1. پيامبر اکرم(صلی الله علیه وآله): «إِنَّ لِلْمَسَاجِدِ أَوْتَاداً الْمَلَائِكَةُ جُلَسَاؤُهُمْ إِذَا غَابُوا افْتَقَدُوهُمْ وَ إِنْ مَرِضُوا عَادُوهُمْ وَ إِنْ كَانُوا فِى حَاجَةٍ أَعَانُوهُمْ»[1]؛
در مساجد انسان هاى ثابت قدمى همچون ميخ وجود دارند که ملائکه با آنان مأنوس و همنشين هستند. هنگامى که از مسجد غيب مي شوند در پى آنها هستند و هنگامى که بيمار مي شوند به عيادت آنها مي روند و هر وقت در کارها احتياج به کمک داشته باشند به کمک آنها مي شتابند.
2. رسول اکرم(صلی الله علیه وآله): «الْمَسَاجِدُ سُوقٌ مِنْ أَسْوَاقِ الْآخِرَةِ قِرَاهَا الْمَغْفِرَةُ وَ تُحْفَتُهَا الْجَنَّةُ»[2]؛
مساجد، بازارى از بازارهاى آخرت است، پذيرايى آن مغفرت و هديه آن بهشت است.
3. امام علی(علیه السلام): «لَيْسَ لِجَارِ الْمَسْجِدِ صَلَاةٌ إِذَا لَمْ يَشْهَدِ الْمَكْتُوبَةَ فِى الْمَسْجِدِ إِذَا كَانَ فَارِغاً صَحِيحاً»[3]؛
همسايه مسجد اگر مانعى برايش نبوده و سالم باشد و در اين حال براى نماز واجب در مسجد حاضر نشود، نمازش مقبول درگاه الهى نخواهد بود.
4. رسول اکرم(صلی الله علیه وآله): «لا تُزَخْرِفُوا مَسَاجِدَكُمْ كَمَا زَخْرَفْتِ الْيَهُودُ وَ النَّصَارَى بِيَعَهُمْ»[4]؛
مساجد خود را با طلا زينت نکنيد، هم چنان که يهود و نصارى معابد خود را با طلا زينت نمودند.
5. رسول خدا(صلی الله علیه وآله): «لاتَجْعَلُوا الْمَسَاجِدَ طُرُقاً حَتَّى تُصَلُّوا فِيهَا رَكْعَتَيْنِ»[5]؛
مساجد را گذرگاه و محل عبور خود قرار ندهيد، مگر اينکه دو رکعت نماز در آن به جاي آوريد.
6. امام صادق(علیه السلام): «مَلْعُونٌ مَلْعُونٌ مَنْ لَمْ يُوَقِّرِ الْمَسْجِدَ....»[6]؛
ملعون است، ملعون است کسى که مسجد را تعظيم نکند... .
7. امام صادق(علیه السلام): «إِذَا أَذَّنْتَ فَلا تُخْفِيَنَّ صَوْتَكَ فَإِنَّ اللَّهَ يَأْجُرُكَ مَدَّ صَوْتِكَ فِيهِ»[7]؛
در هنگام اذان گفتن، صدايت را کوتاه نکن، چرا که خداوند به ميزان بلند کردن صدا تو را پاداش ميدهد.
8. رسول خدا(صلی الله علیه وآله): «... وَ مَنْ أَرَادَ أَنْ لَا تَأْكُلَهُ الدِّيدَانُ تَحْتَ الْأَرْضِ فَلْيَسْكُنِ الْمَسَاجِدَ...»[8]؛
.... هر کس بخواهد کرم ها(جسد) او را در زير زمين نخورند بايستى مساجد را جارو نمايد... .
9. پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله): «مَن کانَتِ المَساجِدُ بَیتَهُ ضَمِنَ اللهُ لَهُ بِالرٌّوحِ وَالرّاحَهِ وَالجَوازِ عَلَی الصِّراطِ»[9]؛
هرکسی که مسجدها خانه اش باشد، خداوند آسایش و آرامش و عبور از صراط را برای او ضمانت می کند.
