نامگذاری شب های دهه اول محرم

نامگذاری شب های دهه اول محرم

نامگذاری شب های دهه اول محرم بدین گونه است که هر شب به یکی از شهیدان کربلا اختصاص دارد و مداحان در دهه محرم روضه و نوحه  مرتبط با آن شب را می خوانند.

شب اول محرم: مسلم بن عقیل علیه السلام

مسلم، نخستین شهید واقعه کربلاست. شهادت او کمی پیش تر از حادثه کربلا رخ داده است و شب نخست ماه محرم به پاس فداکاری و جان فشانی های این سفیر شهید راه سرخ، شب حضرت مسلم بن عقیل نام نهاده شده است. مسلم الگوی محبت و وفاست. او عاشقی دل باخته بود که تا آخرین لحظه از عشق پاک خود به حسین (علیه السلام) دست بر نداشت و در اوج بی وفایی کوفیان به مولایش وفادار ماند.

بیشتر بخوانید: ویژه نامه روز اول محرم

شب دوم محرم: ورود به کربلا

امام حسین (علیه السلام) روز دوم محرم سال ۶۱ ه.ق به سرزمین کربلا وارد شد. به خاطر همین روز دوم محرم، روز ورود به کربلا نام گذاری شده است. روز دوم، نماد پایداری است. اباعبدالله الحسین (علیه السلام) از همان آغاز حرکت با حوادث گوناگونی روبه رو شد. از بی وفایی کوفیان گرفته تا تعقیب شدن از سوی سپاهیان دشمن. با این حال از ادامه راه منصرف نشد و هم چنان استواری ورزید. حسین (علیه السلام) آموزگار بزرگ پایداری است.

شب سوم محرم: حضرت رقیه (سلام الله علیها)

رقیه (سلام الله علیها) دردانه سه ساله حسین بن علی (علیهما السلام) است. نام مبارک او در بعضی از کتاب های تاریخی و مقاتل نقل شده است و برخی دیگر مانند ریاض الاحزان از او با نام فاطمه صغری یاد کرده اند. رقیه(سلام الله علیها) در روز سوم صفر سال ۶۱ ه.ق در سفر اهل بیت به شهر شام از دنیا رفته است. شاید نام گذاری روز سوم محرم به نام این بانوی کوچک به این انگیزه بوده که در گرماگرم عزاداری دهه اول، از مظلومیت او یادی شود.

حضرت رقیه (سلام الله علیها) الگوی تربیت صحیح است. با تدبر در جملات کوتاهی که او هنگام دیدن سر بریده پدر به زبان آورده به خوبی می توان دریافت که این کودک از چه معرفت والایی برخوردار بوده است.

شب چهارم محرم: حضرت حر (علیه السلام)

شب چهارم عزاداری محرم اختصاص به یکی از شهیدان سربلند کربلا یعنی حربن یزید ریاحی دارد. البته این شب را به فرزندان حضرت زینب نیز منسوب کرده اند. حر الگوی توبه و حقیقت جویی است. او در آغاز برخورد با امام حسین (علیه السلام) چنین جایگاه وارسته ای نداشت و به گفته خودش مأمور بود و معذور! اما ادب و تواضع حر در مقابل سالار شهیدان، سبب رهایی او شد. حر با ژرف بینی، حق را بر باطل ترجیح داد و پیشانی پشیمانی بر سجده گاه توبه فرود آورد. حر، جذاب ترین الگوی توبه برای خطاکاران است.

شب پنجم محرم: حضرت زهیر (علیه السلام) و…

این شب مانند شب چهارم میان چند شهید کربلا مشترک است. شب پنجم به حبیب بن مظاهر و حضرت عبدالله بن حسن کودک هشت ساله امام مجتبی (علیه السلام) نیز منسوب است. عبدالله (علیه السلام) در شمار آخرین شهیدانی بود که پیش از شهادت امام حسین (علیه السلام) در ظهر عاشورا به شهادت رسید.

زهیر، الگوی عاشقی کربلاست. او تا چند روز پیش، از دیدار حسین (علیه السلام) هراس داشت، اما پس از آن که به خیمه امام گام نهاد، هراسش به عشقی جاودانه بدل شد. بارقه نگاه حسین (علیه السلام) چنان در جانش اثر کرده بود که از همه هستی خود گذشت و از دنیا و خانمان گسست. او در این راه چنان پیش رفت که به یکی از فرماندهان سپاه آن حضرت تبدیل شد.

