شعار سال ۹۶، هشدار جدی رهبر انقلاب به دولت!

سال ۱۳۹۵ نیز با تمام فرازها و فرودهایش به پایان رسید، پایانی که چندان مناسب ایران و شهروندان ایرانی نبود. حجم گسترده مشکلات اقتصادی و از سوی دیگر رواج سیاست زدگی مسئولین را می توان ازجمله شاخص های بارز سال ۱۳۹۵ دانست.
شهروندان ایرانی که بر اساس وعده های برجامی مسئولین دولت امید و تدبیر و به خصوص دکتر روحانی، سال ۱۳۹۵ را آغاز دوباره رونق اقتصادی و بهبود اوضاع کشور خود می دانستند، هرگز نتوانستند رونق اقتصادی و بهبود شرایط را احساس نمایند!
به هر حال سال گذشته را می توان یکی از سخت ترین سال های دو دهه اخیر ایران برای شهروندان به لحاظ مسائل اقتصادی و معیشتی دانست. همین مسائل اقتصادی و نارضایتی شهروندان از وضعیت اقتصادی است که رهبر معظم انقلاب با اشراف کامل به آنها، در پیام نوروزی خود طبق سنت سال های گذشته مجدداً بر مسئله اقتصاد تأکید نمودند.
مقام معظم رهبری با اشاره به مسائل مهم داخلی و خارجی ایران، در مورد اهم مشکلات کشور فرمودند: «… هم تلخی هایی داشتیم که عمدتاً مربوط به مسائل اقتصادی و اجتماعی است که اشاره ای به آنها خواهم کرد.»[1]
ایشان مصداق مشکلات اصلی کشور در سال ۱۳۹۵ را نیز چنین دانستند: «تلخی ها و سختی  ها عمدتاً مربوط به مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم است، طبقات متوسّط و ضعیف در طول سال درگیر این مشکلات بودند و همچنان هستند. چون از وضع مردم مطّلع هستم، لذا تلخی را با همه ی وجود حس می کنم؛ تلخی کامِ مردم، به خصوص مردمِ ضعیف و فرودست و طبقات ضعیف که مربوط به مسائل اقتصادی و مشکلات اقتصادی است، مثل گرانی، مثل بیکاری، مثل آسیب های اجتماعی که آنها هم عمدتاً منشأ اقتصادی دارند، مثل تبعیض ها و نابرابری ها.»[2]
معظم له با توجه به همین مشکلات اقتصادی و بحران های اجتماعی ناشی از آنها بود که شعار و برنامه سال جدید را نیز به اقتصاد تخصیص داده و سال ۱۳۹۶ را سال « اقتصاد مقاومتی، تولید – اشتغال » نامگذاری نمودند.
رهبر معظم انقلاب طی نزدیک به یک دهه اخیر در کنار برشمردن افتخارات منطقه ای و بین المللی ایران که عزت، استقلال و بزرگی ایران و ایرانی را در بر می گیرد، به برخی نارسایی ها و مشکلاتی که ریشه داخلی داشته اند اشاره نموده و گلایه داشته اند.
انتخاب شعار سال ۱۳۹۶ را می توان توجه خاص و هشدارگونه مقام معظم رهبری به مسائل اقتصادی دانست. نامگذاری سال جدید به عنوان سال اقتصاد مقاومتی، تولید و اشتغال را می توان مرحله ای بسیار مهم از چرخه هشدارهای رهبر معظم انقلاب دانست که از سال ۱۳۸۸ شروع شده و اولویت سیاستگذاری های ایران را به مسایل اقتصادی اختصاص داده اند. روندی که در نامگذاری سال های اخیر نمود یافته و علی رغم وجود مسائل سیاسی مهمی مانند انتخابات مجلس یا ریاست جمهوری و …، اولویت استراتژیک کشور به مسایل اقتصادی داده شده که فرآیند نامگذاری سال ها از سوی مقام معظم رهبری به شرح زیر بوده است:
۱۳۸۸ -حرکت به سمت اصلاح الگوی مصرف
۱۳۸۹ همت مضاعف، کار مضاعف
۱۳۹۰- جهاد اقتصادی
۱۳۹۱- تولید ملى، حمایت از کار و سرمایه  ایرانى
۱۳۹۲-  حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی
۱۳۹۳- اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی
۱۳۹۴- دولت و ملّت، همدلی و هم زبانی
۱۳۹۵-  اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل
در حالی که سال ۱۳۹۵ از سوی رهبر معظم انقلاب به عنوان سال اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل نامگذاری شده بود و ایشان مستمراً بر راهبرد اقتصاد مقاومتی تأکید داشتند، اما دولت یازدهم نتوانست اقتصاد مقاومتی را عملی نموده و اقدامات اساسی در این زمینه صورت دهد!
