23. درباره حفظ حرمت مسجد

درباره حفظ حرمت مسجد

نجس کردن مسجد

١٥٤- نجس کردن زمین و سقف و بام و طرف داخل دیوار مسجد حرام است.[توضیح المسائل، م ٩٠٠]

١٥٥- احتیاط واجب آن است که طرف بیرون دیوارمسجد را هم نجس نکنند، مگر آنکه واقف، آن را جزو مسجد قرار نداده باشد.[توضیح المسائل، م ٩٠٠]

١٥٦- نجس کردن فرش مسجد نیز حرام است.[العروة الوثقی، ج ١، فی احکام النجاسات، ص ٨٦، م ٨ و توضیح المسائل، م ٩٠٥]

١٥٧- اگر مسجدی را غصب کنند و به جای آن، خانه و مانند آن بسازند که دیگر به آن مسجد نگویند، باز هم بنابر احتیاط واجب نجس کردن آن حرام و تطهیر آن واجب است.[توضیح المسائل، م ٩٠٣]

تطهیر مسجد

١٥٨- برطرف کردن نجاست از مسجد واجب است و فرقی در این مساله بین داخل، سقف و پشت بام وحتی طرف داخل دیوار مسجد نیست. یعنی هر جای مسجد نجس شود باید تطهیر یا به گونه ای دیگرنجاست بر طرف گردد.[توضیح المسائل، م ٩٠٣]

١٥٩- بنابر احتیاط واجب، اگر طرف بیرون دیوارمسجد نجس شود، بر طرف کردن نجاست از آن واجب است، مگر آنکه واقف، طرف بیرون را جزو مسجد قرار نداده باشد.[توضیح المسائل، م ٩٠٣]

١٦٠- هنگامی که انسان از نجاست مسجد مطلع شد، فوراً باید آن را تطهیر کند، پس نباید به قدری معطل کند که عرفا بگویند تاخیر کرده است.[العروة الوثقی، ج ١، فی احکام النجاسات، ص ٨٤، م ٢]

١٦١- بر طرف کردن نجاست از مسجد، واجب کفایی است و اختصاص به کسی که مسجد را نجس کرده یا سبب نجس شدن آن شده ندارد، بلکه بر همه افرادی که می توانند مسجد را تطهیر کنند واجب است.[العروة الوثقی، ج ١، فی احکام النجاسات، ص ٨٤، م ٢]

١٦٢- اگر فرش مسجد نجس شود، بنابر احتیاط واجب باید آن را تطهیر کنند ولی چنانچه به واسطه آب کشیدن خراب می شود و بریدن یا تراشیدن جای نجس بهتر است، باید محل نجس را بتراشند یا ببرند و اگر کسی که می برد یا می تراشد خودش نجس کرده باشد، باید آن را اصلاح کند.[العروة الوثقی، ج ١، فی احکام النجاسات، ص ٨٦، م ٨ و توضیح المسائل، م ٩٠٥]

١٦٣- اگر انسان نتواند مسجد را تطهیر کند یا کمک لازم داشته باشد و پیدا نکند، تطهیر مسجد بر او واجب نیست، ولی اگر بی احترامی به مسجد باشد، بنابر احتیاط واجب باید به کسی که می تواند تطهیر کند، اطلاع دهد.[توضیح المسائل، م ٩٠١]

١٦٤- اگر مسجدی را با گل یا گچ نجس ساخته باشند یا غیر مسلمانی در ساختن آن دست داشته باشد که موجب نجس شدن آن شده و تطهیر آن ممکن نباشد مگر با تخریب قسمت قابل توجهی یا تمام آن، در صورتی که کسی باشد که بدون دریافت اجرت، مسجد را بازسازی کند، تخریب آن جایز است و گرنه بنابر احتیاط واجب نباید خراب کنند.[العروة الوثقی، ج ١، فی احکام النجاسات، ص ٨٦، م ٩]

١٦٥- س: منبر مسجد- در حرمت نجس نمودن و لزوم تطهیر- در حکم مسجد است یا نه؟
ج- اگر موجب هتک باشد تطهیر آن، لازم است.[مجمع المسائل، ج ١، ص ١٤٣، س ٦٣]
آیت الله گلپایگانی قدس سره