10. رسول خدا(صلی الله علیه وآله): «کل جلوس فى المسجد لغو الا ثلاثة: قرائه معمل او ذکر الله او سائل عن علم»[10]؛
هرگونه نشستى در مسجد بيهوده است، مگر اينکه براى سه کار باشد: خواندن قرآن، خدا را ياد کردن، و يا دانش اندوختن.
11. على(علیه السلام): «مَنِ اختَلَفَ اِلَی المَسجِدِ اَصابَ اِحدَی الثَّمانِ؛ اَخاً مُستَفاداً فِی اللهِ، اَو عِلماً مُستَطرَفاً اَو آیَةً مُحکَمَةً اَو یَسمَعُ کَلِمَةً تَدُلُّ عَلی هُدیً، اَو رَحمَةً مُنتَظَرَةً، اَو کَلِمَةً تَرُدُّهُ عَن ردی، اَو یَترُکَ ذَنبا خَشیَةً اَو حَیاءً»[11]؛
کسی که به مسجد رفت وآمد می کند، یکی از منافع هشت گانه نصیب او می شود: برادری مفید و باارزش در راه خدا، یا علم و دانش نو، یا دلیل و برهان محکم [برای تثبیت عقاید]، یا کلماتی که موجب هدایت شود [می شنود]، یا رحمت مورد انتظاری [شامل حال او می شود]، یا مواعظی که او را از فساد و گناه بازدارد، [می شنود،] یا به خاطر ترس یا حیا و آبروی خود گناهی را ترک می کند.
12. پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله): «من سمع النداء فى المسجد فخرج من غير عله فهو منافق الا ان يريد الرجوع اليه»[12]؛
کسى که در مسجد صداى اذان را بشنود و بدون عذر از مسجد خارج شود(منافق) است، جز اينکه قصد برگشت به مسجد را داشته باشد.
13. رسول خدا(صلی الله علیه وآله): من کان القرآن حديثه، المسجد بيته بنى الله تعالى له بيتا فى الجنه»[13]؛
کسى که کلام و ذکرش تلاوت قرآن باشد و مسجد خانه اش، خداوند متعال خانه اى را در بهشت برايش مهيا سازد.
14. پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله): «من بنى الله مسجداً يعبد الله فيه من مال حلال بنى الله له بيتاً في الجنه من در و ياقوت»[14]؛
هر کسى که از مال حلال مسجدى را بسازد که خداوند در آن عبادت شود خداى تعالى در بهشت خانه اى از در و ياقوت برايش ميسازند»
15. پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله): «من بنى لله مسجداً لا يريد به رياء و لا سمعة بنى الله له بيتاً فى الجنة»[15]؛
هر کسي براى خدا مسجدى را بسازد و آنرا براى ريا و خودنمايى به کار نبرد خداى تعالى در بهشت خانه اي براى او بنا مي کند.»
16. رسول اکرم(صلی الله علیه وآله): «اذا نزلت العاهات و الآفات عوفى اهل المسجد»[16]؛
هنگامى که مشکلات و بلاها(براى اهل زمين) نازل مي شود اهل مساجد در امانند.»
17. رسول اکرم(صلی الله علیه وآله): «الغدو و الدواج الى المساجد من الجهاد فى سبيل الله»[17]؛
شب و روز به سوي مسجد شتافتن از اقسام جهاد کردن در راه خداست.
18. پيامبر اکرم(صلی الله علیه وآله): «انّ المومن مجلسه مسجده»[18]؛
همانا مجلس مؤمن مسجد است.
19. پيامبر اکرم(صلی الله علیه وآله) به ابوذر فرمود: «يا اباذر من اجاب داعى الله و احسن عمارة مساجد الله كان ثوابه من الله الجنة فقلت: كيف تعمير مساجد الله؟ قال: لا ترفع الاصوات فيها و لا يخاض فيها بالباطل و لا يشترى فيها و لا يبايع و اترك الغو مادمت فيها فان لم يفعل فلا تلومن يوم القيامة الا نفسك»[19]؛
اى ابوذر! كسى كه دعوت خدا را جواب گويد و در تعمير مساجد خدا نيكو بكوشد پاداشش از جانب خدا بهشت برين است. ابوذر مي گويد: گفتم: چگونه تعمير كند مساجد خدا را؟ پيامبر(صلی الله علیه وآله) فرمود: صداها در آن بلند نشده و به امور و مطالب باطله پرداخته نشود و محل خريد و فروش نگردد، و مسائل بيهوده را ترك كن تا وقتى در مسجد هستي، پس اگر اين كارها را انجام ندهى و به توصيه هايم عمل نكني، در روز قيامت كه حقيقت آشكار مي شود و هر كس جزاى عملش را مي بيند، جز خويشتن را نبايد ملامت كني.
