جايگاه مباحث استاد طاهرزاده( هندسه ى فكرى)

استاد اصغر طاهرزاده

براى آنكه مخاطبان مباحث استاد طاهرزاده بتوانند جايگاه مباحث ايشان را بشناسند و بدانند كه هريك از مباحث ايشان براساس چه هدفى تنظيم شده است هندسه فكرى ايشان را به طور اجمالى بيان مى كنيم.

1. سلوك ذيل شخصيت امام خمينى( قدّس سرّه)

اولين مورد از هندسه فكرى ايشان بر مى گردد به اينكه ايشان شخصيت حضرت امام خمينى را يك شخصيت اشراقى مى دانند كه خداوند اين شخصيت را براى عبور از ظلمات دوران معاصر و نماياندن اسلام ناب محمدى به بشر امروز هديه كرده است.

 به تعبير مقام معظم رهبرى:« واقعاً امام( ره) انسان عجيبى بود. اصلًا پيدايش و وجود اين انسان با آن ابعاد، هيچ قابل تحليل نيست؛ جز اينكه بگوييم تفضل الهى بود. خداى متعال، براى اينكه چرخشى در تاريخ و در حركت قافله ى عظيم بشرى به وجود بياورد، دستى بايد از غيب ظاهر مى شد؛ اين دست را ظاهر كرد. اگر كسى در ابعاد شخصيت و وجود امام( ره) درست دقت كند، حقيقتاً جز اين، هيچ توجيهى ندارد.»( 1- بيانات در ديدار با اعضاى ستاد برگزارى مراسم اولين سالگرد ارتحال امام خمينى( ره) 01 / 03 / 1369.)

 حاصل اين اعتقاد اين است كه بايد با ادب مخصوص به« شخصيت اشراقى امام خمينى» رجوع كرد وباكسب آمادگى هاى روحى واخلاقى خود را« ذيل شخصيت امام» ودر معرض انوار الهى كه خداوند به ايشان عطا كرده قرار داد. همان چيزى كه در شهدا ديده شد وتوانستند هريك در موقعيت خود« تفصيلِ حضرت امام» باشند.

 واگر ما امروز در صحنه هاى مختلف اجتماعى اقتصادى وتربيتى جامعه با مشكلاتى روبرو شده ايم به جهت غفلت از تفصيل انديشه حضرت امام است.

 براين اساس استاد مباحث خود را به گونه اى تنظيم نموده اند تا زمينه براى رجوع تفصيلى به حضرت امام آماده شود.

2. رجوعِ تفصيلى به انديشه ى امام خمينى( قدّس سرّه)

دومين مورد از هندسه فكرى استاد عبارت است از رجوع به انديشه امام خمينى( قدس سره) در راستاى رجوع به حضرت ولى عصر( عجّل الله تعالى فرجه الشريف) كه مظهر جامع اسماء الله است؛ و در اين راستا با نگاه به سه مقوله ى زير و تبيين رابطه آن ها، كاركرد و ثمره ى سلوك در ذيل شخصيت اشراقى حضرت امام خمينى« ره» در شرايط دنياى بحران زده كنونى مورد توجه قرار مى گيرد:

الف) شناخت خود

تجربه ى حضورىِ« وجود» در« معرفت نفس»، جهت شناختِ فرهنگِ رجوع به« حضرت مهدى( عجّل الله تعالى فرجه الشريف)» و در همين راستا شناخت فرهنگ حضورى اهل البيت( عليهم السلام) و حقيقت نورى آن ذوات مقدّسه به عنوان« خود برتر» ما و« فطرت بالفعلِ» انسان ها. لذا امام خمينى( قدّس سرّه) با مطرح كردن رجوع به معرفت نفسى از جنس حكمت متعاليه ملاصدرا و عرفان محى الدّين ابن عربى، باب ورود به معارف را باز نموده اند.

ب) شناخت غرب

شناخت« فرهنگ وهمى مدرنيته» و حجاب« سوبژكتيويته» در روح هويت غربى، جهت عبور از ظلمات آخرالزمان؛ كه مشخص ميشود شكستن شيشه عمرِ تمدن غربى با شاخصه ى اصلى مكتب امام خمينى در« رجوع به وجود» و تاكيد بر« اصالت وجود» است، و روشن ميشود كه چطور ماهيتِ غرب، از طريقِ سوبژكتيويته به« وجود» پشت نموده است.