١٦٦- س: مساجدی که به دست کارگران غیرمسلمان ساخته شده با توجه به اینکه می دانیم بطور مستقیم در سیمان کاری و رنگ کاری آن دست داشته و در جایی است که خورشید هم بر آن نمی تابد، حکم نماز در چنین مسجدی چیست؟
ج- در فرض مذکور واجب است ظاهر مسجد را تطهیر کنند و تطهیر اجزاء داخلی آن واجب نیست.[مسائل وردود، ص ١٧، س ٤٦]
آیت الله خویی قدس سره

خواندن نماز یا تطهیر مسجد؟

١٦٧- اگر انسان در وقت نماز و قبل از شروع آن متوجه شود جایی از مسجد نجس است، مثلا ببیند چند قطره خون بر فرش مسجد ریخته است و:
وقت نماز وسعت دارد، تطهیر مسجد بر خواندن نماز مقدم است.
وقت نماز تنگ است، یعنی اگر بخواهد مسجد را تطهیر کند و بعد از آن نماز بخواند، تمام نماز یا قسمتی از آن پس از وقت خوانده می شود، نماز خواندن بر تطهیر مسجد مقدم است.[العروة الوثقی، ج ١، فی احکام النجاسات، ص ٨٥، م ٤]

١٦٨- اگر در بین نماز متوجه شود یا یادش بیاید که مسجد است، اگر: با تمام کردن نماز تطهیر تاخیر نمی شود، مثلا در رکعت آخر نماز است، یا وقت نماز تنگ است، نمازش را تمام کند و بعد از نماز مسجد را تطهیر کند، و در صورتی که تاخیر نمی شود و وقت نماز هم وسعت دارد، باید نماز را رها کند و مسجد را تطهیر کند و بعد از آن نمازش را بخواند.[العروة الوثقی، ج ١، فی احکام النجاسات، ص ٨٥، م ٤]

١٦٩- کسی که باید اول مسجد را تطهیر کند، اگر اول نمازش را خواند، هر چند به جهت ترک تطهیر مسجد گناه کرده است ولی نمازش باطل نیست.[العروة الوثقی، ج ١، فی احکام النجاسات، ص ٨٥، م ٤]

١٧٠- اگر نجس بودن مسجد را فراموش کرد و نماز را خواند و پس از نماز یادش آمد نمازش صحیح است.[العروة الوثقی، ج ١، فی احکام النجاسات، ص ٨٥، م ٤]

رفتن جنب و حائض به مسجد

از جمله مسائلی که حاکی از قداست و حفظ احترام مسجد است پرهیز انسان در حال جنابت و خانمها در ایام عادت(قاعدگی) از رفتن به مسجد و برخی امور دیگر مربوط به مسجد است که نمونه هایی از آن بدین شرح است:

١٧١- جنب و زن حائض یا نفساء نباید به مسجدالحرام و مسجد النبی صلی الله علیه و آله وارد شوند، هر چند از یک در داخل شود و از در دیگر بیرون رود، یعنی حتی عبور از مسجد برای چنین افرادی جایز نیست.[تحریر الوسیله، ج ١، القول فی احکام الجنب، ص ٣٨ و ٣٩]

١٧٢- توقف جنب و حائض و نفساء در مسجد - هر مسجدی باشد- حرام است.[تحریر الوسیله، ج ١، القول فی احکام الجنب، ص ٣٨ و ٣٩]

١٧٣- برای چنین افرادی، گذاشتن چیزی در مسجد- هر چند از بیرون مسجد- حرام است.[تحریر الوسیله، ج ١، القول فی احکام الجنب، ص ٣٨ و ٣٩]

١٧٤- س: شخص جنب برای شغلی، مانند بنایی و نقاشی داخل مسجد شود، اجرتی که می گیرد چه صورت دارد؟
ج- نظر به اینکه توقف جنب در مسجد حرام است، نقاشی یا بنایی جنب، در مسجد که مستلزم توقف است نیز حرام و بنابراین مزد او حرام است به دلیل اینکه «ان الله اذا حرم شیئا حرم ثمنه» و همچنین است یجار جنب برای بنایی یا نقاشی مسجد، باطل است.[مجمع المسائل، ج ١، ص ١٥٧، س ١١٦]
آیت الله گلپایگانی قدس سره

