20 مطالبه مقام معظم رهبری درباره فضای مجازی

20 مطالبه مقام معظم رهبری درباره فضای مجازی

موضوع فضای مجازی از اهم موضوعات و مسائل نظام جمهوری اسلامی ایران به شمار می رود و در این باره مقام معظم رهبری در بیانات خود با سران قوای مقننه قضاییه و مجریه، کارگزاران و مدیران نظام، حوزویان، معلمان، اساتید حوزه و دانشگاه، بسیجیان و عموم مردم، اهمیت و ضرورت پرداختن به فضای مجازی را تشریح فرموده و مطالباتی نیز ایراد فرموده اند. مهمترین و اصلی ترین مطالبه مقام معظم رهبری در مباحث حکمرانی فضای مجازی که باید مورد توجه و اهتمام همگان به خصوص دولت واقع شود، راه اندازی شبکه ملی اطلاعات است. متاسفانه این مطالبه مقام معظم رهبری بعد از 15 سال هنوز تحقق نیافته است و معظم له نسبت به این مساله به دولت گلایه داشته اند. با این مقدمه مختصر در اینجا، به 20 مطالبه مقام معظم رهبری درباره فضای مجازی اشاره می کنیم:

مطالب مرتبط: استفاده از فرصت فضــای مجــازی / امام خامنه ای

1. راه اندازی شبکه ملی اطلاعات (مهمترین مطالبه)

فضای مجازی خیلی مهم است. آقایانی که در زمینه فضای مجازی نظراتی دارند و ابراز میکنند و گاهی میگویند که این جزو زندگی اصلی مردم است -که ما هم قبول داریم؛ الان واقعاً فضای مجازی، یک بخش حقیقی از زندگی مردم شده؛ حالا دولت الکترونیک و از این قبیل که به جای خود محفوظ است- شکّی نیست [امّا] آنچه عرضِ من است و من روی آن تکیه میکنم این است که فضای مجازی بدون اختیار ما، از بیرون از اختیارِ ما دارد مدیریّت میشود؛ بحث این است. فضای مجازی یک چیزی نیست که آدم بتواند مثل یک آب روانی هر جور که میخواهد از آن استفاده بکند؛ دیگران دارند این آب را به یک سمتی که خودشان میخواهند هدایت میکنند؛ آنها دارند مدیریّت میکنند این فضا را. خب وقتی که ما میدانیم کسانی از بیرون دارند فضای مجازی را -که ما هم دست اندرکارش هستیم و مبتلابهِ ما است- هدایت میکنند و مدیریّت میکنند، ما نمیتوانیم بی کار بنشینیم در مقابل او؛ ما نمیتوانیم مردممان را که با فضای مجازی ارتباط دارند، بی پناه رها کنیم در اختیار آن مدیری که دارد پشت پرده، فضای مجازی را اداره میکند. عوامل مسلّط بین المللی در این زمینه ها بشدّت فعّالند: از لحاظ خبردهی، خبررسانی، تحلیل داده ها و امثال گوناگون؛ هزاران کار دارد انجام میگیرد روی فضای مجازی. برای خاطر این است که بنده روی مسئله شبکه ملّی اطّلاعات این همه تأکید میکنم. این شورای عالی فضای مجازی و مرکز ملّی فضای مجازی که تشکیل داده ایم و بنده اصرار داشتم و دارم که این [شورا] تشکیل بشود و رؤسای محترم در آن شرکت کنند و تصمیم گیری کنند و اجرا کنند، به خاطر اهمّیّت این مسئله است؛ نمیشود این مسئله را رها کرد. و من میبینم که آن اهتمام لازم به خرج داده نمیشود. خب الان شبکه ملّی اطّلاعات اجزائی دارد، این اجزا باید در زمان بندی های مشخّص تحقّق پیدا کند؛ آدم میبیند که تحقّق پیدا نمیکند، از زمان بندی ها عقبند؛ یا سیاستهای اصولی ای در زمینه پهنای باند وجود دارد که مکرّر ابلاغ شده، خب این سیاستها باید رعایت بشود و اینها مورد درخواست و تأکید مؤکّد اینجانب است. (بیانات مقام معظم رهبری در تاریخ 2 شهریور 1399)

2. قوی شدن و اقتدار در فضای مجازی

قوی شدن کشور جزو هدفهای ما است.امروز قوّت در فضای مجازی حیاتی است؛ امروز فضای مجازی حاکم بر زندگی انسانها است در همه دنیا؛ و یک عدّه ای همه کارهایشان را از طریق فضای مجازی پیش میبرند؛ قوّت در این [زمینه] حیاتی است. (بیانات مقام معظم رهبری در تاریخ 3 فروردین 1399)

3. مدیریت صحیح فضای مجازی

در مقوله مسائل اجتماعی و غیره ... مسئله مدیریّت فضای مجازی جزو مسائل مهمّ ما است که این مسئله، مسئله بلندمدّت هم نیست؛ مسئله کوتاه مدّت و میان مدّت و جزو مسائل نزدیک ما است که باید [به آن توجّه بشود] و امثال اینها مسائل کلیدی ای وجود دارد. (بیانات مقام معظم رهبری در تاریخ 22 تیر 1399)

