آسیب شناسی داد زدن سر کودکان
در این بخش از ضیاءالصالحین با آسیب شناسی داد زدن سر کودکان ما را همراهی کنید.
همه والدین ممکن است یک زمان هایی عصبانی شوند و آستانه تحمل شان از رفتارهای بد بچه ها پایین بیاید و ناراحتی شان را با داد زدن و پرخاش کردن نشان دهند یا اینکه از جای دیگری ناراحت باشند و یک مرتبه آن را سر بچه خالی کنند، چنین چیزی به خودی خود قابل درک است و قطعا هم طبیعی است اما اگر این وضعیت برای تربیت فرزند عادی شود، دیگر نمی توان آن را یک فرزند پروری سالم دانست چرا که نحوه رفتار هر روزه شما با فرزندان ، نوع گفتمان و رفتار آینده بچه شما را تعیین می کند.
طبق تحقیقات علمی فریاد زدن و داد کشیدن سر بچه ها روی سیستم عصبی ـ مغزی و احساسی آنها اثر منفی می گذارد و اعتماد به نفسشان را کاهش می دهد، کودکانی که با صدای بلند بزرگ می شوند ، بیشتر از دیگر بچه ها دچار عارضه های روحی و جسمی هستند.
داد و فریاد زدن سر بچه ها ممکن است چند ثانیه یا چند دقیقه آنها را آرام کند و یا حتی آنها را تبدیل به بچه هایی منزوی و گوشه گیر کند اما مشکلات را حل نمی کند و به مراتب اثرات منفی بیشتر روی آنها می گذارد. اینکه شما صبح تا عصر سرکار هستید، خسته اید ، حوصله بازی با بچه ندارید، شرایط رشد کودک و کنجکاو حکم استفاده شخصی از مبلغ تخفیف، توسط مسئول خریدی ها، نوع رفتار و غذا خوردن بچه ها و بازیگوشی هایشان را نمی توانید، تحمل کنید ، باز هم دلیل خوبی نیست که با آینده بچه بازی کنید.
عصبانیت و پرخاشگری شما می تواند تبدیل به یک رفتار عادی در آینده برای بچه شما شود. بچه های پرخاشگر عموما در خانواده های عصبی و پرخاشگر که روابط سالم و نوع گفتمان درست را بلد نیستند، تربیت شده اند. به ندرت پیش می آید یک بچه ضداجتماعی یا پرخاشگری در کودکی والدینی آرام و متین داشته باشد.
پس این را که نقل قولی از یک مربی کودک است ، به یاد داشته باشید که مادرها شغل شماره یک شما فرزند پروری و دادن احساس خوب به بچه و پدرها شغل شماره یک شما دادن امنیت و آرامش به بچه تان است و پس احساسات خود را کنترل کنید. عموما داد و فریاد سر بچه ها به همینجا ختم نمی شود و گاها با توهین های کلامی و تنبیه نیز در آینده همراه است که دیگر اینها اثرات منفی بیشتری از اضطراب گرفته تا پرخاشگری بچه ها به همراه خواهد داشت.
در ادامه این نوشتار به برخی عوارض داد زدن سر بچه ها می پردازیم تا بدانید برخی رفتارهایی که در بزرگسالی از بچه هایتان سر می زند، مقصر خود والدین هستند.
فرزندتان به حرف شما گوش نمی دهد؟
شما شاید داد می زنید تا بچه به حرف شما گوش دهد: بشین، نکن، نرو، دست نزن، غذاتواینطور نخور با فلان دوستت نگرد و ... اما باید این را بدانید که در ظاهر شاید در کوتاه مدت به خاطر اعمال فشار نتیجه بگیرید اما در واقع بعد از مدتی فرزندتان به حرف شما دیگر گوش نمی دهد مگر اینکه سرش داد بزنید! در حقیقت قدرت در نگاه فرزند شما یعنی داد زدن، نه محکم و مهربان بودن! اینطور می شود که بچه شما در بزرگسالی سر بچه و همسر خود داد می زند، سر کارمندانش داد می زند تا کار انجام دهند و هزار پیامد دیگر.