دولت یازدهم و شخص دکتر روحانی با بکارگیری وزراء و مدیران سالخورده و پیر عملاً گرفتار فرسودگی جسمی و ذهنی هیأت دولت شده بود. برخی جلوه ها و مؤلفه های ضعف دولت در اجرایی ساختن اقتصاد مقاومتی به شرح زیر است:
یکم– وزراء، مدیران و سیاستگذاران سالخورده:
وزریران و مدیران ارشدی که از ابتدای انتخاب دکتر روحانی در سال ۱۳۹۲ به ریاست جمهوری از آنها به عنوان ژنرال های کارکشته و توانمند نام برده شده و امیدهای فراوانی به تدابیر و برنامه های آنان بود، خیلی زود تبدیل به مترسک های لرزانی شدند که خود بار سنگینی بر دوش دولت و شهروندان شدند.
علی رغم تمام  پیش بینی ها برای تغییر و برکناری برخی وزیران و مدیران سالخورده و لرزان دولت، دکتر روحانی همچنان مصر به استفاده از آنان در جایگاه وزرات بوده است.
دوم– برجام گرایی افراطی:   
دولت یازدهم که با احساس گرایی خاص که تا حدودی به توهم نزدیک بود، تمام مشکلات را به نتیجه مذاکرات هسته ای گره زده بود، امیدهای خیالی فراوانی به برجام در سال ۱۳۹۵ داشت تا با بهره گیری از نتایج آن بتواند مشکلات ایران و به خصوص مشکلات اقتصادی کشور را حل نماید.
اما هر چه به انتهای سال ۱۳۹۵ نزدیک تر شدیم، شهروندان بیشتر متوجه شدند که برجام تنها یک طبل توخالی است که برای اجرای آن نیز باید هزینه های بسیار فراوانی پرداخت گردد. نتیجه برجام تا پایان سال ۱۳۹۵ را می توان در خرید و ورود دو فروند هواپیمای ایرباس نو خلاصه نمود که برای کارگران اروپایی معیشت بهتری را فراهم نمود!
رئیس جمهور محترم و برخی نزدیکان ایشان علی رغم شکست برجام در زمینه بهبود شرایط شهروندان، چشم خود را بر مشکلات اقتصادی کشور و وضعیت بد معیشت ایرانیان بسته و همچنان منتظر معجزه خیالی برجام هستند. امید بستن به برجام موجب شده است تا دولت اراده ای و توانی برای برنامه ریزی مناسب اقتصادی  برای کشور نداشته باشد.
سوم– حقوق نجومی:
یکی از جلوه های ناکارآمدی دولت در اجرایی شدن اقتصاد مقاومتی و بهبود شرایط اقتصادی ایران را می توان در ماجرای فیش های حقوقی نجومی دولتمردان دولت یازدهم به خوبی مشاهده نمود.
حقوق های نجومی برخی مدیران دولت که موجب نارضایتی شدید رهبر معظم انقلاب و اکثریت شهروندان ایران شده، جلوه ای از ناکارآمدی مدیران دولت یازدهم و سیاست ها و برنامه های این دولت برای ایجاد رونق اقتصادی و بهبود شرایط کشور است، زیرا مدیران مذکور بیشتر به فکر دریافت حقوق و مزایای نجومی هستند و اقتصاد مقاومتی را در دریافت حقوق های نجومی عملی نموده اند! 
چهارم– اختلاس ها و بانک ها:
یکی از جلوه های برجسته ناتوانی دولت یازدهم در سال ۱۳۹۵ را می توان در اختلاس های مهم بانکی تحت عنوان وام و تسهیلات خاص مشاهده نمود.
مبالغ هنگفتی که با سود بسیار ناچیز یا بدون سود به افراد خاص نزدیک به دولت و برخی سیاسیون پرداخت شده و بازپرداخت آنها نیز غیر ممکن یا بسیار سخت است.
در حالی که دولت یازدهم و شخص دکتر روحانی در حال متهم کردن دولت قبل و مسئولین دولت نهم و دهم به فساد مالی و بانکی بودند، مسئولین دولت یازدهم نیز در حال تقسیم ذخایر پولی بانک ها میان دوستان خود بودند. تقسیم، بذل و بخششی که نمونه بسیار روشن آن را می توان در بانک سرمایه مشاهده نمود، بانکی با تخلفات مالی بیبش از هشت هزار میلیارد تومانی که البته در آستانه ورشستگی نیز قرار گرفته است.
