مرگ "جان استوارْتْ میل" فیلسوف و سیاست مدار شهیر انگلیسی (1873م)

جان استوارت میل، فیلسوف و نظریه پرداز انگلیسی، در 20 مه 1806م در شهر لندن به دنیا آمد و از كودكی به تحصیل دانش روی آورد. وی از ده سالگی مطالعه آثار افلاطون و دیگر فلاسفه را آغاز كرد و در هفده سالگی وارد كمپانی هند شرقی گردید. میل پس از آن به شعر و ادب گرایش یافت و علاوه بر فراگیری موسیقی، آثار ادبی نویسندگان برجسته را مطالعه نمود.
وی بعدها وارد سیاست شد و مدت ها نمایندگی پارلمان را پذیرفت، اما وارد هیچ حزب و دسته ای نگردید و فقط نظریه خویش را مورد بحث قرار می داد. جان استوارت میل مؤسس مكتب سودگری یا سودخواهی بود. بر اساس این نظریه، آن چه كه متضمن و دربرگیرنده حداكثر خیر و سود برای بیشتر مردم است، میزان اخلاقی بودن آن است. میل در اخلاق نیز طرفدار مذهب سودگری و اصالت لذت است. وی سعادت را در لذت و سود، و عدم سعادت را در اَلَم و زیان می داند و اعتقاد دارد كه برای رسیدن به سعادت، باید لذت را افزایش داد و از رنج و درد كاست. میل در فلسفه و روش علمی معتقد به تجربه و آزمایش است. به عقیده او، اساس دانش بشری بر دریافت های مستقیم از موجودات خارجی است ولی بیشتر، علم آن از راه استنتاج به دست می آمد.
عقاید میل سبب اصلاحات اجتماعی و سیاسی زیادی شد و در اقتصاد و فلسفه بعد از خود نیز تاثیر گذاشت. نظام منطقی میل، نظام استقرایى قیاسی است كه در آن، استقرا یعنی از مشاهده حقایق جزئی به اصول كلی رسیدن و قیاس یعنی از اصول كلی به حقایق جزئی رسیدن. به عقیده وی، تنها با این نظام منطقی است كه ما می توانیم امیدوار باشیم كه معارف كهن را به اثبات رسانیم و به كشف معارف جدید نائل گردیم. جان استوارت میل، كتاب ها و رساله های مختلفی درباره افكار خود نگاشت كه اصول اقتصاد سیاسی، اصول علم اقتصاد و آزادی از آن جمله اند.

جان استوارت میل سرانجام در هشتم مه 1873م، در 68 سالگی درگذشت.