بسم الله الرحمن الرحیم
گر چه خیلی از بلاها و گرفتاریهای انسان بر اثر گناهان است[1] ولی این دلیل نمی شود که هر کسی را که گرفتار مشکلات و گرفتاریها دیدیم، گناهکار بودن او را منشأ بلاها و گرفتاریهای او بدانیم.
باید توجه داشت که چه بسا بلا و گرفتاری، منشأ دینی داشته باشد. امام کاظم(علیه السلام) در باره بلا و مشکلات مومنین می فرماید:«ألْمُؤْمِنُ مِثْلُ كَفَّتَىِ الْمیزانِ كُلَّما زیدَ فی ایمانِهِ زیدَ فی بَلائِهِ[2] مؤمن همانند دو كفّه ترازو است، كه هر چه ایمانش افزوده شود بلاها و آزمایشاتش بیشتر مى گردد.»
اگر برای اهل ایمان، بلا و مشکل وجود نداشته باشد، هیچگاه رتبه ایمان آنها مشخص نمی شود؛ چنانکه امام حسین(علیه السلام) در این باره بیان می کند: «إِنَّ النَّاسَ عَبِيدُ الدُّنْيَا وَ الدِّينُ لَعْقٌ عَلَى أَلْسِنَتِهِمْ يَحُوطُونَهُ مَا دَرَّتْ مَعَايِشُهُمْ فَإِذَا مُحِّصُوا بِالْبَلَاءِ قَلَّ الدَّيَّانُونَ[3] به راستى كه مردم بنده دنيا هستند و دين لقلقه زبان آنهاست، تا جايى كه دين وسيله زندگى آنهاست، ديندارند و چون در معرض امتحان(بلا و سختی زندگی) قرار گيرند، دينداران كم مى شوند.»
بنابراین نباید با دیدن بلا و سختی کسی، او را گناهکار خواند؛ چه بسا انسانی دیندار باشد، و خداوند به خاطر آزمایش کردن دین و ایمان او، او را گرفتار بلا و سختی ها کرده باشد.
البته این را هم باید دانست که خیلی از بلاها نیز بر اثر بی احتیاطی و بی تدبیری انسان حاصل می شود.؛ مثل بی احتیاطی در رانندگی و فلج شدن و...
پی نوشت:
1ــ وَ لَنُذِيقَنَّهُم مِّنَ الْعَذَابِ الْأَدْنىَ دُونَ الْعَذَابِ الْأَكْبرَ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ[سجده/27] و بىترديد آنان را غير از عذاب بزرگتر [در قيامت] از عذاب نزديكتر [در دنيا] مىچشانيم، باشد كه [از فسق و فجور] برگردند.» ترجمه انصاریان، ص417.
2ــ بحار الأنوار (ط - بيروت)،ج75، ص 320.
3ــ تحف العقول، ص.245.