نصایح شیطان به انبیای الهی علیهم السلام
نصایح شیطان به انبیای الهی علیهم السلام
بر اساس برخی گزارش های موجود در روایات، شیطان خدمت برخی پیامبران آمده و با آن حضرات علیهم السلام گفت وگوهایی داشته و گاهی برخی از روش ها و حیله های خود را نیز برای آنان بیان می کرد. امام صادق علیه السلام در این باره فرمود: ابلیس از زمان حضرت آدم (علیه السلام) نزد همهٔ پیامبران می آمد تا زمانی که حضرت عیسی (علیه السلام) مبعوث شد، با آنها گفت وگو می کرد و از آنها پرسش می نمود. [شیخ طوسی، محمد بن حسن، امالی، ص ۳۳۹، قم، دار الثقافة، چاپ اول، 1414ق] در این باره باید گفت که کار پیامبران، هدایت مردم و کار شیاطین، گمراه کردن آنان است و هر دوی آنها نمی توانند بدون اجازه خدا کاری را انجام دهند و به عبارتی، دایره عمل هر دو گروه محدود است. ازاین رو شاید خداوند به ابلیس دستور داده باشد که برخی حیله های خود را به اطلاع پیامبران برساند تا آنها نیز در مقام هدایت، مردم را از آن آگاه سازند و در پی آن دست کم افراد باتقوا و مخلص، از این ترفندهای شیطان جان سالم به در ببرند.
نصیحت شیطان به حضرت نوح علیه السلام
امام باقر علیه السلام فرمود: هنگامی که حضرت نوح (علیه السلام) نزد پروردگار خود دست به دعا برداشت و قوم خود را نفرین کرد، شیطان به او گفت: تو بر گردن من حقی داری که می خواهم آن را جبران کنم! چرا که تو قوم خود را نفرین کردی و همه را غرق نمودی و دیگر کسی باقی نمانده که من او را گمراه کنم و اکنون دوران استراحت من است تا نسل دیگری به وجود آید و من آنها را گمراه کنم! نوح (علیه السلام) به او گفت: اکنون چه می خواهی بگویی که به گمان تو جبران کننده زحمات من است؟!! شیطان گفت: در سه جا به یاد من باش که نزدیکترین حالات من به انسان در یکی از آنها است:
۱. هنگامی که خشمگین شدی، به یاد من باش.
۲. هنگامی که میان دو نفر قضاوت می کنی، به یاد من باش.
۳. هنگامی که با زنی در خلوت نشستهای و هیچ کس دیگر با شما نیست، به یاد من باش. [شیخ صدوق، خصال، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، ج ۱، ص ۱۳۲، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، 1362ش.]
البته، در روایت دیگری از امام صادق (علیه السلام) آمده است که شیطان به نوح دو نصیحت کرد: از حسد دوری کن؛ زیرا بلای بزرگی بر سر من آورد. سپس گفت از حرص دوری کن که بر سر حضرت آدم (علیه السلام) بلای بزرگی آورد. [شیخ صدوق، خصال، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، ج ۱، ص ۵۰ – ۵۱.]
امام هادی علیه السلام فرمود: شیطان نزد حضرت نوح (علیه السلام) رفت و گفت: شما حق بزرگی بر گردن من دارید. پس به نصیحتم گوش کن که به تو خیانت نمیکنم. نوح (علیه السلام) ابتدا از پذیرفتن سخنان او خودداری کرد، ولی خداوند به او وحی کرد که به سخنان او گوش فرا دار و بنگر که چه میگوید!
حضرت نوح علیه السلام به شیطان گفت: هنگامی که مشاهده کنیم فرزند آدم بخیل، حریص، حسود، ستمگر و یا عجول باشد، ما به سرعت به او مسلط می شویم و اگر تمام این صفات زشت در او جمع شوند، او را (مانند خود) شیطانی رانده شده به شمار می آوریم.
نوح (علیه السلام) گفت: (اکنون بگو) من چه منت بزرگی بر گردن تو دارم؟! شیطان گفت: تو بر مردم دنیا نفرین کردی و در یک لحظه همه آنها را وارد جهنم نمودی و من آسوده شدم، اگر این وضع پیش نمی آمد من باید زمانی بسیار طولانی برای گول زدنشان زحمت می کشیدم! [قطب الدین راوندی، سعید بن هبة الله، قصص الانبیاء (علیهم السلام)، محقق، مصحح، عرفانیان یزدی، غلامرضا، ص ۸۵، مشهد، مرکز پژوهش های اسلامی، چاپ اول، 1409ق؛ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج ۶۹، ص ۱۹۵، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، 1403ق.]