20. پيامبر اکرم(صلی الله علیه وآله): «سيأتي على الناس زمان لا يبقى من القرآن لا رسمه و من الاسلام الا اسمه يسمون به و هم ابعد الناس منه، مساجدهم عامرة و هى خراب من الهدي»[20]؛
به زودى زمانى بر مردم خواهد آمد كه از قرآن جز نوشته اش و از اسلام جز نامش باقى نمي ماند. مردم به اسم مسلمان، ولى دورترين مردم از حقيقت اسلامند. مساجدشان از نظر ساختماني، آباد و از لحاظ هدايت خراب است....
21. رسول خدا(صلی الله علیه وآله): «أَلَا إِنَّ بُيُوتِي فِي الأرْضِ الْمَسَاجِدُ تُضِي ءُ لأهْلِ السَّمَاءِ كَمَا تُضِيءُ النُّجُومُ لأهْلِ الْأَرْضِ أَلا طُوبَى لِمَنْ كَانَتِ الْمَسَاجِدُ بُيُوتَهُ أَلا طُوبَى لِعَبْدٍ تَوَضَّأَ فِي بَيْتِهِ ثُمَّ زَارَنِي فِي بَيْتِي أَلا إِنَّ عَلَى الْمَزُورِ كَرَامَةَ الزَّائِرِ أَلا بَشِّرِ الْمَشَّائِينَ فِي الظُّلُمَاتِ إِلَى الْمَسَاجِدِ بِالنُّورِ السَّاطِع ِيَوْمَ الْقِيَامَةِ»[21]؛
رسول خدا(صلی الله علیه وآله) فرمود: خدای متعال فرمود: آگاه باش که خانه هاى من در زمين مساجد هستند و براى اهل آسمان ها همچـون ستارگان براى اهل زمين مى درخشند؛ آگاه باش، خوشا به حال كسى كه مساجد خانه هاى اوست [بيشتر وقت ها در مساجد، نمازهايش را مى خواند]؛ آگاه باش، خوشا به حال بنده ای كه در خانهاش وضو بگيرد، سپس مرا در خانه ام زيارت كند؛ آگاه باش، بر زيارت شده واجب است كه زائرش را تكريم كند؛ آگاه باش، به كسانى كه در تاريكيها به مساجد مى روند بشارت بده به نور ساطع در روز قيامت.
22. امام صادق(علیه السلام): «عَلَيْكُمْ بِإِتْيَانِ الْمَسَاجِدِ فَإِنَّهَا بُيُوتُ اللَّهِ فِي الْأَرْضِ وَ مَنْ أَتَاهَا مُتَطَهِّراً طَهَّرَهُ اللَّهُ مِنْ ذُنُوبِهِ وَ كُتِبَ مِنْزُوَّارِهِ فَأَكْثِرُوا فِيهَا مِنَ الصَّلَاةِ وَ الدُّعَاءِ وَ صَلُّوا مِنَ الْمَسَاجِدِ فِي بِقَاعٍ مُخْتَلِفَةٍ فَإِنَّ كُلَّ بُقْعَةٍ تَشْهَدُ لِلْمُصَلِّي عَلَيْهَا يَوْمَ الْقِيَامَةِ»[22]؛
بر شما باد به رفتن به مساجد، به خاطر اين كه مساجد خانه هاى خداى متعـال در زمين هستند و كسى كه با طهارت به سوى مساجد برود خداى متعال او را از گناهانش پاك مى كند و از زوارش نوشته مى شود، پس زياد در مساجد نماز و دعا بخوانيد و در مسجدهاى مختلف نماز بخوانيد، چون كه در روز قيامت هر مكانى شهادت براى نمازگزارش مى دهد.
