فضائل امام عسکری علیه السلام
در این نوشتار با عنوان فضائل امام عسکری علیه السلام مباحث زیر مطرح میگردد: تجلی فضائل، اخلاق و تحوّل آفرینى، سخاوت و بخشندگى، پاسداشتِ نماز، ترغیب به خدمت رسانى
پیشنهادی: ویژه نامه فروغ آفتاب یازدهم
حضرت امام حسن عسکرى علیه السلام یازدهمین پیشواى شیعه است، رهبرى که در تمام عمر کوتاه خویش (28 سال) مدّتى را در پادگانى در سامرّا، به همراه پدرش امام هادى علیه السلام ،تحت مراقبت بسیار شدید دستگاه استبدادى خلفاى بنى عبّاس قرار داشت،و بعد از شهادت پدر بزرگوارش، این حالت استمرار یافت و نیز بارها به زندان جبّاران زمان، گرفتار شد.
دوران امامت آن رهبر بزرگ الهى بیش از شش سال به درازا نکشید.
آن بزرگوار، همانند پدرانش به همه فضائل و خوبى ها آراسته و از همه بدى ها پیراسته بود. او آن چنان در قلّه شکوهمند کمال و فضیلت قرار داشت که نه تنها دوستان و پیروانش او را ستوده اند بلکه دشمنانِ کینه ورز و سرسخت، به مدح و ستایش او پرداخته اند. براى نشان دادن این حقیقت، به چند نمونه اشاره می شود.
بیشتر بخوانید: ویژه نامه زکی
تجلّى فضائل امام عسکری علیه السلام
احمد بن عبیداللّه بن خاقان ـ که پدرش از مهره هاى مهمّ دستگاه خلافتِ ستم پیشه بنى عبّاس و از وزیران آن به شمار مى رفت و خود نیز از مخالفان و معاندانِ سرسخت امامان علیهم السلام بود و که در برهه اى، از طرف حکومت، مسئولیت گرفتن مالیات را در قم، به عهده داشت ـ مى گوید:من در سامرّا ندیدم و نشناختم مردى را در میان علویّان، همانند حسن بن على.
وى از جهت وقار، عفاف، بزرگوارى و بخشندگى، در میان علویّان، فرماندهان ارشد نظامى، وزراء و همه مردم، «نمونه و الگو» بود. و با هر کس سخن مى گفتى، او را مى ستود و به نیکى یاد مى کرد.[ما رأیتُ و لا عرفتُ بسرّمن رأى، رجلاً من العلویة مثل الحسن بن على فى هدیه و سکونه و عفافه و نبله و کرمه عند اهل بیته و بنى هاشم...]
روزى ابو محمّد بر پدرم عبید اللّه بن خاقان وارد شد، من او را نگریستم؛ آثار بزرگى و عزّت و جلالت از سیماى او پیدا بود. پدرم، مقدم او را گرامى داشت و او را بسیار تکریم کرد. من از این روش پدرم، ناراحت و عصبانى شدم، از او سبب این بزرگداشت را پرسیدم، و خواستم که آن شخصیّت را به من معرّفى کند، پدرم گفت:
«او پیشواى شیعیان و بزرگ خاندان بنى هاشم است. او کسى است که شایستگى پیشوایى امّت را دارد، چون خصلت هاى برجسته اى دارد؛ همچون: فضیلت، پاکى، وقار و متانت، صیانت نفس، زهد و بى رغبتى به دنیا، عبادت، اخلاق نیکو، صلاح و تقوا.»