4. استقلال و عدم وابستگی به بیگانگان در فضای مجازی

ابزار بایستی پیشرفته باشد؛ بایستی ناوابسته باشد؛ ابزار مال خود شما باید باشد؛ خود شما بایستی ابزار را به وجود آورده باشید، تولید کرده باشید، ابداع کرده باشید؛ به معنای حقیقی کلمه مالک ابزار باید باشید. [ابزار] به روز باید باشد. یک ابزاری است که از دَه سال قبل مورد استفاده قرار میگیرد، امروز ممکن است به درد نخورد؛ ببینید امروز چه چیزی لازم داریم. در مورد ابزار بایستی به روز باشید. ابزار بایستی متنوّع باشد؛ [متناسب با] زمین و آسمان و فضا و دریا و مرز و درون قلب کشور، همه جا؛ و ابزار اطّلاعاتی و ابزار عملیّاتی و همه جور ابزار. تنوّع در ابزار هم جزو چیزهایی است که بایستی مورد توجّه باشد. مسئله فضای مجازی، امروز جزو ابزارها است؛ مسئله بازی جنگ، امروز جزو ابزارها است؛ به اینها بایستی توجّه کنید. (بیانات مقام معظم رهبری در تاریخ 21 مهر 1398)

5. حضور جریان ساز و تأثیر گذار در فضای مجازی

دستگاه های مختلفی در فضای مجازی حضور دارند اما حضور در این فضا باید یک حضور جریان ساز باشد، ضمن اینکه بهترین راه شناسایی و ارتباط با گروه های مؤثر فرهنگی و یافتن سؤال ها و سرنخ های فکری آنان، استفاده از فضای مجازی است. (بیانات مقام معظم رهبری در تاریخ 7 بهمن 1397)

6. تشکیل جبهه واحد ضد آمریکایی در فضای مجازی

یکی دیگر از مسائلی که به نظرم میتوانید شما – تشکلهای دانشجویی- انجام بدهید تشکیل یک جبهه واحد ضدّآمریکایی و ضدّصهیونیستی در سطح دانشجویان جهان اسلام است؛ این کار را بکنید. بنشینید، فکر کنید، بعد یک جبهه ضدّصهیونیستی و ضدّآمریکایی [تشکیل بدهید]. امروز وسیله ارتباط هم آسان است، دیگر نامه نگاری و پست و تلگراف و مانند اینها لازم ندارد. در فضای مجازی تماس بگیرید، کمااینکه در موارد مشابهی این کار انجام گرفته. به قول این فرنگی مآب ها یک کمپین های عمومی دنیای اسلامی تشکیل بدهید علیه تسلّط آمریکا، از لحاظ ضدّیّت با سیاستهای آمریکایی و سیاستهای صهیونیستی. میلیون ها عضو وارد این مجموعه بشوند، وارد این جریان فکری بشوند و برایشان خوراک تهیّه کنید؛ آن وقت آنها هم برای شما خوراک تهیّه میکنند، چون در دنیای اسلام هم بالاخره افکار خوب دانشجویی وجود دارد؛ یک جمعیّت عظیم دانشجویی در دنیای اسلام به وجود بیاورید. (بیانات مقام معظم رهبری در تاریخ 12 تیر 1395)

7. تشکیل هیئت اندیشه ورز در فضای مجازی

ما هیئتهای اندیشه ورز لازم داریم. کجا؟ در دو نقطه: یکی در رأس، یکی در لایه ها. لایه های گوناگون بسیج فراوان است. همین که حالا این بچّه ها اینجا میگویند ما شوق داریم و ما را بفرستید و چرا نمیفرستید، همان جنگ سخت است؛ از جنگ سخت که احتیاج دارد به هیئت اندیشه ورز برای ترسیم و تعیین حدود این کار که چه کسی برود، کِی برود، چه جوری برود؛ تا جنگ نرم که جنگ نرم یک عرصه بسیار وسیعی است و روزبه روز هم با گسترش این فضای مجازی دارد گسترده تر میشود و خیلی هم خطرناک تر از جنگ سخت است. (بیانات مقام معظم رهبری در تاریخ 3 آذر 1395)

8. تبلیغ مفاهیم و معارف اسلامی در فضای مجازی

هیچ کس در عالم روحانیت، اگر انصاف و خرد را میزان قرار بدهد، نمیتواند خودش را از نظام اسلامی جدا بگیرد. نظام اسلامی یک امکان عظیمی را در اختیار داعیان الی اللّه و مبلّغان اسلام قرار داده. کِی چنین چیزی در اختیار شما بود؟ امروز یک طلبه فاضل در تلویزیون می نشیند نیم ساعت حرف میزند، ده میلیون، بیست میلیون مستمع از روی شوق به حرف او گوش میدهند... امروز این جوانهای دانشجو و غیر دانشجو را که مشاهده میکنید - حالا من دانشجوها را میگویم - همه شان تقریباً و تغلیباً مشتاقند از مفاهیم اسلامی و معارف اسلامی چیزهائی را بشناسند و چیزهائی را بفهمند و سر در بیاورند. من و شما باید زمینه فراهم کنیم که بتوانیم به آنها جواب دهیم. این فرصت تا امروز کِی برای روحانیت وجود داشته؟ علاوه بر این، ابزارهای تسهیل کننده، مثل رایانه ها و ارتباطات اینترنتی و فضای مجازی و سایبری هم که الان در اختیار شماست. اگر بتوانید اینها را یاد بگیرید، میتوانید یک کلمه حرف درستِ خودتان را به هزاران مستمعی که شما آنها را نمیشناسید، برسانید؛ این فرصت فوق العاده ای است. (بیانات مقام معظم رهبری در تاریخ 19 مهر 1391)