بانک ها به جای کمک و پشتیبانی از اقتصاد ایران و به خصوص تولید و اشتفال و اقتصاد مقاومتی، در سال های اخیر تبدیل به زالوهای خون خواری شده اند که خون اقتصاد را مکیده و اقتصاد را ناتوان و ضعیف نموده اند.
جلوه های ناکارآمدی دولت در سال های اخیر به خصوص سال ۱۳۹۵ بر همگان آشکار شده است و فشار اقتصادی سنگین بر شهروندان و به خصوص جوانان ایرانی چنان طاقت فرسا و نگران کننده شده است که رهبر معظم انقلاب در سخنرانی خویش در حرم رضوی در روز اول سال ۱۳۹۶ که می توان از آن به عنوان اعلام سیاست های نظام برای سال جدید نام برد، فرموده اند: «یکی از مشکلات عمده ی کنونی ما مسئله ی اقتصاد است.»۳
ایشان در سخنرانی حرم مطهر رضوی علیه السلام مجدداً، بر مشکلات اقتصادی و معیشتی شهروندان ایرانی تأکید نموده و می فرمایند: «مردم از لحاظ معیشت دچار مشکلند. مسأله ی بیکاری هست، مسأله ی سختی معیشت هست و مشکلات گوناگونی که در زمینه ی فرهنگی و اجتماعی به دنبال اینها می آید.»۴
اشاره رهبر معظم انقلاب به مشکلات اقتصادی و حتی معیشتی شهروندان و بحران بیکاری را می توان جلوه ای از خطر آفرین شدن این بحران های اقتصادی برای نظام جمهوری اسلامی دانست که حتی اقتدار و پرستیژ ایران در نظام بین المللی را نیز تحت تأثیر خود قرار می دهد.
اما نکته بسیار مهمی که دولت یازدهم و شخص رئیس جمهور محترم به آن افتخار می کنند یعنی ارایه آمار خوش بینانه اقتصادی مانند کاهش تورم، بهبود شرایط اقتصادی ایران، نتایج خوش برجام و … نیز مورد انتقاد رهبر معظم انقلاب قرار گرفته و ایشان در این زمینه می فرمایند: «در بعضی از بخش های دیگر -مثل بخش معدن، مثل مسکن- عقب رفت داریم. یعنی آمارهای رسمی انسان را قانع نمی کند به اینکه حرکت عمومی به سمت رفع مشکلات اقتصادی است.»۵
با توجه به فعالیت های دولت و سیاست ها و برنامه اعلامی و اجرایی دولت یازدهم در سال های اخیر، می توان گفت که دولت در اجرایی ساختن اقتصاد مقاومتی شکست خورده است و ایران را بر لبه پرتگاه بحران های بزرگ اقتصادی قرار داده است. بحران های اقتصادی که خود موجب بروز و ظهور بحران های اجتماعی و در نهایت سیاسی خواهند شد.
نارضایتی شدید مردم از دولت و عدم محبوبیت دولت و آمارهای اقتصادی آن نزد افکار عمومی را می توان جلوه ای از ناکارآمدی و شکست دولت یازدهم قلمداد نمود. شکستی که حتی می تواند تبعات بسیار سنگینی برای ایران و نظام جمهوری اسلامی نیز داشته باشد.
رهبر معظم انقلاب با اشراف بر این گونه مسایل است که امسال را نیز به سال اقتصاد مقاومتی، تولید و اشتغال نامگذاری نموده اند. این نامگذاری را می توان ناشی از بلند نظری و توجه خاص و روزافزون رهبر فرزانه انقلاب به مسائل اقتصادی کشور، وضعیت معیشت شهروندان و اشتغال جوانان ایران دانست.
مؤلفه های اقتصادی مدنظر مقام معظم رهبری طی چند سال اخیر چندان مورد توجه دولت قرار نگرفته یا اینکه دولت توان سیاستگذاری مناسب و اجرای آنها را نداشته است. شعار امسال و سخنرانی روز اول سال جدید در حرم مطهر رضوی علیه السلام را می توان یکی از واضح ترین هشدارها و انتقادات ایشان از وضعیت اقتصادی کشور و سیاست های دولت طی چند دهه اخیر قلمداد نمود.
امیدواریم دولت یازدهم و شخص دکتر روحانی از خواب برجام گرایی بیدار شده و ضمن درک هشدارهای رهبر معظم انقلاب، به فکر اقتصاد، معیشت شهروندان، اشتغال جوانان و به خصوص نارضایتی شدید شهروندان از دولت باشند.
 

پی نوشت:
۱- پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری، 36020
۲- همان
۳- پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری ، 36091
۴- همان
۵- همان
----------------------------
منبع:  simayezagros.ir