23. امام صادق(علیه السلام): «اِنَّ فِی التَّوارة مَکتُوباً: اِنَّ بُیُوتی فِی الارض المِساجِدُ فَطُوبی لِمَن تَطَهَّرَ فی بَیتِهِ ثُمَّ زارَنی فی بَیتی وَ حَقُّ عَلَی المَزُورِ اَن یُکرِمَ الزّائِرَ»[23]؛
در تورات نوشته شده است که خداوند می فرماید: مسجدها خانه های من در زمین هستند. خوشا به حال کسی که خود را در خانه اش تطهير(وضوء) كند و بعد از آن مرا در خانه ام زيارت كند و حق زائر این است که میزبان او را محترم شمارد.
24. امام صَّادِقُ(علیه السلام): «مَنْ مَشَى إِلَى الْمَسْجِدِ لَمْ يَضَعْ رِجْلَيْهِ عَلَى رَطْبٍ وَ لَا يَابِسٍ إِلاّ يُسَبِّحُ لَهُ إِلَى الأرَضِينَ السَّابِعَةِ»[24]؛
هرکس به طرف مسجد برود، پایش را بر هیچ تر و خشکی نمی گذارد، مگر اینکه زمین تا طبقات هفت گانه اش برای او تسبیح می گویند.
25. امام صادق(علیه السلام): «إِنَّمَاأُمِرَ بِتَعْظِيمِ الْمَسَاجِدِ لِأَنَّهَا بُيُوتُ اللَّهِ فِي الْأَرْضِ»[25]؛
ابى بصير میگوید: از امام صادق(علیه السلام) علّت تعظيم مساجد را پرسيدم؟ فرمودند: به خاطر اين كه مساجد، خانه هاى خداى متعال در زمين هستند.
26. امام باقر(علیه السلام): «الْمَسَاجِدُ الْأَرْبَعَةُ الْمَسْجِدُ الْحَرَامُ وَ مَسْجِدُ رَسُولِ اللَّهِ(صلی الله علیه وآله) وَ مَسْجِدُ بَيْتِ الْمَقْدِسِ وَ مَسْجِدُ الْكُوفَةِ يَا أَبَا حَمْزَةَ الْفَرِيضَةُ فِيهَا تَعْدِلُ حَجَّةً وَ النَّافِلَةُ تَعْدِلُ عُمْرَةً»[26]؛
مسجدهاى(معروف) چهار تا هستند؛ مسجد الحرام(مكه)، مسجد النبى صلى الله عليه و آله(مدينه)، مسجد بيت المقدس(فلسطين)، مسجد كوفه(عراق)؛ انجام هر يك از نمازهاى واجب روزانه در هريك از آنها، ثواب و اجر حج واجب را دارد و به جا آوردن نماز مستحبى، اجر و ثواب عمره مفرده را دارد.
27. امام عَلِي(علیه السلام): «صَلَاةٌ فِي بَيْتِ الْمَقْدِسِ تَعْدِلُ أَلْفَ صَلَاةٍ وَ صَلَاةٌ فِي الْمَسْجِدِ الْأَعْظَمِ مِائَةُصَلَاةٍ وَ صَلَاةٌ فِي مَسْجِدِ الْقَبِيلَةِ خَمْسٌ وَ عِشْرُونَ صَلَاةً وَ صَلَاةٌ فِي مَسْجِدِ السُّوقِ اثْنَتَا عَشْرَةَ صَلَاةً وَ صَلَاةُ الرَّجُلِ فِي بَيْتِهِوَحْدَهُ صَلَاةٌ وَاحِدَةٌ»[27]؛
اميرالمومنين، على(علیه السلام) فرمود: نماز در مسجد بيت المقدس معادل هزار نماز؛ در مسجدجامع(اعظم) صد نماز؛ در مسجد محله و قبيله بيست و پنج نماز؛ در مسجد بازار دوازده نماز؛ نماز شخص مسلمان در خانهاش معادل يك نماز، ثواب دارد.