9. مبارزه با فکر و الحاد و نفاق در فضای مجازی

پس باید با کفر، با نفاق، با عناد با دین، مبارزه کرد. این مبارزه ای است که در جمهوری اسلامی آسان است، در جاهای دیگر سخت است... مبارزه فقط شمشیر کشیدن نیست؛ این شمشیرِ زبان یک شمشیر مؤثّر است. شما می بینید امروز تبلیغات در دنیا دارد حرف اوّل را میزند. ابزار تبلیغات هم که فراوان است؛ این فضای مجازی و اینها که روزبه روز دارد توسعه پیدا میکند. شما از این توان استفاده کنید. (بیانات مقام معظم رهبری در تاریخ 5 اسفند 1395)

10. برنامه ریزی برای رفع آسیب های فضای مجازی برای کودکان و نوجوانان

در باب آموزش مجازی، یک نکته دیگر هم وجود دارد و آن، زیانهایی است که احتمالاً در آموزش مجازی وجود دارد. حالا این شبکه شاد که به وجود آمده، بسیار چیز خوبی است منتها بایست مراقبت کنید تا این موجب این نشود که جوانها وارد فضای بی بند و بار و رهای اینترنت بشوند و سرشان گرم بشود به یک چیزهای دیگری که هم از لحاظ اخلاقی، هم از لحاظ اعتقادی خطرهای بزرگی برای اینها دارد؛ این را باید کاملاً مراقبت بکنید، یعنی پیش بینی کنید. البتّه دیروز پریروز در زمینه فکری که آموزش و پرورش در این زمینه کرده، به من یک گزارشی دادند، منتها باید کار کنید در این زمینه؛ یعنی کاری است که نمیشود رها کرد این را؛ چون بحث به اصطلاح اُنس بچّه ها با فضای مجازی، محسّناتی دارد، عیوبی هم دارد. یکی از عیوبش این است که گفتم؛ یکی از عیوبش منزوی شدن بچّه ها در خانه است؛ وقتی که با این تبلت و مانند اینها آشنا شدند، میروند سرگرم آن کار میشوند و از محیط خانه و خانواده در واقع بتدریج دور میشوند. باید به اینها توجّه کنید و مراقبت کنید. (بیانات مقام معظم رهبری در تاریخ 11 شهریور 1399)

11. توجه به امیدآفرینی در تولید محتوا برای فضای مجازی

یکی از مهم ترین وظایف همه ما پرهیز از ناامیدسازی مردم است. گاهی یک کسی یک جوری حرف میزند ــ چه در سخنرانی، چه در صحبتی مانند آن، چه حالا در فضای مجازی که دیگر یک چیزِ بی حد و مرز و عجیب و غریبی شده ــ که شنونده و مخاطب ناامید میشود؛ ما نباید اجازه بدهیم ناامیدی وارد میدان بشود. اگر امید نباشد هیچ کدام از این کارهای بزرگ انجام نمیگیرد. مردم را باید امیدوار کنیم و این امیدواری، امیدواری کاذب هم نیست [بلکه] واقعیّت قضیّه همین است؛ یعنی واقعاً باید امید داشت، چون آینده ، آینده خوبی است، آینده روشنی است. (بیانات مقام معظم رهبری در تاریخ 4 مهر 1398)

12. مقابله با آرایش جنگی دشمنان در فضای مجازی

از همه طرف دشمن وارد شده. مسئولین کشور و آحاد توانا و آحاد مردم باید در مقابله با این دشمن هر کاری که میتوانند [انجام دهند]. در هر بخشی، در هر رشته ای که میتوانند، بایستی خودشان را آماده کنند، وارد میدان باشند. احساس مسئولیّت کنند. آرایش دشمن آرایش جنگی است؛ از لحاظ اقتصادی آرایش جنگی گرفته؛ از لحاظ سیاسی آرایش جنگی گرفته؛ فقط از لحاظ نظامی علی الظّاهر آرایش جنگی ندارد که آن هم البتّه حواس نظامی های ما جمع است؛ همان طور که عرض کردم از لحاظ فضای مجازی آرایش جنگی گرفته؛ در مقابل این دشمنی که آرایش جنگی در مقابل ملّت ایران گرفته، ملّت ایران بایستی آرایش مناسب بگیرد، باید خودش را آماده کند در همه بخشهای مختلف. (بیانات مقام معظم رهبری در تاریخ 11 اردیبهشت 1398)