ج) شناخت انقلاب اسلامى

شناخت هويتِ انقلاب اسلامى در عبور از« فرهنگ غرب» و رجوع به« فرهنگ انتظار مهدى( عليه السلام)» كه اين حقيقتِ نورى بر قلب امام خمينى( رضوان الله تعالى عليه) اشراق شد. شناخت اين حقيقتِ اشراقى مقدمه اى است جهت از اجمال به تفصيل رساندن انقلاب اسلامى و زمينه سازى براى ظهور حضرت مهدى( عجّل الله تعالى فرجه الشريف).

3. تبيين رابطه بين مباحث

رجوع به خدواند كه« وجود مطلق» است از طريق« اسماء و تجليات نورى او» ممكن است و توجّه به اهل البيت( عليهم السلام) بعنوان« تعيّن انسان هاى كامل» و رجوع به« سيره و كلام آن ها»،« رجوع عملى» به خداوند است كه در حال حاضر آن تعيّن در وجود اقدس حضرت صاحب الزمان« عجل الله تعالى فرجه» محقق مى باشد.

 در راستاى« رجوع الى الله» كه با رجوع به« حضرت مهدى( عجل الله تعالى فرجه)» تحققِ عملى مى يابد، درك حضورى« وجود» لازم است تا به بهانه ى« رجوع الى الله» به« خداى انتزاعى» و به« مفهوم خدا» رجوع نشود. براى چنين امرى بايد بتوانيم« وجود» را احساس نمائيم و« معرفت نفس» متكفّل اين امر است و بستر لازم جهت رجوع به« وجود حضورى» را براى ما فراهم مى كند. زيرا در مباحث معرفت نفسى تأكيد بر« احساس نفس ناطقه» است و نه« آگاهى از نفس ناطقه»! مباحث معرفت النفس درصدد است تا مخاطب را به« درك حضورى» و تجربى وجود بكشاند تا از اين طريق راه ارتباط با« وجود مطلق» را بيابد و از« موجود بينى» به« وجود بينى» سير نمايد.

 اما درك حضورى وجود يك حجاب بزرگ دارد وآن غربزدگى و سوبژكتيويته است از اين جهت لازم است غرب به عنوان ظلمات آخرالزمان مورد شناخت قرار بگيرد. مباحث غربشناسى استاد متكفل اين شناخت است.

 از طرف ديگر انقلاب اسلامى حاصل اشراقى است كه به قلب حضرت امام شده است وآمده است تا با حاكميتِ حكمِ معصوم( عليه السلام) زمينه ظهور ايشان فراهم گردد. از اين رو شناخت ودرك صحيح از جايگاه انقلاب اسلامى سبب خواهد شد تا نسبت خود را با تاريخ انبياء و اولياء تصحيح نماييم.

4. جمع بندى مباحث در 5 عنوان

در يك جمع بندى، استادطاهرزاده كل مباحث را جهت به تفصيل رساندن انديشه حضرت امام خمينى( رضوان الله تعالى عليه) در پنج عنوان تقسيم نموده اند، كه البته اين ترتيب، ترتيب خواندن كتاب ها نيست بلكه نظر به اولويت مقاصدى است كه بايد دنبال شود. پنج عنوانِ مورد نظر عبارتند از:

الف) رجوع به حضرت« الله» تبارك و تعالى

رجوع به حضرت« الله» به عنوان حقيقتى كه هم مبدأ همه ى عالم است و هم مقصد همه؛ به همان معنايى كه شما در آيه ى« إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَيْهِ راجِعُون» متذكر آن هستيد. اين مقصد را بايد بتوانيم به صورت كاربردى در زندگى خود پياده كنيم و حضرت امام« رضوان الله عليه» مسير كاربردى رجوع به حضرت« الله» را در مقابل ملت ما قرار دادند.

 اين مبحث تحت دو سير« مبانى نظرى» و« سلوك دينى» مى باشد كه دو رويكرد اصلى را دنبال مى كند:

الف- 1) تبيين نحوه حضور خداوند در هستى

كه خود داراى دو بخش است؛ مباحثى در جهت« تبيين وجود حضورى خداوند» كه در كتب زير مطرح شده:

 1. از برهان تا عرفان( شرح براهين صدّيقين و حركت جوهرى)

 2. اسماء حسنا دريچه هاى نظر به حق( شرحى بر دعاى سحر)

 3. معاد؛ بازگشت به جدى ترين زندگى

 4. چگونگى حيات بدن اخروى( بصورت جزوه)

 و مباحثى در جهت تفكيك« مفهوم حصولى وجود» و« حقيقت حضورى وجود»، جهت« رجوع قلبى به خداوند» كه در كتاب زير مطرح شده است:

 1. آنگاه كه فعاليت هاى فرهنگى پوچ مى شود( گذار از ساحت علم حصولى به حيات علم حضورى)