28. امام باقر(علیه السلام): «إِذَا دَخَلْتَ الْمَسْجِدَ وَ أَنْتَ تُرِيدُ أَنْ تَجْلِسَ فَلَا تَدْخُلْهُ إِلَّا طَاهِراً وَ إِذَا دَخَلْتَ فَاسْتَقْبِلِ الْقِبْلَةَ ثُمَّ ادْعُ اللَّهَ وَ اسْأَلْهُ وَ سَمِّ حِينَ تَدْخُلُهُ وَاحْمَدِ اللَّهَ وَ صَلِّ عَلَى النَّبِيِّ(صلی الله علیه وآله)»[28]؛
امام محمد باقر(علیه السلام) فرمود: هرگاه خواستى وارد مسجد شوى و آن جا بنشينى، طاهر باش و وضو بگير و چون وارد شدى، رو به قبله باش، سپس خدا را بخوان و از او درخواست نما و به هنگام ورود بسم الله بر زبان آور و خدا را ثنا بگو و بر پيامبر(صلی الله علیه وآله) درود بفرست.
29. امام صادق(علیه السلام): «إِذَا دَخَلْتَ الْمَسْجِدَ فَأَدْخِلْ رِجْلَكَ الْيُمْنَى وَ صَلِّ عَلَى النَّبِيِّ وَ آلِهِ وَ إِذَا خَرَجْتَ فَأَخْرِجْرِجْلَكَ الْيُسْرَى وَ صَلِّ عَلَى النَّبِيِّ وَ آلِهِ»[29]؛
هنگامى كه خواستى وارد مسجد شوى، ابتدا پاى راستت را بگذار و بر پيامبر و آل او، درود بفرست و هنگام خروج ، ابتدا پاى چپ را بيرون بگذار و بر پيامبر و آل او درود بفرست.
30. امام حسن مجتبی(علیه السلام): «إِذَا قَامَ إِلَى الصَّلَوةِ لَبِسَ أَجْوَدَ ثِيَابِهِ فَقِيلَ لَهُ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ لِمَ تَلْبَسُ أَجْوَدَ ثِيَابِكَ فَقَالَ إِنَّ اللَّهَ تَعَالَى جَمِيلٌ يُحِبُّ الْجَمَالَ فَأَتَجَمَّلُ لِرَبِّي وَ هُوَ يَقُولُ خُذُوا زِينَتَكُمْ عِنْدَ كُلِّ مَسْجِدٍ فَأُحِبُّ أَنْ أَلْبَسَ أَجْوَدَ ثِيَابِي»[30]؛
خيثمة بن ابى خثيمة گفت: امام حسن(علیه السلام) هنگامى كه به نماز برمی خاست، بهترين لباس هايش را می پوشيد. به او گفتند: اى فرزند رسول خدا، چـرا بهترين لباس هايت را می پوشى؟ فرمود: خداوند زيباست و زيبايى رادوست دارد و من نيز خود را براى پروردگارم می آرايم، چه خداى تعالى فرمايد: زينت خود را به هنگام عبادت در مسجد برگيريد. بنابراين، دوست دارم كه بهترين لباسم را بپوشم.
31. پيامبر اكرم(صلی الله علیه وآله): «خِصَالٌ سِتٌّ مَا مِنْ مُسْلِمٍ يَمُوتُ فِي وَاحِدَةٍ مِنْهُنَّ إِلَّا كَانَ ضَامِناً عَلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَنْ يُدْخِلَهُ الْجَنَّةَ مِنْهَا رَجُلٌ تَوَضَّأَ فَأَحْسَنَ الْوُضُوءَ ثُمَّ خَرَجَ إِلَى مَسْجِدِ الصَّلَاةِ فَإِنْ مَاتَ فِى وَجْهِهِ كَانَ ضَامِناً عَلَى اللَّهِ»[31]؛
شش خصلت است كه هر كس درآن حال بميرد، خداوند عزوجل ضمانت نموده كه او را در بهشت داخل كند: يكى از آن موارد، شخصى است كه وضوى خويش را نيكو به جا آورده و به سوى مسجد و محل نماز حركت كند و چون در راه، مرگ وى فرا رسد خداوند بهشت را براى او ضمانت نموده است.
32. رسول خدا(صلی الله علیه وآله): «ان الله تعالي، اذا انزل عاهةً من السماء على اهل الارض صرفت عن عمار المساجد»[32]؛
خداوند وقتى مرضى را از آسمان بر مردم فرود آورد آن را از بانيان مساجد دور بگرداند.
