احكام روزه مسافر

احكام روزه مسافر

پرسش هاى مقدماتى

- مسافرت در ماه رمضان چه حكمى دارد؟

- در چه مواردى مسافر، ميتواند روزه بگيرد؟

- چنان چه مسافر اشتباهاً روزه بگيرد چه حكمى دارد؟

- اگر روزه دار، اقدام به مسافرت كند،وظيفه اش نسبت به روزه آن روز چيست ؟

- اگر مسافر در ماه مبارك رمضان - قبل از ظهر يا بعد از ظهر - به وطن برسد، وظيفه اش نسبت به روزه آن روز چيست ؟

مسأله 1 - مسافرى كه بايد نمازهاى چهار ركعتى را دو ركعت بخواند، نبايد روزه بگيرد و مسافرى كه نمازش را تمام مى خواند - مثل كسى كه شغلش مسافرت است يا سفرش، سفر معصيت است - بايد روزه واجب را نيز بگيرد. *(ر.م 1714)

مسأله 2 - مسافرت در ماه رمضان اشكال ندارد، ولى اگر براى فرار از روزه باشد، مكروه است. 211(ر.م 1715)

مسأله 3 - اگر كسى نذر كند روزه بگيرد و روز آن را معين نكند، نمى تواند آن را در سفر به جا آورد، ولى اگر نذر كند روز معينى را - چه مسافر باشد يا نباشد - روزه بگيرد، بايد آن روز را - هر چند مسافر باشد - روزه بگيرد. 212(ر.م 1717)

مسأله 4 - كسى كه نمى داند روزه مسافر باطل است (جاهل به حكم است)، اگر در سفر روزه بگيرد و در بين روز مسأله را بفهمد، روزه اش باطل مى شود و اگر تا مغرب (موقع افطار) نفهمد، روزه اش صحيح است. 213(ر.م 1719)

مسأله 5 - اگر كسى فراموش كند كه مسافر است يا فراموش كند كه روزه مسافر باطل مى باشد و در سفر روزه بگيرد، روزه او باطل است. 214(ر.م 1720)

مسأله 6 - اگر روزه دار بعد از ظهر مسافرت كند، بايدروزه خود را تمام نمايد و اگر پيش از ظهر مسافرت كند، وقتى به حد ترخص * رسيد، روزه اش باطل مى شود - چه از شب، نيت سفر داشته باشد يا نه 215 - و اگر پيش از حد ترخص، روزه را باطل كند، احتياطاً كفاره **بر او واجب مى شود.216(ر.م 1721)

مسأله 7 - اگر مسافر، پيش از ظهر به وطنش يا به جايى برسد كه مى خواهد ده روز يا بيشتر در آن جا بماند - چنان چه كارى كه روزه را باطل مى كند انجام نداده است - بايد آن روز را روزه بگيرد و اگر انجام داده، نمى تواند آن روز راروزه بگيرد. 217 (ر.م 1722)

مسأله 8 - اگر مسافر بعد از ظهر به وطن يا جايى برسد كه مى خواهد ده روز يا بيشتر در آن جا بماند، نمى تواند آن روز را روزه بگيرد. 218(ر.م 1723)

مسأله 9 - براى مسافر و كسى كه از روزه گرفتن معذور است، مكروه است در روز ماه رمضان جماع نمايد و در خوردن و آشاميدن كاملاً خود را سير كند. 219 (ر.م 1724)

 

پى نوشتها:‌

* - مسافرى كه بنابر احتياط واجب، بايد نماز را هم شكسته و هم تمام بخواند، بايددر مورد روزه نيز احتياط نمايد يعنى، روزه رابگيرد و بعداً نيز همان روزه را قضا نمايد، مگر به نظر آيت الله تبريزى كه قضاى آن روزه را لازم نمى دانند. از اين رو طبق فتواى ايشان دانشجويان كثيرالسفر - كه در سفرهاى تحصيلى ،بنابر احتياط واجب، نماز را هم شكسته و هم تمام مى خوانند - در ماه مبارك رمضان، در اين سفرها، بايد روزه را بگيرند و همان روزه كافى است و قضا لازم نيست.

210- همه مراجع معظم تقليد در حكم اين مسأله اتفاق نظر دارند.

211- همه مراجع معظم تقليد در حكم اين مسأله اتفاق نظر دارند.

212- همه مراجع معظم تقليد در حكم اين مسأله اتفاق نظر دارند.

213- همه مراجع معظم تقليد در حكم اين مسأله اتفاق نظر دارند.

 * - براى توضيح حد ترخص به فصل هشتم مراجعه فرمائيد.

 ** - يعنى بايد يك برده آزاد نمايد، يادو ماه روزه بگيرد، يا شصت فقير را سير كند.

214- همه مراجع معظم تقليد در حكم اين مسأله اتفاق نظر دارند.

215- اراكى (ر.م 1754)، گلپايگانى (ر.م 1730)، بهجت (ر.م 1357)، خامنه اى (استفتا)، فاضل (ر.م 1787) و مكارم (ر.م 1447): حكم مسأله همان است كه امام راحل (ره) فرموده اند.

خوئى (ر.م 1730): چنان چه از شب قصد مسافرت داشته، وقتى به حد ترخص برسد، روزه اش باطل مى شود؛ اما اگر ازشب قصد مسافرت نداشت و صبح تصميم گرفت به مسافرت برود، در اين صورت نمى تواند روزه را بشكند؛ بلكه بنابر احتياط واجب روزه آن روز را تمام كند و بعداً قضايش را نيز به جا آورد .

تبريزى (ر.م 1730): چنان چه از شب قصد مسافرت داشته، وقتى به حد ترخص برسد، روزه اش باطل مى شود؛ اما اگر از شب قصد مسافرت نداشته و صبح تصميم گرفت مسافرت نمايد، در اين صورت نمى تواند روزه را بشكند؛ بلكه بنابر احتياط واجب بايد روزه آن روز را تمام كند (اين روزه صحيح است و بعداً لازم نيست قضاى آن را به جا آورد).

زنجانى (ر.م 1730): چنان چه از شب در فكر سفر بوده، وقتى به حد ترخص برسد مى تواند روزه را بخورد و مى تواند روزه را به اميد قبولى، به اتمام برساند؛ ولى بنابر احتياط واجب بايد قضاى آن را نيز به جا آورد؛ اما اگر از شب در فكر سفر نبوده -حتى به نحو ترديد - و در روز مسافرت كند، بايد روزه را به اتمام برساند (اين روزه صحيح است و لازم نيست بعداً قضاى آن را به جا آورد).

216- اراكى (ر.م 1754)و فاضل (ر.م 1787): بنابر احتياط، كفاره بر او واجب مى شود.

خوئى (ر.م 1730)، تبريزى (ر.م 1730)و مكارم (ر.م 1447): كفاره بر او واجب است .

گلپايگانى، بهجت، خامنه اى:؟ (از فتاواى اين سه بزرگوار نيز استفاده مى شود كه كفاره واجب است. ن).

زنجانى (ر.م 1730): پيش از رسيدن به حد ترخص جايز نيست روزه را بخورد، ولى اگر روزه را خورد كفار ندارد .

217- همه مراجع معظم تقليد در حكم اين مسأله اتفاق نظر دارند.

218- همه مراجع معظم تقليد در حكم اين مسأله اتفاق نظر دارند.

219- همه مراجع معظم تقليد در حكم اين مسأله اتفاق نظر دارند.