الف- 2) مباحث سلوكى واخلاقى

اين مباحث به ما كمك مى كنند تا در رجوع به حضرت« الله» محجوب به« حجاب منيّت وانانيّت» نباشيم؛ زيرا تا انسان معرفتى صحيح و سجايايى شايسته پيدا نكند رجوعى به حضرت حق نخواهد داشت. كتب زير تحت سير« سلوك دينى» متكفل اين مباحث هستند:

 1. فرزندم اين چنين بايد بود( شرح، نامه 31 نهج البلاغه ازأميرالمؤمنين به امام حسن« عليهما السلام»)

 2. جايگاه رزق انسان در هستى

 3. ادب خيال، عقل و قلب

 4. عالم انسان دينى

 5. چگونگى فعليت يافتن باورهاى دينى

 6. روزه؛ دريچه اى به عالم معنا

 7. ماه رجب، ماه يگانه شدن با خدا

 8. زن، آن گونه كه بايد باشد( زن- خانواده- بحران)

 9. هدف حيات زمينى آدم( مَلَك، شيطان، هبوط)

 10. هنر مردن

 11. رمضان دريچه رؤيت( سير الى الله درسايه جوع، صوم و ماه رمضان)

 12. زيباترين ارتباط با خدا، خود و ديگران( شرح دعاى مكارم الاخلاق)( بصورت جزوه)

 13. شرح مناجات تائبين( بصورت جزوه)

 14. قهقهه و جهالت، تبسم و حكمت( بصورت جزوه)

 15. مرزهاى ارتباط زن و مرد يا فلسفه نگاه و حجاب( بصورت جزوه)

ب) رجوع به مظاهر« أسماء الله» در« أهل البيت( عليهم السلام)»

عنوان دوم در جمع بندى مباحث، نظر به ائمه ى معصومين( عليهم السلام) است( به طور خاص) و نظر به حضرت مهدى( عجّل الله تعالى فرجه)( به طور اخص)؛ زيرا كه آن ذوات مقدسه تجلّى« أسماء الله» هستند و طريق رجوع به حضرت« الله». بر اين مبنا به امام زمان( عجّل الله تعالى فرجه) به عنوان« واسطه ى فيض الهى» و« حقيقى ترين واقعيات در عالم امكان» نظر مى شود.

 اين مبحث تحت پنج سير« اهل البيت شناسى»،« نبى و نبوّت»،« مهدويت»،« فاطمه شناسى» و« كربلا شناسى» مى باشد كه در كتب زير به آنها پرداخته شده است:

 1. مبانى نظرى و عملى حبّ اهل بيت( عليهم السلام)

 2. حقيقت نورى اهل البيت( عليهم السلام)

 3. امام و مقام تعليم به ملائكه

 4. امام و امامت در تكوين و تشريع

 5. صلوات بر پيامبر( صل الله عليه و آله)؛ عامل قدسى شدن روح

 6. چه نيازى به نبى

 7. مبانى نظرى نبوت و امامت

 8. مبانى معرفتى مهدويت

 9. جايگاه و معنى واسطه فيض

 10. دعاى ندبه، زندگى در فردايى نورانى

 11. زيارت آل يس، نظر به مقصد جان هر انسان

 12. فلسفه حضور تاريخى حضرت حجت( عجّل الله تعالى فرجه)

 13. بصيرت و انتظار فرج

 14. عوامل ورود به عالم بقيت اللّهى

 15. آخرالزمان؛ شرايط ظهور باطنى ترين بُعد هستى

 16. مقام ليله القدرى حضرت فاطمه( السلام عليها)

 17. بصيرت حضرت فاطمه( السلام عليها)

 18. كربلا، مبارزه با پوچى ها

 19. زيارت عاشورا، اتحادى روحانى با امام حسين( عليه السلام)

 20. راز شادى امام حسين( عليه السلام) در قتلگاه

ج)« انسان شناسى» راه ورود به فرهنگِ هدايتِ اهل البيت( عليهم السلام)

عنوان سوم در جمع بندى مباحث، نظر به انسان است. در يك دستگاه مطمئن مى توان با« انسان شناسى» يا« معرفت نفس» به ادراكِ« وجود» رسيد تا امكان ادراك« مقام اهل البيت( عليهم السلام)» كه مظهر اسماء الله و واسطه هاى فيض الهى هستند فراهم شود، و با نظرصحيح به« آينه ى وجودِ مظاهر الهى»،« رجوع الى الله» را آغاز نمود.