33. پيامبر اسلام(صلی الله علیه وآله): «مَا مِنْ يَوْمٍ إِلَّا وَ مَلَكٌ يُنَادِى فِى الْمَقَابِرِ مَنْ تَغْبِطُونَ فَيَقُولُونَ أَهْلَ الْمَسَاجِدِ يُصَلُّونَ وَ لَا نَقْدِرُ وَ يَصُومُونَ وَ لَا نَقْدِرُ»[33]؛
در هر روز نوشتهاي در قبرستان به مردهها خطاب مي کند، غبطه چه کسانى را ميخوريد؟ آنها ميگويند: غبطه اهل مساجد مي خوريم، آنها نماز مي خوانند و روزه مي گيرند و ما توان انجام آنها را نداريم.
34. امام حسن مجتبی(علیه السلام) فرمود: «اَهلُ المَسجِدِ زُوّارُ وَ حقٌ عَلَی المَزُورِ اَلتُّحفَةُ لِزائِرِهِ»[34]؛
اهل مسجد زائر خدا هستند و بر صاحب خانه است که بر زائرش هدیه ای بدهد.
35. پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله): «بشّر المشائین فی ظلم اللیل الی المساجد بالنور التّام یوم القیامه»[35]؛
بشارت باد کسانی را که در تاریکی شب به مساجد می روند، در روز قیامت، از نوری درخشنده در پیشاپیش خود برخوردارند.
36. رسول خدا(صلی الله علیه وآله) می فرماید: «إذا شهدت احداكنّ المسجد فلا تمس طيباً»[36]؛
زنان هنگام حضور در مسجد، از بوی خوش استفاده نکنند.
37. پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله): «ما جَلَسَ قَومٌ فی مَسجدِ مِن مَساجِدِ اللهِ تَعالی یَتلُونَ کِتابَ اللهِ [و] یَتَدارَسُونَهُ اِلاّ تَنَزَّلَت عَلَیهِمُ السَّکینَةُ وَ غَشِیَتهُمُ الرَّحمَةُ وَ ذَکَرَهُمُ اللهُ فیمَن عِندَهُ»[37]؛
قومی [با یکدیگر]در مسجدی از مساجد خداوند متعال برای تلاوت و آموختن قرآن ننشینند؛ مگر آنکه آرامش بر ایشان نازل و رحمت الهی شامل حال آنها شود. و خداوند از آنها در میان کسانی که نزد او هستند یاد می کند.
38. پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله): «اَلمَساجِدُ سُوقٌ مِن اَسواقِ الآخِرَةِ قِراهَا المَغفِرَةُ وَ تُحفَتُهَا الجَنَّةُ»[38]؛
مساجد بازاری از بازارهای آخرتند. آمرزش [و بخشش] از وسایل پذیرایی آنها و هدیه آنها بهشت است.
39. پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله): «سَبعَةٌ یُظلُّهُمُ فی ظِلِّه یَومَ لاظِلَّ اِلاّ ظِلُّهُ: ... رَجُلٌ قَلبُهُ مُتَعَلَّقٌ بالمَسجدِ اِذا خَرَجَ مِنهُ حَتّی یَعُودَ اِلیهِ»[39]؛
هفت گروه در قیامت مورد توجه خدا قرار می گیرند...[که از جمله آنهاست]، شخصی که وقتی از مسجد خارج می شود تا زمان برگشت، توجهاش به مسجد باشد.
40. امام صادق(علیه السلام): «لا یَرجِعُ صاحِبُ المَسجِدِ بِاِقَلّ مِن اِحدی ثَلاثِ خِصالٍ: اِمّا دُعاءٌ یَدعُو بِهِ یُدخِلُهُ الله بِهِ الجَنَّهَ وَ اِمّا دُعاءٌ یَدعوا بِهِ فَیصرِفُ اللهُ عَنهُ بِهِ بَلاءَ الدُّنیا...»[40]؛
اهل مسجد به کمتر از یکی از سه ویژگی باز نمی گردد: یا دعایی می کند که خداوند به برکت آن، او را بهشت می برد، یا دعایی می کند که به سبب آن بلای دنیا را از او دور می کند و یا... .
