روز جهانی صلیب سرخ و هلال احمر ؛ 8 می

روز جهانی صلیب سرخ و هلال احمر ؛ 8 می (18 اردیبهشت)

صلیب سرخ جهانی سازمانی بی طرف است که هم اکنون تحت عنوان فدراسیون صلیب سرخ جهانی و هلال احمر  فعالیت می کند. این فدراسیون سال 1919 میلادی پس از پایان جنگ جهانی اول در شهر پاریس تحت عنوان لیگ جمعیت های صلیب سرخ تاسیس شد.

مطالعه پیشنهادی:
بررسی انطباق قوانین اسلام با هدف کلی هلال احمر
روز جهانی صلیب سرخ و هلال احمر + احادیث
روز جهانی صلیب سرخ و هلال احمر (1864م)

کمیته بین المللی صلیب سرخ که منشأ نهضت بین المللی صلیب سرخ و هلال احمر محسوب می شود سازمانی است بی طرف، بی غرض و مستقل که وظیفه منحصراً بشردوستانه آن عبارت است از حفاظت از زندگی و کرامت قربانیان جنگ و خشونت داخلی و یاری رسانی به آنها.

کمیته بین المللی، کار هدایت و هماهنگ سازی فعالیت های امدادی نهضت را در مواقع منازعات به عهده دارد. همچنین تلاش می کند تا با ترویج و تقویت حقوق بین الملل بشردوستانه و اصول بشردوستانه جهانی، از بروز آلام انسانی جلوگیری کند. درواقع با توجه به این که گفته می شود صلیب سرخ جهانی به عنوان یکی از سازمان هایی که فارغ از مسائل سیاسی حاکم بر کشورها و ملت ها عمل می کند بنابراین داوطلبان این سازمان می توانند در برقراری صلح و دوستی و دوری از منازعات، خشونت و اقدامات نافی حقوق بشر نقش موثری داشته باشند.

کما این که به هنگام وقوع حوادث غیرمترقبه در هر گوشه از جهان این دلاور مردان به خوبی توانسته اند اهداف به عضویت درآمدن در این مجموعه را به خوبی ایفا کرده و نقش آفرینان خوبی در عرصه های خطر باشند. جمعیت هلال احمر ایران هم همچون جمعیت های صلیب سرخ در سطح جهان، همواره تلاش کرده است، تا فارغ از هرگونه اقدامات نژادپرستانه با انجام فعالیت های بشر دوستانه بتواند نقشی در جهت حمایت از حقوق بشر ایفا کند. هر ساله روز جهانی صلیب سرخ در کشورهای مختلف جهان به این امید که روزی صلح و آرامش در سرتاسر جهان حکمفرما باشد، گرامی داشته می شود.

صلیب سرخ با تلاش چه کسی تاسیس شد؟

در سال 1828 میلادی شخصی پا به این جهان گذاشت که در سن 34 سالگی با نوشتن کتابی توانست بنیانگذار مکتبی باشد که بعدها نام صلیب سرخ را بر آن نهادند. آن شخص کسی نبود جز ژان هانری دونان.

همه چیز از یک جنگ آغاز شد. دهکده ای در شمال غربی Manuta واقع در شمال ایتالیا در سال 1859 میلادی شاهد صحنه خونینی بین قوای اتریش و متحدان فرانسوی و ساردنی بود و جمعا حدود 50 هزار نفر در این جنگ جان خود را از دست دادند. دونان در سال 1862 براساس مشاهدات عینی خود از این جنگ کتاب خاطراتی را منتشر کرد و در پایان کتاب خواستار تشکیل جمعیت های امدادی داوطلب برای کمک به آسیب دیدگان این گونه حوادث شد.

هانری دونان به پاس تفکرات سازنده اش جایزه صلح نوبل را دریافت کرد

یک سال بعد یعنی سال 1863 میلادی اولین تشکیلات پیشنهادی دونان در ژنو تشکیل شد که طی آن 16 کشور در ژنو طی کنفرانسی بین المللی اولین کمیته دائمی بین المللی برای کمک به مجروحان جنگی شکل گرفت که بعدها به کمیته بین المللی صلیب سرخ تغییر نام یافت. دونان سال 1895 به دنبال ورشکستگی دچار فقر و تهیدستی شد و سال 1910 میلادی از دنیا رفت اما کمی پیش از مرگش به پاس تفکرات سازنده اش جایزه صلح نوبل را دریافت کرد. پاداش دونان به همین جا ختم نشد و نهایتا روز هشتم ماه می برای اولین بار در سال 1984 میلادی به افتخار روز تولد دونان، روز جهانی صلیب سرخ نامگذاری شد.

فدراسیون صلیب سرخ جهانی

صلیب سرخ جهانی سازمانی بی طرف است که هم اکنون تحت عنوان فدراسیون صلیب سرخ جهانی و هلال احمر  فعالیت می کند. این فدراسیون سال 1919 میلادی پس از پایان جنگ جهانی اول در شهر پاریس تحت عنوان لیگ جمعیت های صلیب سرخ تاسیس شد. این جمعیت در اکتبر سال 1983 به لیگ جمعیت های صلیب سرخ و هلال احمر و سپس در نوامبر 1991 میلادی به فدراسیون بین المللی جمعیت های صلیب سرخ و هلال احمر تغییر نام داد.

