عواقب ترک صله رحم بخاطر قهر

یکی از نکات برجسته ای که امروزه در میان مردم با رویکرد مادی مشاهده می شود، ارزشمندی رنگ و لعاب و بُعد مادی در زندگی است. متاسفانه دنیا هرچه بشتر به سمت تمدن پیش می رود، عواطف ضعیف تر می شود و حتی  انسان مشاهده می کند که برادر و خواهر یا دوبرادر با یکدیگر و حتی پدر و فرزند مدتها بخاطر همین بُعد مادی زندگی و ارزشمند بودن آن در بین آنها مدت زیادی را بایکدیگر قهر بوده و بدین جهت هدیه ی گرانبهای الهی یعنی صله رحم، ترک می شود.

پیامدهای ترک صله رحم
ترک صله رحم، پیامدهای سنگین و مجازات شدیدی دارد و بدبختی و  سیه روزی دامن قاطع صله رحم را می گیرد. تاجایی که امیرالمومنین علی(علیه السلام) در مورد قطع رحم می فرمایند: «إِذَا قَطَعُوا الْأَرْحَامَ جُعِلَتِ الْأَمْوَالُ فِي أَيْدِي الْأَشْرَار [1] هنگامی که مردم صله رحم را ترک کنند، ثروت جامعه به دست اشرار می افتد.»
لذا ما باید متوجه باشیم که چه گوهر گرانبهایی را به راحتی در حال از دست دادن هستیم و لو اینکه، فعلا امور مادی، موجبات قطع رحم را برای ما ایجاد کرده است، با قطع رحم این ضرر مالی به دلیل این روایت امیرالمومنین دوچندان خواهد شد و حتی انسان را به نابودی می کشاند. چون امیرالمومنین(علیه السلام) در روایتی قطع رحم را از مواردی می دانند که موجبات نابودی انسان را مهیا می کند.
امام علی(علیه السلام) می فرمایند: « قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ (ع) فِي خُطْبَتِهِ  أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ  الذُّنُوبِ  الَّتِي  تُعَجِّلُ  الْفَنَاءَ فَقَامَ إِلَيْهِ عَبْدُ اللَّهِ بْنُ الْكَوَّاءِ الْيَشْكُرِيُ  قَالَ يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ أَ وَ تَكُونُ ذُنُوبٌ  تُعَجِّلُ الْفَنَاءَ فَقَالَ نَعَمْ وَيْلَكَ قَطِيعَةُ الرَّحِمِ إِنَّ أَهْلَ الْبَيْتِ لَيَجْتَمِعُونَ وَ يَتَوَاسَوْنَ وَ هُمْ فَجَرَةٌ فَيَرْزُقُهُمُ اللَّهُ وَ إِنَّ أَهْلَ الْبَيْتِ لَيَتَفَرَّقُونَ وَ يَقْطَعُ بَعْضُهُمْ بَعْضاً فَيَحْرِمُهُمُ اللَّهُ وَ هُمْ أَتْقِيَاءُ. [2] پناه برم به خدا از گناهانى كه زود نابود كنند، عبد اللّه بن كوّاء يشكرى، خدمت آن حضرت برخاست و گفت: يا امير المؤمنين! آيا گناهانى هستند كه زود نابود كنند؟ فرمود: آرى، واى بر تو، آن قطع رحم است، راستى كه خاندانى با هم فراهم شوند (در کنار یکدیگر باشند) و با هم كمك كنند و با اينكه بد كارند، خدا به آنها روزى مى دهد و به راستى خاندانى از هم جدا مى شوند و با يك ديگر قطع رحم مى كنند و خدا آنها را محروم مى كند با اينكه پرهيزكارند.»

شاید کسی در قبال این روایات بگوید که چطور خودم را قانع کنم که با فردی که در حقم بدی کرده است، ارتباط داشته باشم. بدی کرد باید بدی را با بدی جواب داد! منطق این افراد آن است که «کلوخ انداز را پاداش سنگ است.» این افراد طرفدار انتقام جویی هستند.
اسلام این منطق را نمی پسندد و با این نوع طرز فکر مخالف است.
لذا در نوع برخورد و نصیحت ائمه به مخاطبین خود با این نوع برخورد، مخالفت شده و این نوع نگاه را مخالف صریح اصول اخلاقی اسلام، معرفی می کنند.
عنبسه یکی از اصحاب امام صادق(علیه السلام) نقل می کند، مردی خدمت امام از خویشاوندانش شکایت کرد.
امام به او فرمود: خشمت را فروکش و با آنها مدارا کن.
آن شخص گفت: آنها به من فلان جسارت و بی احترامی کرده اند [امانم را بریده اند و شما سفارش می کنید که با انها مدرا کنم؟!].
امام فرمود: آیا دوست داری که تو هم مثل آنها باشی [وقطع رحم کنی] تا خداوند متعال به هیچکدام شما رحمت نکند؟!. [3]
نتیجه:
در اسلام صله رحم بسیار سفارش شده است، بطوری که صله رحم موجبات نابودی مال و خود فرد را به همراه دارد و بدی کردن طرف مقابل نباید دستاویزی باشد برای اینکه صله رحم ما ترک شود که اسلام با این نوع برخوردها مخالف و آن را مخالف اصول اساسی اخلاق می داند.
ــــــــــــــــــــــــ
پی نوشت:
[1]. ابن شعبه حرانى، حسن بن على، تحف العقول، جامعه مدرسين، قم، چاپ دوم، 1404 / 1363ق، ص51.
[2]. كلينى، محمد بن يعقوب بن اسحاق، الكافي (ط - الإسلامية)، دار الكتب الإسلامية، تهران، چاپ: چهارم، 1407 ق، ج2، ص347.
[3]. همان، ج2، ص347.