پی نوشت:
[1] - بحارالانوار، ج80، ص373، باب فضل المساجد، ش38.
[2]- مستدرک الوسائل، ج٣، ص٣٦١؛ بحارالانوار، ج٨١، ص٤؛ شیخ طوسی، الامالى، ص139، قم، دارالثقافة، 1414 ق.
[3]- وسائل الشيعه، ج 3، ص 479، روايت 5. حتّى رسول خدا(صلی الله علیه وآله) در مقام تأکيد بر اين امر مي فرمايند: «لاصَلَاةَ لِجَارِ الْمَسْجِدِ إِلاّ فِى مَسْجِدِهِ»؛ يعني همسايه مسجد نمازش مقبول نيست، مگر در مسجد.(وسائل الشيعه، ج3، ص478، روايت 1). اين احاديث و ده ها روايت ديگر همه دلالت بر اين دارد که نماز خواندن همسايه مسجد بدون عذر در غير از مسجد کراهت دارد، و سيره و فتاواى فقهاى ما نيز رد طول تاريخ برگرفته از همين تأکيدها مي باشد.
[4]- مستدرک الوسائل، ج3، ص 372، باب 12، حديث1.
[5]- وسائل الشيعه، ج3، ص553، باب 67، روايت1.
[6]- وسائل الشیعه، ج3، ص554؛ جامع الاحادیث، ج4، ص452؛ مستدرک الوسائل، ج3، باب 53، روايت 1.
[7]- وسائل الشعه، ج5 ، ص460، باب 16، روايت 6955 .
[8]- بحارالانوار، ج8، ص144، باب 23، روايت 67 .
[9] - همان، ج٣، ص٥٥٤.
[10]- بحارالانوار، ج77، ص86.
[11] - وسائل الشیعه، ج٣، ص٤٨٠.
[12]- وسايل الشيعه، ج3، ص481.
[13]- وسايل الشيعه، ج3، ص481.
[14]- کنز العمال، ج7، ص654.
[15]- همان، ص655.
[16]- مستدرک الوسائل، ج1، ص226.
[17]- کنزالعمال، ج7، ص648.
[18]- وسائل الشيعه، ج3، ص509.
[19]- همان، ص.507
[20]- كافي، ج8، ص308؛ كنزالعمال، ج11، حديث شماره 31135.
[21]- وسائل الشيعه، ج1، ص382.
[22]- بحارالانوار، ج80، ص384.
[23] - وسائل الشیعه، ج٣، ص٤٨٢؛ بحارالانوار، ج81، ص6.
[24]- من لایحضره الفقیه، ج1، ص233؛ بحارالانوار، ج٨٤، ص١٣.
[25]- بحارالانوار، ج81، ص14.
[26]- وسائل الشيعه، ج5، ص290.
[27]- همان.
[28]- تهذيب الأحكام، ج3، ص263.
[29]- بحارالانوار، ج81، ص23.
[30]- مستدرك الوسائل، ج3، ص226.
[31]- همان، ص394.
[32]- نهج الفصاحه، حديث 682.
[33]- مستدرک الوسائل، ج3، ص363، باب 3، روايت 18.
[34] سید حسن شیرازی، کلمة الامام الحسن، ص41، بیروت، دارالصادق، 1388 ق؛ علیرضا صابری یزدی، الحِکَمَ الزاهره، مترجم: محمد رضا انصاري، ص150، چاپ اول، زمستان 72، انتشارات سازمان تبليغات اسلامي.
[35] - همان، ص239، ح720؛ سنن ابن ماجه، ج1، ص257، ح781.
[36] - محی الدین بن شرف النووی، المجموع، ج4، ص199، بیروت، دارالفکر، 1407ق ؛ صحیح مسلم، ج2، ص33.
[37] - مستدرک الوسایل، ج٣، ص٣٦٣.
[38] - مستدرک الوسائل، ج٣، ص٣٦١؛ بحارالانوار، ج٨١، ص٤؛ شیخ طوسی، الامالى، ص139، قم، دارالثقافة، 1414 ق.
[39] - وسایل الشیعه، ج٣، ص٤٧١.
[40] - همان، ج٣، ص٤٧٧.
