دكتر محمد خزائلی دانشمند و محقق نابینای معاصر، در سال 1293 ش در اراك تولد یافت. وی در چهار سالگی، به علت ابتلا به بیماری آبله، بینایی اش را از دست داد و با وجود نابینایی مطلق، از پنج سالگی در مدرسه مخصوص نابینایان به تحصیل پرداخت. او به كمك حافظه نیرومندش در امور درسی به سرعت پیشرفت كرد و موفق به اخذ دو درجه لیسانس و دكترا در رشته های حقوق و حكمت و فلسفه از دانشگاه تهران شد. دكتر خزائلی چندی آموزگار بود و زمانی پیشه دبیری داشت تا سرانجام خود به تأسیس یك واحد بزرگ فرهنگی مبادرت نمود و كلیه دروس متوسطه و دانشگاه توسط استادان نُخبه و دانشمندان در آن مؤسسه تدریس می شد. اقدام خزائلی در تأسیس چنین مؤسسه فرهنگی عظیم و غنی، خدمت با ارزشی به فرهنگ كشور نمود و هزاران نفر از جوانان، تحصیلات خود را در آن مؤسسه به پایان بردند. وی همچنین مدتی به نمایندگی مجلس شورای ملی رسید ولی پس از آن از فعالیت های سیاسی كناره گرفت و به امور فرهنگی پرداخت. خزائلی مردی محقق و دانشمند بود و گرچه از نابینایی رنج می برد ولی حافظه و هوشِ سرشار او غوغا می كرد به طوری كه هر مطلب را كه یك بار برای او می خواندند، فرامی گرفت. در پیشرفت علمی وی، همسر وفادارش نقشی اساسی و شایسته ایفا نمود. این دانشمند سخت كوش، با قدرت خارق العاده هوش و ذكاوت، نابینایی خود را جبران می كرد. دكتر خزائلی به زبان های عربی، فرانسه و انگلیسی تسلط كامل داشت و علاوه بر ترجمه چندین اثر، كتاب های متعددی را به رشته تحریر درآورد، كه از جمله آنها، فلسفه اسلام، تحقیق در اعلام قرآن، شرح بوستان و گلستان سعدی و نهج الادب است. دكتر محمد خزائلی در جهت رفاه نابینایان در سطح جهان نیز فعالیت های چشمگیری داشت و از اعضای كمیته اجرایی خاورمیانه در شورای ملی رفاه نابینایان و اتحادیه بین المللی نابینایان بود. وی سرانجام در 21 خرداد 1353 ش در شصت سالگی در تهران درگذشت.
مطالب مرتبط