شب ششم محرم: حضرت قاسم (علیه السلام)

شب نوجوانان عاشورایی، شب روضه قاسم بن الحسن (علیهما السلام). وقتی امام حسین (علیه السلام) سخن از شهادت یارانش به میان آورد، نوجوان سیزده ساله کربلا از عمو پرسید: عموجان آیا من نیز به فیض شهادت نائل می شوم؟ امام او را به سینه چسباند و فرمود: فرزندم مرگ را چگونه می بینی؟ قاسم پاسخ داد: از عسل شیرین تر!

شهادت طلبی قاسم (علیه السلام) و پا فشاری او برای رسیدن به مقصود، زیباترین الگو را برای رهروان خط سرخ شهادت رقم زد.

شب هفتم محرم: حضرت علی اصغر (علیه السلام)

علی اصغر (علیه السلام) فرزند کوچک امام حسین (علیه السلام) و حضرت رباب دختر امرءالقیس است که با تیر سه شعبه حرمله بن کاهل اسدی به شهادت رسید. مصیبت علی اصغر (علیه السلام) برای حسین (علیه السلام) جان فرسا بود چنان که گریست و به خداوند عرض کرد: خدایا خودت میان ما و این قوم داوری کن. آنان ما را فرا خواندند تا یاری کنند ولی برای کشتن ما کمر بسته اند. در این لحظه ندایی از آسمان رسید که: ای حسین (علیه السلام) در اندیشه اصغر (علیه السلام) مباش، هم اکنون دایه ای در بهشت برای شیر دادن به او آماده است. شب هفتم، شب رضاست. حسین (علیه السلام) بهترین الگوی پایداری و رضایت است. او پس از تحمل شهادت همه یاران و جوانانش، کودک شیرخوار خود را به میدان آورد. هنگامی که علی اصغر نیز فدا شد بر قضای الهی گردن نهاد و خطاب به خداوند گفت: ای خدا! چون تو این صحنه ها را می بینی تحمل این مصیبت ها بر من آسان می شود.

شب هشتم محرم: حضرت علی اکبر (علیه السلام)

علی اکبر (علیه السلام) نخستین فردی بود که از بنی هاشم به میدان رفت. او فرزند بزرگ امام است و نزدیک ترین فرد به ایشان. چون غربت پدر را در میان خیل گرگ های خون آشام کوفه و شام می بیند، از همه یاران و افراد خاندان پیشی می گیرد و خود را در راه آرمانی فدا می کند. او گام به میدان می نهد تا حجت را تمام کند و شوق رسیدن به فیض شهادت را در دل یاران حسین (علیه السلام) قوت بخشد. علی اکبر (علیه السلام) الگوی سبقت گرفتن در شهادت است.

شب نهم محرم: شب تاسوعا

ستاره ۳۴ ساله آسمان کربلا و بزرگ ترین یار و یاور حسین (علیه السلام). عباس یعنی چهره درهم کشیده و این نام نشان از صلابت و توانمندی سقای کربلا دارد. او فرزند علی (علیه السلام) و برادر حسین (علیه السلام) بود، با این حال هرگز برادر خود را به نام صدا نزد. عباس (علیه السلام) این ادب و فروتنی را تا لحظه آخر بر خود واجب می دانست. او بهترین الگوی رشادت بود. زیرا پرچم دار سپاه بود و پرچم را به دست رشیدترین و شجاع ترین افراد لشگر می سپارند. او به اندازه ای محو یار شده بود که بر امواج دل انگیز آب روان، لب های خشکیده محبوب خود را در نظر آورد و داغ تشنگی را از یاد برد. رشادت، وفاداری و فروتنی عباس (علیه السلام) یکی دیگر از برگ های زرین عاشورا است که همه را به شگفتی واداشته است.

بیشتر بخوانید: تاسوعا - ویژه نامه علمدار نینوا، حضرت عباس علیه السلام

شب دهم محرم: شب عاشورا

شب حسین بن علی (علیهما السلام) الگوی آزادگان جهان. شهامت، ایثار، بردباری، تسلیم، رضا، وفا، فروتنی، شجاعت و پایداری امواج اقیانوس بی منتهای حسین (علیه السلام) است. اگر این قیام چنین درون مایه ارزشمندی از فضایل انسانی را نداشت، این گونه بر پیشانی تاریخ نمی درخشید. عاشورا این گونه توانست حصار زمان و مکان را درهم شکند و تاریخ را درنوردد.

بیشتر بخوانید: ویژه عاشورای حسینی علیه السلام/ ویژه نامه خورشید بر نیزه