگ است که هرگز از دل و جان تاریخ پاک نمی شود و تا همیشه ماندگار خواهد ماند.
وی ادامه می دهد: من به ساحت سومین امام شیعیان ادای احترام می کنم و هر سال اگر روز عاشورا مصادف با یکی از روزهای خاص کلیسا باشد، ناقوسها به احترام ایشان به صدا در نمی آیند و ما هم در غم کربلا و شهادت حسین(علیه السلام) با شیعیان همنوایی می کنیم.
وارطانیان با اشاره به نذری هایی که ارامنه در ایام محرم می دهند، خاطرنشان می کند: بسیاری از ارامنه تهران روزهای تاسوعا و عاشورا نذری می دهند و این نذری را به روح شهدای کربلا هدیه می کنند.
این کشیش در ادامه من را با «یانیس» یکی از ارامنه که نذری های بسیاری در ایام محرم میان مردم توزیع می کند - آشنا کرد که «یانیس» و خانواده اش ارادت خاصی به سیدالشهدا(علیه السلام) دارند. از او خداحافظی می کنم و راهی خانه «یانیس» می شوم.
* پرده دوم؛ یانیس شفای خود را امام حسین(علیه السلام) می گیرد
کوچه ها را یک به یک طی می کنم و مقابل خانه «یانیس» می رسم زنگ می زنم، زنی میانسال در را به رویم باز می کند و خودش را مادر «یانیس» معرفی می کند.
این زن به همراه تنها فرزندش در این شهر زندگی می کند و اعضائ خانواده آنها سالها پیش ایران را به مقصد کانادا ترک کرده اند.
وقتی از او در مورد حال و هوای محرم و عزاداری امام حسین(علیه السلام) می پرسم ، بی اختیار اشک هایش سرازیر می شود و می گوید: هر چه دارم پس از خدا از عنایت امام حسین(علیه السلام) است و اگر چه من مسیحی هستم، اما در قلبم ارادت ویژه ای به امام شما دارم.
وی بدون مقدمه کتابچه زیارت عاشورای کوچکش را برمی دارد و ادامه می دهد: این کتابچه تمام زندگی من است و هر وقت دلتنگ می شوم آن را مرور می کنم و دلم آرام می شود.
هنوز گفت و گوی من و آن زن ادامه دارد که «یانیس» هم از راه می رسد، پسری جوان که خودش را 22 ساله و دانشجوی دندانپزشکی معرفی می کند.
از وی درباره ارادتش به سیدالشهدا(علیه السلام) می پرسم که می گوید: عشق به امام حسین(علیه السلام) در قلب من انتها ندارد وهمیشه در روحم علاقه ای آتشین نسبت به ایشان احساس می کنم.
وی ادامه می دهد: من هرگز کرامت امام حسین(علیه السلام) را نسبت به خودم فراموش نمی کنم، بگذارید شرح ماجرا را بگویم. سه سال پیش به بیماری ناشناخته ای دچار شدم که همه پزشکان تظاهرات بیماری ام را سرطان تشخیص دادند، مدتها در بستر بیماری بودم وهمه امیدها نسبت به بهبودم به صفر رسیده بود. یادم هست مصادف با ایام محرم باز هم در بیمارستان بستری شدم، مقابل بیمارستان تکیه ای بود که عزاداری امام حسین(علیه السلام) در آنجا برگزار می شد. یک روز همراه یکی از بیماران که نمی دانست من مسیحی هستم، بدون مقدمه به من گفت چرا به امام حسین(علیه السلام) متوسل نمی شوی و شفایت را از ایشان نمی خواهی؟ بیمار ما شفا گرفت.
«یانیس» ادامه می دهد: نمی دانم چرا، ولی ترجیح دادم نگویم که مسیحی ام و بی اختیار دلم شکست و با خودم گفتم امام حسین، امام مسلمانان شیعه است و مسیحی را چکار با مسلمانان؟ اما همین قدر بگویم که در این فکر و خیالها خوابم برد. در عالم رؤیا مردی مهربان و نورانی به سراغم آمد و من را به اسمم صدا کرد. پرسیدم شما که هستید که در جوابم گفت؛ من متعلق به همه انسانها هستم من تنها امام شیعیان نیستم. آن وقت به من اشاره کرد که برخیز. گفتم نمی توانم و باز تکرار کرد برخیز «یانیس» که آنچه در دل داشتی برایت مقرر شد.
این جوان مسیحی در حالی که اشک پهنه صورتش را پرکرده، تصریح می کند: از خواب پریدم و احساس شعفی ویژه داشتم، خودم را حرکت دادم و سبکی زیادی را حس می کردم. حال خوبی داشتم و واقعا به عنایت امام حسین(علیه السلام) شفا گرفته بودم.