جمعیت های موسس شامل 5 کشور انگلستان، فرانسه، ایتالیا، ژاپن و ایالات متحده امریکا بودند . هم اکنون شمار جمعیت های موسس در سال 2008 میلادی به 178 جمعیت رسمی رسیده است. فدراسیون بین المللی صلیب سرخ و هلال احمر که هم اکنون بزرگ ترین سازمان بشر دوستانه جهان به شمار می رود همان طور که گفته شد اینک دارای 183 کشور عضو می باشد که شعبه مرکزی آن در «ژنو» قرار دارد، 16 دفتر منطقه ای و مجموعا 60 هیات نمایندگی کشوری از نقاط استراتژیک این فدراسیون محسوب می شود و هم اکنون 4 واحد پشتیبانی اصلی آن در ابوظبی، بوداپست، نایروبی و پاناما کلیه فعالیت های مرتبط با هلال احمر را در سراسر جهان حمایت می کنند.

اهداف فدراسیون بین المللی صلیب سرخ عبارتند از:

• ایجادکمپ های اضطراری برای تهیه آب آشامیدنی و سرویس های بهداشتی
• برپایی پناهگاه های اضطراری جهت تغذیه و امداد رسانی
• یافتن اعضای خانواده های مصیبت زده
• آموزش وسیع کمک های اولیه ومراقبت های پزشکی در مواقع اضطراری
• پیشگیری و ریشه کنی بیماری ها
• پیشگیری از گسترش ایدز
• تامین نیازهای خونی با جمع آوری و نگهداری خون در مواقع ضروری
• ساماندهی و فعالیت های داوطلبی و ... 

تاریخچه ورود ایران به کنوانسیون بین المللی صلیب سرخ

نخستین کوشش ایرانیان برای پیوستن به کنوانسیون های بین المللی در مورد تشکیلات بین المللی صلیب سرخ به دوران پادشاهی ناصرالدین شاه قاجار باز می گردد. ایران در زمان حکومت او و در دسامبر سال 1874 میلادی/شوال 1291هجری، کنوانسیون مصوب 1864 ژنو را پذیرفت. اما عملاً برای دهها سال پس از این تاریخ هیچ گونه اقدامی برای تأسیس مؤسسه، یا سازمانی که عامل اجرایی این کنوانسیون در ایران باشد صورت نگرفت.

در طی این سالها، جدی ترین کوشش ایران در این زمینه، اعزام نماینده ای به سومین کنفرانس بین المللی صلیب سرخ در ژنو در سال بود. در این کنفرانس، عبدالصمد ممتازالسلطنه سیاست مدار و وزیر مختار وقت ایران در پاریس، نقش بسیار مهمی در تبیین نگرش جوامع اسلامی به نشان بین المللی صلیب سرخ داشت و توانست موافقت کنفرانس را در پذیرش نشان شیر خورشید سرخ به عنوان نشان رسمی دولت ایران برای جمعیت خود اخذ نماید.

این نشان چند سال بعد از این زمان مورد تأیید کنفرانس دیپلماتیک صلیب سرخ در ژنو نیز قرارگرفت. اگر چه همچنان هیچ نهادی از سوی دولت ایران برای انجام وظایف مربوط به صلیب سرخ بوجود نیامد. فعالیت های مربوط به این مؤسسه تنها در اثر کوششهای شخصی افراد و به صورت غیرمتواتر انجام می شود. از جمله، تلاشهای دکتر امیرخان اعلم (مشهور به امیراعلم، از جمله دانش آموختگان ایرانی در اروپا در رشته پزشکی و از بنیانگذاران چند بیمارستان به سبک غربی در ایران) در خلال جنگ های داخلی ایران بین مستبدین و مشروطه خواهان در سالهای پس از پیروزی انقلاب مشروطیت ایران بود.

در سال 1301 شمسی جمعیت ملی هلال احمر در ایران  تأسیس شد

نشان شیر و خورشید سرخ

در سال 1929 میلادی کنوانسیون ژنو در سومین نشست خود پس از به پایان رسیدن جنگ جهانی اول که در کشور سویس و شهر ژنو بر گزار شد نماینده دولت ایران و دولت ترکیه از شرکت کنندگان در کنفرانس خواستند که نشان شیر و خورشید (ایران) و هلال احمر (ترکیه) در سراسر دنیا به رسمیت شناخته شود. این کنوانسیون پروانه داد که ایران از نشان خود یعنی نشان شیر و خورشید سرخ ایران و ترکیه از نشان هلال احمر استفاده کنند و این دو نشان از جانب کنوانسیون به رسمیت شناخته شد.

هلال احمر در ایران

دولت ایران در سال 1301 شمسی جمعیت ملی هلال احمر خود را تأسیس نمود، ولی به جای استفاده از نشان صلیب سرخ و یا هلال احمر، علامت شیر و خورشید سرخ را به عنوان نشان جمعیت خود انتخاب كرد اما پس از پیروزی انقلاب اسلامی و در سال 1359 شمسی، دولت ایران با ارسال نامه ای به دولت سوئیس به عنوان امین و نگاهدارنده قراردادهای چهارگانه ژنو، اعلام نمود كه استفاده از شیر و خورشید سرخ را به تعلیق درآورده و به جای آن از علامت هلال احمر استفاده خواهد نمود. از آن پس جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران به جمعیت "هلال احمر جمهوری اسلامی ایران" تغییر نام داد.

منابع :
jamejamonline.ir- روز جهانی صلیب سرخ و هلال احمر
bartarinha.ir- روز جهانی صلیب سرخ و هلال احمر
tebyan.net- روز جهانی صلیب سرخ و هلال احمر
beytoote.com- روز جهانی صلیب سرخ و هلال احمر