نصیحت شیطان به حضرت موسی علیه السلام
حضرت موسی (علیه السلام) از شیطان خواست تا ایشان را از گناهی آگاه کند که وقتی کسی آن را انجام می دهد، شیطان بر او پیروز خواهد شد. شیطان گفت: آن گاه که انسان خودش را برتر ببیند و عملش را زیاد بداند و گناهش را در نظر خود کوچک جلوه دهد! و سپس شیطان سه توصیه به حضرت موسی (علیه السلام) نمود:
۱. هیچ گاه با یک زن نامحرم تنها نباش؛ چراکه هیچ مرد و زن نامحرمی با هم تنها نمی شوند، مگر آنکه خود من مستقیماً همراه آنان خواهم شد، نه آنکه یارانم را (برای فریب آنها) بفرستم.
۲. از عهد و پیمان بستن باخدا (در غیر موارد نیاز) بپرهیز؛ چرا که هیچ کسی با خدا عهد و پیمان نمی بندد، مگر آنکه من تلاش می کنم تا مانع شوم تا به عهد و پیمانش وفادار بماند.
۳. هرگاه تصمیم گرفتی صدقه دهی، آنها هرچه سریع تر انجام ده؛ زیرا اگر شخصی اراده کند که صدقه دهد، خودم - و نه یارانم - تلاش می کنم تا آن را عملی نسازد. [شیخ مفید، امالی، محقق، مصحح، استاد ولی، حسین، غفاری، علی اکبر، ص ۱۵۶ - ۱۵۷، قم، کنگره شیخ مفید، چاپ اول، 1413ق.]
نصیحت شیطان به حضرت یحیی علیه السلام
امام صادق علیه السلام فرمود: ابلیس در حالی که آویزه های فراوانی بر تن داشت، نزد حضرت یحیی (علیه السلام) رفت. یحیی (علیه السلام) از او پرسید که این آویزه ها چیست؟! او پاسخ داد: شهوت هایی که من با استفاده از آنها به آدمیان دسترسی پیدا می کنم!
حضرت یحیی علیه السلام پرسید: آیا با هیچ کدامشان سراغ من هم آمدی؟! شیطان گفت: یک ویژگی تو را دوست دارم! و آن هم اینکه گاهی به اندازه سیر شدن غذا می خوری و همین موضوع، بدان می انجامد که هنگام نماز و ذکر، احساس سنگینی می کنی!
حضرت یحیی علیه السلام فرمود: من با خدا عهد میبندم که دیگر سیر نخورم تا او را ملاقات کنم. ابلیس گفت: من هم با خدا عهد میکنم که به فرد با ایمان دیگری اندرز ندهم تا بمیرم! [ امالی، ص ۳۳۹؛ برقی، ابوجعفر احمد بن محمد بن خالد، محاسن، محقق، مصحح، محدث، جلال الدین، ج ۲، ص ۴۳۹-۴۴۰، قم، دارالکتب الإسلامیة، چاپ دوم، 1371ق.]
نصیحت شیطان به حضرت عیسی علیه السلام
امام باقر علیه السلام فرمود: ابلیس با حضرت عیسی (علیه السلام) ملاقات کرد. عیسی (علیه السلام) از او پرسید: آیا تاکنون از حیله های خود نا امید شده ای؟ ابلیس گفت: آری، هنگامی که مادرت، حضرت مریم (سلام الله علیها) به دنیا می آمد، مادر بزرگت گفت: پروردگارا! من دختر به دنیا آوردم و او و ذریه اش را از شر شیطان رجیم در پناه تو قرار میدهم. [آل عمران، ۳۶؛ عیاشی، محمد بن مسعود، تفسیر العیّاشی، محقق، مصحح، رسولی محلاتی، هاشم، ج ۱، ص ۱۷۱، تهران، المطبعة العلمیة، چاپ اول، 1380ق.]
در پایان لازم به ذکر است که هرکدام از این روایات باید جداگانه از لحاظ سند و محتوا بررسی شود و در این مطلب تنها به نقل آنها بسنده کردیم.
افزودن دیدگاه جدید