آنگاه احمد بن عبیداللّه مى افزاید: ابومحمّد ابن الرّضا، در نهایت بزرگى و والائى بود.»[اصول کافى،ج1، ص 503؛ مناقب آل ابى طالب(علیه السلام)، ج 4، ص 423؛ سیرة الائمه، ج 2، ص 502]
اخلاق و تحوّل آفرینى امام عسکرى علیه السلام
حکومت ستمگر بنى عبّاس، امام عسکرى علیه السلام را نزد شخصى به نام: على بن نارمش ـ که یکى از عناصر جنایتکار و از دشمنان سرسخت آل ابوطالب بود ـ زندانى کرد. سران بنى عبّاس به او گفتند: ابومحمّد ابن الرّضاء را تا توان دارى، آزار و اذیّت ده و او را به قتل برسان. از زندان نمودن حضرت، چند روزى نگذشت، تا اینکه دیدند على بن نارمش با آن همه دشمنى و عداوت، در برابر امام سر به زیر افکنده و آن چنان جذبه و عظمت و خُلق و خوى حضرت عسکرى در او تأثیر نهاده که به حضرت نگاه نمى کند. وقتى امام عسکرى علیه السلام از این زندان خلاص شد، على بن نارمش آن چنان دچار تحوّل روحى و معنوى گردید که دیدگاهش درباره حضرت، تغییر یافت و در گروه شایستگان زمان قرار گرفت.[اصول کافى، ج 2، ص 508]
بار دیگر امام حسن عسکرى علیه السلام را نزد صالح بن وصیف زندانى کردند، او نیز شخصى پلید و بى رحم بود. گروهى از جنایت پیشگان بنى عبّاس نزد صالح بن وصیف رفتند و درباره امام به گفت و گو پرداختند. زندانبان به آنان گفت: آخر من چه کار کنم؟ دو نفر از بدترین افراد را بر او گماشتم، بعد از گذشت چند روز، باشگفتى دیدم آن دو به نماز، عبادت و روزه روى آورده اند، به آنان گفتم: چه چیز اتفاق افتاده است؟ گفتند:
«ما چه گوییم در پیرامون مردى که روزها روزه و شب ها تا سحر نماز مى خواند، کمتر سخن مى گوید و به کارهاى غیر ضرورى نمى پردازد! ما هنگامى که به او مى نگریستیم، بدنمان به لرزه مى افتاد و توان استقامت در خود نمى دیدیم.»[اصول کافى، ج 2، ص 512]
سخاوت و بخشندگى امام عسکرى علیه السلام
امام حسن عسکرى علیه السلام بسان اجداد بزرگوارش در بخشندگى و کمک به مردم یگانه روزگار بود. شخصى به نام محمد بن على همراه پدرش ـ که از خاندان علویان بودند؛ ولى از گروه واقفیّه به شمار مى رفتند ـ در زندگى دچار بحران شدند و در مضیقه مالى سختى قرار گرفتند.
وى مى گوید: پدرم گفت: برویم نزد این مرد ـ امام حسن عسکرى ـ چون خصلت «بخشندگى» او را زیاد شنیده بودیم. در راه که مى رفتیم، پدرم گفت: اى کاش آن حضرت براى برآورده شدن سه نیاز من، کمکم کند! من هم با خود گفتم: اى کاش به سه نیاز من توجّه و عنایت کند!
نزد آن حضرت رفتیم، از حال ما پرسید، پاسخ دادیم. هنگامى که با امام خداحافظى کرده و از خانه خارج شدیم، خادم حضرت آمد و به اندازه اى که نیاز داشتیم و آرزو کرده بودیم، کیسه هایى از اشرفى به ما داد.
آنان با آنکه از امام عسکرى علیه السلام کرامت دیدند؛ ولى دست از مرام خود برنداشتند.[اصول کافى، ج 2، ص 506]
امام عسکرى علیه السلام و پاسداشتِ نماز
امام عسکرى علیه السلام به نماز اوّل وقت بسیار اهتمام مى داد و نماز را بزرگ مى داشت. ابوهاشم جعفرى که یکى از یاران خاصّ و ویژه آن بزرگوار بود، مى گوید: نزد آن امام معصوم بودم. حضرت در حال نوشتن نامه بود که وقت اداء نماز فرا رسید، آن بزرگوار نامه را به سوئى نهاد و براى خواندن نماز حرکت کرد. از نماز که فارغ شد، دوباره تشریف آورد و قلم را برداشت و شروع کرد به نوشتن نامه.[انوارالبهیّه، شیخ عباس قمى، ص 154]
امام عسکرى علیه السلام و ترغیب به خدمت رسانى
ابوهاشم مى گوید:روزى در محضر امام عسکرى علیه السلام بودم، آن حضرت فرمود: «یکى از درهاى بهشت، «بابُ المعروف» است. از آن در کسى داخل بهشت نمى شود مگر اینکه در دنیا کارهاى نیک انجام داده و به مردم کمک و خدمت نماید.»
تا این را از حضرت شنیدم، خدا را سپاس گفتم و بسى خشنود گردیدم؛ زیرا یکى از برنامه هاى زندگى من، خدمت رسانى به مردم و رفع نیاز پا برهنگان و محرومان بود. تا این مطلب در دلم گذشت، حضرت به من نگاه کرد و فرمود: «بله، کسانى که در این جهان به مردم کمک مى کنند، در جهان دیگر نیز سر بلند و جایگاه آنان برجسته است. اى ابوهاشم! خدا تو را از این گروه قرار دهد، خداى تو را رحمت کند.»[انوارالبهیّه، شیخ عباس قمى، ص 154]
فضائل امام عسکری علیه السلام - فضائل امام عسکری علیه السلام - فضائل امام عسکری علیه السلام - فضائل امام عسکری علیه السلام