«یانیس» ادامه می دهد: یک روز پس از آن ماجرا از بیمارستان مرخص شدم در حالی که هیچ اثری از بیماری در من نبود وهمه پزشکان از این اتفاق شگفت زده بودند. از آن روز تاکنون محرم ها عزای سیدالشهدا(علیه السلام) در این خانه برپا می شود و نذری می دهیم.
مادر «یانیس» نیز که عشق واعتقاد خاصی به امام حسین(علیه السلام) دارد، می گوید: هر سال شب عاشورا نذری شله زرد می پزم و همسایگان محله نیز به من کمک می کنند، نذری ها را میان دسته های عزاداری که در میدان هفت تیر تجمع می کنند توزیع می کنیم.
از «یانیس» و مادر مهربانش خداحافظی می کنم تا در فرصتی کوتاه به یکی از هیأتهای مخصوص مسیحیان در ایام محرم سری بزنم.
*پرده سوم؛ هیات ثارالله مسیحی ها
یکی از نکته های جالب توجه در همنوایی ارامنه با شیعیان در عزای امام حسین(علیه السلام) تشکیل هیات ثارالله است که در آن 700 عزادار از اقلیت هاى مذهبى مسیحى و زرتشتى، زیر چادر هیأت گرد هم می آیند و در عزادارى سالار شهیدان به سینه زنى می پردازند.
ادموند طوفانیان یکى از مؤسسان و بانیان این تکیه می گوید: در سالهاى گذشته، جوانان و نوجوانان ارمنى به اتفاق دوستان مسلمانشان به هیأت هاى مذهبى مسلمانان می رفتند. آنان در دسته ها و تکایاى شیعیان سینه زنى می کردند و بسیارى از اعضاى هیأت نمی دانستند که جوان مسیحى کاتولیکى در کنارشان براى امام آنها سوگوارى می کند. اما در سال 1378 باخبر شدیم حدود چهارصد نفر از جوانان ارامنه در این مراسم شرکت می کنند. از همان سال بر آن شدیم هیأتى راه بیندازیم و خیل جوانان مسیحى علاقه مند امام حسین(علیه السلام) را گردهم آوریم.
وى در خصوص مشکلات این طرح می گوید: ابتدا طرح ما ابهام زیادى بین جامعه ارامنه و حتى مسلمانان به وجود آورد. پس از توجیه آنان در خصوص اهداف راه اندازى هیأت، تکیه ثارالله را در مرکز شهر برپا کردیم.
وى در خصوص استقبال مردم می افزاید: خیلى از مسلمانان پس از شنیدن این خبر خوشحال شده و براى تأسیس هیأت، تمایل نشان دادند. اما نکته جالب توجه در برگزارى مراسم عزادارى این هیأت، حضور واعظ مسلمان است. معمولاً وعاظى به این هیأت دعوت می شوند که به شرح فرهنگ عاشورا و اهداف انسانى امام حسین(علیه السلام) می پردازند.
برگزارى مراسم، مانند مسلمانان است. مداح، نوحه می خواند و جمعیت زیادى که زیر چادر گرد هم آمده اند، پس از سینه زنى، زمانى که میدان هفتم تیر در مرکز شهر ازدحام خود را از دست داده، به شکل دسته عزادار از چادر بیرون می آیند. جمعى از عزاداران در بیرون چادر به انتظار ایستاده اند. جوان بلندقامتى که علامت را به دوش می کشد، بى قرار دست بر طاق شالها می کشد. 
نوجوانان کتل ها و پرچم ها را برمی گیرند و چند گام پیشتر می ایستند. هر سال بر شمار مشتاقان امام حسین(علیه السلام) افزوده می شود. در این بین که جمعیت داخل چادر، سینه زنى و نوحه خوانى جمعى را آغاز کرده اند، با هم آویى تک خوان از چادر بیرون می آیند و در صفوفى منظم راهشان را در خیابان بهار شیراز، مرکز اقلیت هاى دینى، پیش می گیرند. زنان نیز در پى دسته روانند و سینه زنان با هیأت حرکت می کنند. پس از مراجعت دسته به هیأت ثارالله عزاداران نذری های هموطنان مسیحى شان را میل می کنند.
طوفانیان در این باره می گوید: چاى، قند، برنج، گوشت و تمامی هزینه هاى هیأت را مسیحیان علاقه مند به امام حسین(علیه السلام) تأمین می کنند. از سال 1379 نام هیأت در فهرست تکایاى عزادارى تهران ثبت شده است و هر سال بر شمار عزاداران افزوده می شود.

Share