 اين مبحث به ترتيب در كتب زير ارائه شده است:

 1. جوان و انتخاب بزرگ

 2. آشتى با خدا ازطريق آشتى باخود راستين

 3. ده نكته از معرفت نفس

 4. خويشتن پنهان( شرح ده نكته از معرفت نفس)

 5. انسان؛ از تنگناى بدن تا فراخناى قرب الهى

 6. معرفت النفس و الحشر( ترجمه و تنقيح اسفار جلد 8 و 9)

د)« انقلاب اسلامى» مسير ظهور« تمدن اسلامى» تحت ولايت و حاكميّت اهل البيت( عليهم السلام)

عنوان چهارم در جمع بندى مباحث، نظر به« انقلاب اسلامى» و« ولايت فقيه» و انديشه ى امام خمينى« رضوان الله عليه» در تحقق« تمدّن اسلامى» است؛ كه نظر به« مرحله ى گذار» است تا در زمان غيبت، رجوع ما به حاكميت امام معصوم( عليه السلام) مورد غفلت قرار نگيرد.

 از طريق نظر به انقلاب اسلامى نه تنها متوجه حيات فعالى خواهيم شد كه انقلاب اسلامى بستر آن را فراهم كرده است بلكه مى توانيم جايگاه تاريخى خود را نسبت به پشت كردن به فرهنگ غرب احساس كنيم و بدانيم اگر ما خودرا از انقلاب اسلامى بيرون بكشيم گرفتار« پوچ ترين نحوه حيات» خواهيم شد.

 اين مبحث تحت دو سير« انقلاب اسلامى» و« تمدّن اسلامى» مى باشد كه در كتب زير به آنها پرداخته شده است:

 1. انقلاب اسلامى؛ بازگشت به عهد قدسى

 2. جايگاه اشراقى انقلاب اسلامى در فضاى مدرنيسم

 3. امام خمينى و خودآگاهى تاريخى

 4. انقلاب اسلامى؛ برون رفت از عالم غربى

 5. سلوك ذيل شخصيت امام خمينى( قدّس سرّه)

 6. طلبه عصرانقلاب اسلامى( وظيفه و نحوه سلوك)( بصورت جزوه)

 7. ولايت فقيه؛ موافقت ها و مخالفت ها( نقد سخنان آقاى كديور)( بصورت جزوه)

 8. تمدن زايى شيعه

ه)« غرب شناسى» و« شناخت موانعِ» ظهور ولايت و حاكميّت اهل البيت( عليهم السلام)

عنوان پنجم در جمع بندى مباحث، نقد مدرنيته به عنوان نقد« حجاب ظهور حقيقت» است؛ عاملى كه به واقع« مانع» تجلى ظهور ولايت و حاكميت اهل البيت( عليهم السلام) مى شود و همان« ظلمات آخرالزّمان» است كه« حقيقتِ انقلاب اسلامى» به مقابله با آن برخاسته است.

 اين مبحث سه رويكرد اصلى را دنبال ميكند:

ه- 1) شناخت فرهنگ ظلمانى غرب

اين رويكرد تحت سير« غرب شناسى» مى باشد و در كتب زير به آنها پرداخته شده است:

 1. گزينش تكنولوژى از دريچه بينش توحيدى

 2. علل تزلزل تمدن غرب

 3. فرهنگ مدرنيته و توهّم

 4. تاريخ فلسفه غرب( بصورت جزوه)

ه- 2) شناخت« تهاجم فرهنگ غربى» به« فرهنگ دينى»

اين رويكرد تحت قسمت هايى از سير مباحث پيشين مى باشد كه به كمك« تبيين روح غربى و جهت گيرى آن» نشان مى دهد كه غرب چه چيزى را از ما گرفته و چه چيزى به ما داده است. در كتب زير به اين رويكرد پرداخته شده است:

 1. تمدن زايى شيعه

 2. كربلا؛ مبارزه با پوچى ها

 3. زن؛ آن گونه كه بايد باشد

 4. عالَمِ انسانِ دينى

ه- 3) آسيب شناسى« فرهنگ دينى» و پاسخگويى به شبهات

اين رويكرد تحت سير« آسيب شناسى» و مباحث كلامى مى باشد، كه در كتب زير به آن پرداخته شده است:

 1. خطر مادّى شدن دين

 2. جايگاه جنّ و شيطان و جادوگر در عالم

 3. امام صادق و شبهه شناسى( بصورت جزوه)

 4. قرآن؛ از پيامبر يا از خدا( نقد سخنان آقايان سروش و شبسترى)( بصورت جزوه)

 5. تاريخ فلسفه و كلام اسلامى( بصورت جزوه)

 6. كلام جديد( بصورت جزوه)