بردن کودکان به مسجد

١٧٥- راه دادن کودکان (کودکانی که احترام مسجد را نگه نمی دارند یا مزاحم نمازگزاران هستند یا ممکن است سبب نجس شدن مسجد شوند ولی کودکانی که برای نماز خواندن می آیند، مکروه نیست.) و دیوانه ها به مسجد مکروه است.[توضیح المسائل، م ٩١٥]

ورود غیر مسلمان به مسجد

١٧٦- س: شهرستان. . . فاقد محل مخصوص مجالس ترحیم است، در ایام فواتح، یهودی های ساکن این شهرستان جهت عرض تسلیت و اظهار همدردی با صاحبان میت، داخل شبستان مسجد مسلمین می شوند آیا این مطلب جایز است؟
ج- ورود غیر مسلمان، در مسجد، جایز نیست و اینگونه مجالس فاتحه را که در معرض شرکت غیرمسلمان می باشد، در غیر مسجد منعقد نمایند.[مجمع المسائل، ج ٢، ص ١٥٢، س ٩٦]
آیت الله گلپایگانی قدس سره

١٧٧- س: آیا ورود غیر مسلمانان به مساجد مسلمین جایز است، هر چند برای مشاهده آثارتاریخی باشد؟
ج- ورود آنان به مسجد غیر از مسجدالحرام و مسجد النبی(صلی الله علیه وآله) فی نفسه منعی ندارد، مگر آنکه موجب نجس شدن یا هتک حرمت مسجد یا توقف جنب در مسجد باشد.[اجوبة الاستفتائات، ج ١، ص ١٢٩، س ٤٣٠]
آیت الله خامنه ای دامت برکاته

بردن شیء نجس به مسجد

١٧٨- بردن عین نجس، به مسجد، مانند خون و چیزی که نجس شده، مثلا لباس نجس، اگر بی احترامی به مسجد باشد حرام است.[توضیح المسائل، م ٩٠٦]

١٧٩- س: ورود اهل کتاب به مساجد برای شرکت در مجلس ترحیم دوستان و آشنایان شان جایز است یا باید از آنها جلوگیری کرد؟
ج- اگر موجب هتک مسجد نباشد جلوگیری آنها واجب نیست.[جامع المسائل، ج ١، ص ٩٠، س ٢٨٧]
آیت الله فاضل لنکرانی قدس سره

کف زدن در مسجد

١٨٠- س: در موالید حضرات ائمه علیهم السلام در مسجد، مجلس گرفته اشعار می خوانند و موقع خواندن اشعار، کف می زنند، کف زدن در مسجد چه صورت دارد؟
ج- به نظر اینجانب خالی از اشکال نیست، ممکن است جزء لهویات محسوب شود.[مجمع المسائل، ج ١، ص ١٥٥، س ١٠٧]
آیت الله گلپایگانی قدس سره

١٨١- س: در اعیاد مذهبی و جشن ولادت ائمه علیهم السلام در مسجد یا حسینیه مجلس جشن گرفته می شود و اشعار مذهبی خوانده می شود، آیا کف زدن در این مجالس جایز است؟
ج- در مساجد و حسینیه ها کف نزنند.[جامع المسائل، ج ١، ص ٩٥، س ٣٠٧]
آیت الله فاضل لنکرانی قدس سره

نواختن و پخش موسیقی در مسجد

١٨٢- س: آیا پخش موسیقی شاد به مناسبت میلاد ائمه معصومین علیهم السلام در مسجد شرعا اشکال دارد؟
ج- روشن است که برای مسجد، جایگاه شرعی خاصی است، و چنانچه پخش موسیقی در مسجد مناسب جایگاه و احترام مسجد نباشد، حرام است، حتی اگر موسیقی غیرمطرب باشد.[اجوبة الاستفتائات، ج ١ ص ١٢٢، س ٤١٠]
آیت الله خامنه ای دامت برکاته