شرح فرازهای دعای روز یازدهم ماه رمضان

شرح فرازهای دعای روز یازدهم ماه رمضان

شرح فرازهای دعای روز یازدهم ماه رمضان از سری مجموعه راه بهشت شامل مفاهیم مهم تربیتی چون "حب ذات، ترک گناه، مفهوم نیران، یاری خدا" تقدیم حضورتان می گردد...

دعای روز یازدهم ماه رمضان :

اللَّهُمَّ حَبِّبْ إِلَیَّ فِیهِ الْإِحْسَانَ وَ کَرِّهْ إِلَیَّ فِیهِ الْفُسُوقَ وَ الْعِصْیَانَ وَ حَرِّمْ عَلَیَّ فِیهِ السَّخَطَ وَ النِّیرَانَ بِعَوْنِکَ یَا غِیَاثَ الْمُسْتَغِیثِین.‏[1]
ای خدا، در این روز، احسان و نیکویی را محبوب من و فسق و معاصی را ناپسند من، قرار ده و در این روز، خشم و آتش قهرت را بر من حرام گردان به یاری خود، ای فریادرس فریاد خواهان.

❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖

فراز اول: نوع بشر خود را مقدم می داند: اللَّهُمَّ حَبِّبْ إِلَیَّ فِیهِ الْإِحْسَانَ

خدایا، کاری کن که خوبی ها را دوست داشته باشم و از بدی ها بدم بیاید و عبادت و خوبی نزد من محبوب باشد . انسان ها طبعا «حب ذات» دارند و فقط خودشان را می خواهند و اگر چیزی دارد که دیگری هم نیاز دارد و خودش به شدت دیگری نیازمند آن چیز نیست، اما باز هم خود را مقدم می دارد و به خودش توجه می کند. اینکه از خدا می خواهیم «احسان» به دیگران، روزی ما شود به خاطر این است که طبع بشری همواره متوجه به خود دارد و اگر از خود بگذرد، ایثار کرده است: مثل این آیه که می فرماید: «وَ یُؤْثِرُونَ عَلی‏ أَنْفُسِهِمْ وَ لَوْ کانَ بِهِمْ خَصاصَةٌ وَ مَنْ یُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَأُولئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُون‏؛[2]» یا در آیه دیگر که می فرماید :« لَنْ تَنالُوا الْبِرَّ حَتَّی تُنْفِقُوا مِمَّا تُحِبُّونَ،[3]» هرگز به [حقیقتِ] نیکی [بطور کامل] نمی‏رسید تا از آنچه دوست دارید انفاق کنید.

این ها مقدمه این مسئله هستند که، احسان به غیر ؛ محبوب من گردد.

«احسان» صرف نظر از این که مایه اصلاح مسکینان، بیچارگان و درماندگان است، و علاوه بر این که انتشار دادن رحمت و ایجاد محبت است، آثار نیک دیگری دارد که به خود نیکوکار برمی‏گردد، چون باعث می‏شود ثروت در اجتماع به گردش در آید، و امنیت عمومی و سلامتی پدید آید، و محبت بین قلوب ایجاد شود.

❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖

فراز دوم: ترک گناه چگونه آسان است: وَ کَرِّهْ إِلَیَّ فِیهِ الْفُسُوقَ وَ الْعِصْیَانَ

خدایا، من را طوری قرار ده که از فسق و معصیت بیزار شوم و از گناه کردن بدم بیاید.

اگر معصیت، در نگاه انسان، امر ناخوشایندی نباشد، اجتناب از آن سخت است؛ کسی که از معصیت لذت می برد، به سختی باید ترک کند، اما اگر از آن بدش آمد، ترک معصیت آسان است.

❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖

فراز سوم: مفهوم نیران: وَ حَرِّمْ عَلَیَّ فِیهِ السَّخَطَ وَ النِّیرَانَ

خدایا، غضب و آتش خودت را بر من حرام کن، مراد از "نیران" آتش جهنم و آتش های دیگر است.

از سوره «الرحمن» به خوبی فهمیده می شود که، تنها عذاب قیامت ؛ جهنم نیست «یَطُوفُونَ بَیْنَها وَ بَیْنَ حَمیمٍ آن‏؛[4]» آنان در میان آتش و آب جوشان رفت و آمد می‏کنند. هم جهنم است، هم آب جوشان ؛ در همین آخرت هم غیر از آتش جهنم و آب جوشان که هر دو جسمانی هستند، آتش دیگری هم داریم «نارُ اللَّهِ الْمُوقَدَة، الَّتی‏ تَطَّلِعُ عَلَی الْأَفْئِدَةِ؛[5]» آتش برافروخته خدا که به دل می نشیند و خیلی سخت است، در همین دنیا نیز انواع آتش ها ما را احاطه کرده، مثلاً، تمام معاصی و ظلم به دیگران آتش است، که ما متوجه نیستیم.

❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖

فراز چهارم: بِعَوْنِکَ یَا غِیَاثَ الْمُسْتَغِیثِین‏

خدایا، همه این دعا ها را از تو خواستم، ولی تا خودت کمک نکنی من نمی توانم به این امور متخلق شوم، بدون یاری تو این مسائل محقق نمی شوند. ای فریاد رس فریادرسان.

خصوصیات رهبران هر جامعه ای رسیدگی به فریاد محتاجان است، «إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ إِرَاقَةَ الدِّمَاءِ وَ إِطْعَامَ الطَّعَامِ وَ إِغَاثَةَ اللَّهْفَان؛[6]‏» دستگیری از مصیب زدگان و این فریادرسی در درجه اعلایش، در ذات احدیت است.

❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖

پی نوشت:
1. [کفعمی، البلد الامین، ۱۴۰۳ق، ص۲۲۲-۲۲۰]، [ کفعمی، مصباح، ۱۴۰۳ق، ص۶۱۳]، [محدث قمی، مفاتیح الجنان]
2. سوره مبارکه حشر؛ آیه 9.
3. سوره مبارکه آل عمران؛ آیه 92.
4. سوره مبارکه الرحمن؛ آیه 44.
5. سوره مبارکه همزه؛ آیات 6- 7.
6. المحاسن، ج‏2، ص: 388.