5. روش ارايه مباحث

از آنجايى كه استدلال در مباحث معرفتى به تنهايى كافى نيست استدلال در مباحث محور نيست واستاد طاهرزاده سعى مى كنند با روش مثال زدن ونمونه دادن به تبيين موضوعات بپردازند تا مخاطب به يك« درك حضورى» نسبت به آن موضوع برسد. آنگاه كه مخاطب به چنين درك حضورى رسيد مى تواند بر روى آن موضوع تفكر كند و از طرف ديگر از آنجايى كه رجوع به موضوع« وجودى» است، نبايد مخاطب حرف را در آن موضوع تمام شده تلقى كند و نبايد باب تفكر را به روى خود ببندد. از آنجايى كه استاد طاهرزاده درصدد هستند باطرح اين مثال ها« عالَمِ مخاطب» تغيير كند، لذا مخاطبِ اين مباحث نيز بايد چنين رويكردى به اين مباحث داشته باشد تا استفاده كامل را ببرد.

6. راهنماى دوره هاى معرفتى

اين دوره هاى معرفتى به ترتيب اولويت براى« آشنايى اوليه» مخاطب تنظيم شده است، تا« منظومه ى جامع معارف دينى» بصورت پنج دوره كوتاه مدت در اختيار مخاطب قرار بگيرد. مدّت اين دوره ها در مجموع« 416 ساعت( به اضافه 17 ساعت)» مى باشد كه با يك ساعت مطالعه در هر روز( و پيشنهاد نيم ساعت مباحثه) طى« 14 ماه» به انجام خواهد رسيد.( در ادامه جهت مطالعه ى تفصيلى كلّ آثار به« راهنماى سير مطالعاتى» مراجعه نماييد).

الف) دوره اول؛ 50 ساعت

الف- 1) شروع دوره با شنيدن شرح صوتى كتاب« ده نكته از معرفت نفس» و مطالعه و مباحثه ى آن( در 10 جلسه).

 الف- 2) حال كه متوجّه« نفس» بعنوان يك« وجود» شده ايم به مطالعه كتاب« آشتى با خدا از طريق آشتى با خود راستين» و مباحثه ى آن مى پردازيم( در 9 جلسه).

 الف- 3) پس از تذكرات مباحث« معرفت نفس» كه« وجود» را فراتر از مفهومِ آن احساس كرده ايم، براى فهم« مراتب وجود» و« جايگاه وجودى نفس ناطقه» به شنيدن شرح صوتى بحث« برهان صدّيقين» از كتاب« از برهان تا عرفان» و مطالعه و مباحثه ى آن خواهيم پرداخت( در 9 جلسه).

 الف- 4) حال كه در مباحث« معرفت نفس» و« برهان صدّيقين» با« حضور و ظهور» خداوند متعال و« هستى بخشى او» به موجودات آشنا شده ايم، به شنيدن شرح« خطبه 49 نهج البلاغه» مى پردازيم كه« خدا شناسى» را از زبان حضرت اميرالمؤمنين على( عليه السلام) بياموزيم( در 3 جلسه).

 الف- 5) دركنار اين مباحث اعتقادى براى آنكه موانع اخلاقى« رؤيت حق» را نيز متذكّر شويم، صوت جلسات شرح« حديث عنوان بصرى» مناسب است كه از زبان حضرت امام صادق( عليه السلام) ما را متذكر« موانع سلوك الى الله» ميكند( در 19 جلسه).

ب) دوره دوم؛ 60 ساعت به اضافه 17 ساعت( اختيارى)

ب- 1) شروع دوره با شنيدن شرح صوتى بحث« حركت جوهرى» از كتاب« از برهان تا عرفان» و مطالعه و مباحثه ى آن خواهد بود( اين بحث انتخابى مى باشد)( در 17 جلسه).

 ب- 2) حال كه پس از مباحث« معرفت نفس» و« حركت جوهرى» متوجّه« وسعت بينهايت نفس» و« حركت تكاملى عالم به سوى قيامت» شده ايم، به شنيدن قسمت اول شرح صوتى كتاب« معاد؛ بازگشت به جدّى ترين زندگى» و مطالعه و مباحثه ى آن مى پردازيم( مباحث اثبات معاد، سكرات مرگ و عالم برزخ)( در 44 جلسه).

 ب- 3) پس از شروع مباحث« معاد» براى آنكه بتوانيم نگاه خود به« دنيا» را نيز تصحيح كنيم به شنيدن شرح« خطبه 113 نهج البلاغه» مى پردازيم كه« شناخت دنيا و روش برخورد با آن» را از زبان حضرت اميرالمؤمنين على( عليه السلام) بياموزيم( در 16 جلسه).