یادت باشد الگوی فرزندت هستی
یادتان باشد که شما الگوی فرزندتان هستید. پس نه تنها رفتار درست را با داد زدن به او یاد نمی دهید، بلکه به او یاد می دهید که خشونت بهترین راه رسیدن به خواسته هایش است. بنابراین ممکن است همان لحظه فرزند شما به حرفتان گوش دهد اما این گوش دادن موقتی است و هر روز باید بلندتر داد بزنید و سلامتی روانی و جسمی خودتان و فرزندتان را به خطر بیاندازید.
به دیدن و شنیدن خشونت عادت می کند
فرزند شما با داد و فریاد زیادتان به دیدن یا شنیدن خشونت عادت می کند و نمی تواند در اجتماع مراقب خودش باشد و برایش عادی است که دیگران با او بدرفتاری کنند. این هم یکی دیگر از عواقب است اینکه بچه شما ممکن است زیردست شود و به بله قربانی گویی عادت کند چرا که می ترسد سر او دادن بزنند چون اعتماد به نفسش کم شده است.
اثرات داد زدن سر بچه ها
1: باعث نابودی اعتماد به نفس کودک می شود.
2: روح کودک آسیب می بیند.
3: کودک دچار اظطراب می شود.
4: رابطه شما که یکی از مهمترین الماس های زندگیتان با فرزندتان چه کودک و چه نوجوان می باشد دچار خدشه می شود.
5: کودک از ترس موارد اشتباه را پنهان می کند و این زمینه دروغگویی را در فرزند شما در سالهای بعد فراهم می کند.
6: باعث کاهش عزت نفس کودک می شود.
7: باعث افزایش رفتار خشونت آمیز در کودک می شود.
پس حیف فرزند پروری شما نیست که با این همه زحمت در تله رفتار اشتباه بیافتید پس از همین امروز شروع کنید. چه کار کنیم؟
قبل از دادن زدن مکث کنید
شاید الان بگویید که متوجه نمی شوید یک مرتبه عصبانی شده و فریاد می زنید. از همین الان تصمیم بگیرید که خودآگاه باشید ، بر رفتارهایتان کنترل کنید و زمانی که حس می کنید در حال در رفتن از کوره هستید، یک مرتبه مکث کنید. به فرزندتان یاد دهید که چقدر قوی هستید که مغلوب عصبانیتتان نمی شوید، گاهی یک مکث معزجه می کند. نفس عمیق بکشید و چشمانتان را ببندید.
قاطع اما مهربان رفتار کنید
این را باور داشته باشید که با کنترل خودتان در عین مهربانی فرزندتان به شما اعتماد می کند و به حرفتان گوش می دهد ، بنابراین کمتر شما را دچار چالش می کند و بیشتر با شما همراه خواهد بود. بسیاری از رفتارهای بچه ها به خاطر لجبازی و بداخلاقی های والدین است و واکنش های منفی که آنها نشان می دهند.
به خودت یادآوری کن که او فقط یک بچه است
گاه والدین یادشان می رود که خودشان هم بچه بودند و چه کارها که نمی کردند و اینکه این کسی که جلویشان در حال لجبازی یا پرت کردن توپ به وسایل خانه و یا غذا نخوردن است، فقط یک بچه است . بنابراین به خودت مرتب یادآوری کن که او فقط یک بچه است! او نیاز به کمک شما دارد. او که رفتار درست را بلد نیست، شما باید به او یاد دهید و این یاد دادن نباید باداد و فریاد باشد.
تفویض اختیار کنید
گاه اگر احساس می کنید زیاد عصبی هستید و کنترل خود را ندارید می توانید در ساعت هایی فرزندتان را به همسرتان بسپارید یا به گردش بروید و یا بیرون منزل هوایی بخورید اینطور می توانید تسلط خود را بازیابی یا اینکه حتی یک چرت کوتاه می تواند حال شما را جا بیاورد. از اینها غافل نشوید.
در حالت های دیگر اگر باز هم موفق به کنترل خشم خود نشدید، حتما به مشاور و روان شناس مراجعه کنید چرا که این شما هستید که به مشاور نیاز دارید نه فرزند شما. پس مدام نگویید که بچه پرخاشگر است و باید به روان شناس کودک او را ارجاع دهید. بهتر است ابتدا خودتان وارد عمل شوید.