تیمّم
مسأله 141- در چند مورد باید به جای وضو و غسل تیمّم کرد:
* دسترسی به آب نداشته باشد.
* آب برای انسان ضرر داشته باشد؛ مثلًا به سبب استعمال آب بیماری در او پیدا می‌شود یا بیماریش شدّت می‌یابد و یا دیر خوب می‌شود.
* اگر آب را به مصرف وضو یا غسل برساند، خودش یا همسر او یا فرزندانش یا رفیقش و یا کسانی که به او مربوطند از تشنگی هلاک می‌شوند یا بیمار می‌شوند، یا به قدری تشنه می‌شوند که تحمّل آن سخت است (حتّی حیوانی که در اختیار اوست نیز همین حکم را دارد).
* بدن یا لباس او نجس است و آب بیش از تطهیر و آب کشیدن آن ندارد، و لباس دیگری نیز ندارد.
* وقت به قدری تنگ است، که اگر بخواهد وضو بگیرد یا غسل کند، تمام نماز یا مقداری از آن، بعد از وقت خوانده می‌شود.
دستور تیمّم
مسأله 142- در تیمّم پنج چیز واجب است:
1. نیّت
2. زدن کف دو دست با هم بر چیزی که تیمّم بر آن صحیح است.
3. کشیدن هر دو دست بر تمام پیشانی و دو طرف آن، از جایی که موی سر می‌روید تا روی ابروها و بالای بینی.
4. کشیدن کفِ دستِ چپ بر تمام پشت دستِ راست.
5. کشیدنِ کف دست راست بر تمام پشت دست چپ (انگشتان هم جزء کف دست می‌باشند).
مسأله 143- برای آن‌که یقین کند تمام پشت دست را مسح کرده، باید کمی بالاتر از مچ را هم مسح کند، ولی مسح بین انگشتان لازم نیست.
مسأله 144- انسان باید برای تیمّم انگشتر را از دست بیرون آورد و اگر مانع دیگری نیز در پیشانی یا دستها وجود دارد برطرف کند.
مسأله 145- تمام کارهای تیمّم باید با قصد تیمّم و برای اطاعت خداوند انجام شود، و همچنین باید معلوم کند که تیمّم بجای وضو است یا غسل، و این همان نیّت تیمّم است.
چیزهایی که تیمّم بر آنها صحیح است
مسأله 146- تیمّم بر خاک، ریگ، کلوخ و سنگ، صحیح است، به شرط اینکه پاک باشد و غصبی نباشد.
احکام تیمّم
مسأله 147- تیمّمی که بجای وضو است با تیمّمی که به جای غسل است فرقی ندارد. ولی بهتر است در تیمّم به جای غسل یک بار دیگردستها را به زمین بزند و فقط پشت دستها را مسح کند.
مسأله 148- کسی که بجای وضو تیمّم کرده است، اگر یکی از چیزهایی که وضو را باطل می‌کند از او سر بزند تیمّمش باطل می‌شود.
مسأله 149- کسی که به جای غسل، تیمّم کرده، هرگاه یکی از چیزهایی که غسل را باطل می‌کند، پیش آید تیمّمش باطل می‌شود؛ مثلًا اگر به جای غسل جنابت تیمّم کرده اگر دوباره جنب شود تیمّمش باطل می‌شود.
مسأله 150- تیمّم در صورتی صحیح است که انسان نتواند وضو بگیرد، یا غسل کند؛ بنابراین اگر بدون عذر تیمّم کند، صحیح نیست و اگر عذر داشته باشد و برطرف شود؛ مثلًا آب نداشته، و آب پیدا کند، تیمّم او باطل می‌شود.
مسأله 151- اگر به جای غسلهای واجب تیمّم کند، لازم نیست برای نماز وضو بگیرد.