ج) دوره سوم؛ 84 ساعت

ج- 1) شروع دوره با شنيدن قسمت دوم شرح صوتى كتاب« معاد؛ بازگشت به جدّى ترين زندگى» و مطالعه و مباحثه ى آن خواهد بود( مبحث قيامت كبرى)( در 32 جلسه).

 ج- 2) پس از آنكه در مباحث« معرفت نفس» و« معاد» متوجه شده ايم كه ما داراى يك حضور بى زمان و بى مكان هستيم، اكنون بايد بياموزيم كه چگونه مى توانيم اين« حضور بى نهايت» را براى خود« بالفعل» كنيم و در شرايط« انس با روح أولياء الهى» قرار بگيريم، لذا به شنيدن شرح صوتى كتاب« چگونگى فعليت يافتن باورهاى دينى» و مطالعه و مباحثه ى آن مى پردازيم( در 22 جلسه).

 ج- 3) حال كه« باورهاى دينى» خود را در« خداشناسى» و« معاد شناسى» و شناخت« جايگاه عبادت» ارتقاء بخشيده ايم، براى فهم« حجاب رجوع به حقيقت» و« انس با خدا» بايست« فرهنگ مدرنيته غربى» را بشناسيم كه چه نگاهى به« عالَم و آدم» دارد، تا با شناخت اين« ظلماتِ آخرالزمان» بتوانيم عزم عبور از آن را پيدا كنيم. در اين قسمت به شنيدن شرح صوتى كتاب« فرهنگ مدرنيته و توهّم» و مطالعه و مباحثه ى آن مى پردازيم( در 22 جلسه) و كتاب« عالَم انسانِ دينى» را نيز مطالعه مى كنيم( در 3 جلسه).

 ج- 4) پس از شناخت« روح هويّت غربى» منظر ما به روى« حقيقت انقلاب اسلامى» باز ميشود كه از باطن تاريخ شكوفا شده تا ما را از« فرهنگ ضدّ قدسى غرب» نجات دهد و به نورانيت« فرهنگ قدسى اهل البيت( عليهم السلام)» متّصل گرداند و زمينه ساز ظهور منجى موعود بشريت گردد. در جهت شناخت اين« هديه ى الهى» به شنيدن شرح صوتى كتاب« جايگاه إشراقى انقلاب اسلامى در فضاى مدرنيسم» و مطالعه و مباحثه ى آن مى پردازيم( در 1 جلسه).

 ج- 5) دركنار اين مباحث براى آنكه بهره اى از« اخلاق و عملِ اولياء الهى» داشته باشيم، صوت جلسات شرح« دستور العمل هاى آيت الله بهجت» مناسب است( در 4 جلسه).

د) دوره چهارم؛ 104 ساعت

د- 1) پس از شناخت« علم حضورى» و نگاه« وجودبين» دينى، و مقايسه ى آن با« علم حصولى» و نگاه« ماهيت بين» غربى، حال مى بايست سعى كنيم در كارهاى فرهنگى« افق نگاه دينى» را پيدا كنيم و« موانع عبور» از« علم به مفاهيم دينى» به سوى« ارتباط با حقايق دينى» را بشناسيم. لذا شروع دوره چهارم با شنيدن شرح صوتى كتاب« آنگاه كه فعاليت هاى فرهنگى پوچ مى شود» و مطالعه و مباحثه ى آن خواهد بود( در 78 جلسه) د- 2) پس از مباحث« معاد» و« غرب شناسى» كه افق نگاه دينى و نگاه غربى مشخص شد، براى آنكه بتوانيم نگاه دين را در« نحوه ى بهره مندى از دنيا» و ايجاد تعادل بين« دنيا و آخرت» بشناسيم، به شنيدن شرح« خطبه 114 نهج البلاغه» مى پردازيم تا« موازنه بين دنيا و آخرت» را از زبان حضرت اميرالمؤمنين على( عليه السلام) بياموزيم( در 26 جلسه).

ه-) دوره پنجم؛ 118 ساعت

ه- 1) در دوره ى قبل كه بحث« تحقق فعاليت هاى فرهنگى» و« رسيدن به حيات دينى» مطرح گشت، بيشتر به« موانع» پرداخته شد؛ حال در شروع اين دوره كه دوره پايانى از دوره هاى معرفتى مى باشد به« عوامل» ايجاد حيات دينى مى پردازيم، لذا به شنيدن شرح صوتى كتاب« مبانى نظرى و عملى حبّ اهل البيت( عليهم السلام)» و مطالعه و مباحثه ى آن خواهيم پرداخت( در 53 جلسه).

 ه- 2) در شروع دوره پنجم براى رسيدن به« حيات دينى و ملكوتى» بر يافتن« ارتباط حبّى و حضورى با اهل البيت( عليهم السلام)» تاكيد شد، و حال براى آنكه تصوّر ما از« مقام وجودى اهل البيت( عليهم السلام)» نيز تصحيح گردد، به مطالعه ى كتاب« حقيقت نورى اهل البيت( عليهم السلام)» و مباحثه ى آن( در 24 جلسه)، و شنيدن صوت كتاب« امام و مقام تعليم به ملائكه» و مطالعه و مباحثه آن( در 14 جلسه) مى پردازيم.

 ه- 3) در انتهاى دوره پنجم، وقتى كه در پرتو« شناخت ولايت معصومين( عليهم السلام)» از زندگى و مرگ در« فرهنگ جاهليت» نجات پيدا كرده ايم همانطور كه پيامبر اكرم( صل الله عليه و آله) فرمودند« مَن ماتَ و لَم يعرِف امام زمانه، ماتَ ميتَهَ الجاهليّه»، هم اكنون براى جمع بندى مباحث گذشته و ورود به« هدايت قرآن» با« نورانيتِ ولايتِ امامِ زمان( عجّل الله تعالى فرجه)» به شنيدن صوت« تفسير سوره مباركه سبأ» در آخرين مرحله از دوره هاى معرفتى مى پردازيم( در 27 جلسه).

7. راهنماى سير مطالعاتى كلّ آثار

براساس هندسه فكرى مباحث و جهت تحقق اهداف آن، اين« سير مطالعاتى» تنظيم شده است، كه پيشنهاد مى شود كسانى كه مى خواهند به يك نظام فكرى مناسب برسند با حوصله و بدون تعجيل در مباحث براى اين سيرمطالعاتى وقت مناسب در نظر بگيرند.

 اين سيرمطالعاتى در سه بخش« 21 موردى» شامل تمامى آثار منتشره تا ابتداى سال 1392 مى باشد( 2- تنها كتاب« معرفت النفس و الحشر» در اين سيرمطالعاتى گنجانده نشده كه كتاب مرجع ميباشد( ترجمه و تنقيح جلد 8 و 9 اسفار ملاصدرا). البته ازجهت محتوا، اين اثر با كتاب« معاد؛ بازگشت به جدّى ترين زندگى» در اين سير مطالعاتى لحاظ شده است.).

 اين سير مطالعاتى به ترتيب اولويت( از آسان به سخت) و با رعايت تنوّع در ترتيب پيشنهادى جهت حفظ نشاط مطالعاتى، به شكل زير تنظيم شده است:

الف) مباحث پايه( اوليه)

شامل سير« انسان شناسى» و« مبانى نظرى» در كنار گزيده اى از مباحث اعتقادى،« غرب شناسى»،« انقلاب اسلامى» و برخى مباحث اخلاقى در سير« سلوك دينى» مى باشد:

 1. كتاب« جوان و انتخاب بزرگ»

 2. كتاب« چه نيازى به نبى»

 3. كتاب« آشتى با خدا از طريق آشتى با خود راستين»

 4. كتاب« ده نكته از معرفت نفس»؛ همراه با شرح صوتى( در 10 جلسه)

 5. كتاب« چگونگى فعليت يافتن باورهاى دينى»؛ همراه با شرح صوتى( در 22 جلسه)

 6. كتاب« جايگاه رزق انسان در هستى»

 7. كتاب« انسان؛ از تنگناى بدن تا فراخناى قرب الهى»

 8. كتاب« خويشتن پنهان( شرح ده نكته از معرفت نفس)»

 9. كتاب« ادب خيال، عقل و قلب»

 10. كتاب« از برهان تا عرفان»؛ همراه با شرح صوتى( برهان صدّيقين در 9 جلسه و حركت جوهرى در 17 جلسه)

 11. كتاب« هنر مردن»

 12. كتاب« معاد؛ بازگشت به جدّى ترين زندگى»؛ همراه با شرح صوتى( در 76 جلسه)

 13. جزوه« چگونگى حيات بدن اخروى»

 14. كتاب« فرزندم اين چنين بايد بود»( جلد 1 و 2)( شرح نامه 31 نهج البلاغه)

 15. جزوه« قهقه و جهالت، تبسّم و حكمت»

 16. كتاب« عالَمِ انسانِ دينى»

 17. كتاب« فرهنگ مدرنيته و توهّم»؛ همراه با شرح صوتى( در 22 جلسه)

 18. كتاب« رمضان دريچه رؤيت( سير الى الله درسايه جوع، صوم و ماه رمضان)»

 19. كتاب« آنگاه كه فعاليت هاى فرهنگى پوچ مى شود»؛ همراه با شرح صوتى( در 78 جلسه)

 20. كتاب« اسماء حسنا، دريچه هاى نظر به حق( شرحى بر دعاى سحر)»

 21. كتاب« سلوك ذيل شخصيت امام خمينى( قدّس سرّه)»؛ همراه با فايل صوتى( در 17 جلسه)

ب) مباحث مهدويت و شناخت اهل البيت( عليهم السلام)

شامل سير« اهل البيت شناسى»،« نبى و نبوّت»،« مهدويت»،« فاطمه شناسى» و« كربلا شناسى»:

 1. كتاب« صلوات بر پيامبر( صل الله عليه و آله)؛ عامل قدسى شدن روح»

 2. كتاب« مبانى نظرى نبوت و امامت»

 3. كتاب« مبانى معرفتى مهدويت»

 4. كتاب« فلسفه ى حضور تاريخى حضرت حجت( عجل الله فرجه الشريف)»

 5. كتاب« مقام ليله القدرى حضرت فاطمه( السلام عليها)»

 6. كتاب« كربلا، مبارزه با پوچى ها»

 7. جزوه« امام صادق( عليه السلام) و شبهه شناسى»

 8. كتاب« دعاى ندبه؛ زندگى در فردايى نورانى»

 9. كتاب« راز شادى امام حسين( عليه السلام) در قتلگاه»

 10. جزوه« زيباترين ارتباط با خدا، خود و ديگران( شرح دعاى مكارم الاخلاقِ امام سج- اد( عليه السلام))»

 11. كتاب« زيارت عاشورا، اتحادى روحانى با امام حسين( عليه السلام)»

 12. كتاب« زيارت آل يس، نظر به مقصد جان هر انسان»

 13. كتاب« جايگاه و معنى واسطه فيض»

 14. كتاب« مبانى نظرى و عملى حبّ اهل بيت( عليهم السلام)»؛ همراه با شرح صوتى( در 53 جلسه)

 15. كتاب« بصيرت حضرت فاطمه( السلام عليها)»

 16. كتاب« بصيرت و انتظار فرج»

 17. كتاب« عوامل ورود به عالم بقيت اللّهى»

 18. كتاب« آخرالزمان؛ شرايط ظهور باطنى ترين بُعد هستى»

 19. كتاب« حقيقت نورى اهل البيت( عليهم السلام)»

 20. كتاب« امام و مقام تعليم به ملائكه»

 21. كتاب« امام و امامت در تكوين و تشريع»

ج) مباحث غرب شناسى، انقلاب اسلامى و آسيب شناسى

شامل سير« غرب شناسى»،« انقلاب اسلامى»،« تمدّن اسلامى» و« آسيب شناسى» در كنار گزيده اى از مباحث اخلاقى در سير« سلوك دينى»:

 1. كتاب« خطر مادّى شدن دين»

 2. كتاب« ماه رجب؛ ماه يگانه شدن با خدا»

 3. كتاب« زن، آن گونه كه بايد باشد( زن- خانواده- بحران)»

 4. جزوه« مرزهاى ارتباط زن و مرد يا فلسفه نگاه و حجاب»

 5. كتاب« گزينش تكنولوژى از دريچه بينش توحيدى»

 6. كتاب« انقلاب اسلامى؛ بازگشت به عهد قدسى»

 7. جزوه« ولايت فقيه؛ موافقت ها و مخالفت ها( نقد سخنان آقاى كديور)»

 8. كتاب« تمدن زايى شيعه»

 9. جزوه« طلبه عصرانقلاب اسلامى( وظيفه و نحوه سلوك)»

 10. كتاب« امام خمينى و خودآگاهى تاريخى»

 11. كتاب« هدف حيات زمينى آدم( مَلَك، شيطان، هبوط)»

 12. كتاب« جايگاه اشراقى انقلاب اسلامى در فضاى مدرنيسم»؛ همراه با شرح صوتى( در 1 جلسه)

 13. جزوه« تاريخ فلسفه و كلام اسلامى»

 14. جزوه« تاريخ فلسفه غرب»

 15. جزوه« شرح مناجات تائبين»

 16. كتاب« علل تزلزل تمدن غرب»

 17. كتاب« روزه؛ دريچه اى به عالم معنا»

 18. كتاب« انقلاب اسلامى؛ برون رفت از عالم غربى»

 19. جزوه« قرآن؛ از پيامبر يا از خدا( نقد سخنان آقايان سروش و شبسترى)»

 20. كتاب« جايگاه جنّ، شيطان و جادوگر در عالم»

 21. جزوه« كلام جديد»

Share