مراتب روزه و روزه داران - استاد فیاض بخش

مراتب روزه و روزه داران - استاد فیاض بخش

مراتب روزه و روزه داران به نقل از کتاب ادب حضور (دفتر سوم)، اسرار ماه رمضان، تالیف استاد محمد تقی فیاض بخش می باشد...

مطالب مرتبط و پیشنهادی :
ماه مبارک رمضان - ویژه نامه ضیافت الله
ویژه نامه احکام روزه و روزه داری
مجموعه استیکر ماه رمضان (ایام و مناسبتها)
دعاهای تصویری روزانه ماه مبارک رمضان
ویژه نامه پیام ادعیه روزانه ماه مبارک رمضان
ویژه ماه مبارک رمضان - ویژه نامه چندرسانه ای ماه ترین ماه

روزه واجد مراتب فراوانی متناسب با مراتب نفوس انسانی است. در یک نگاه کلّی، سه مرحله برای روزه در امساک و کنترل نفس ذکر شده است:

مرتبه اوّل روزه، امساک از مفطراتی است که در کتب فقهی ذکر شده؛ از قبیل خوردن و آشامیدن و دروغ بستن به خدا و رسول(صلی الله علیه وآله) و اموری از این قبیل که مبطل روزه ظاهری است. تنها نتیجه ای که چنین روزه ای دارد، اسقاط تکلیف و رفع مؤاخذه و عقاب الهی در قیامت است؛ ولی مقرّب عبد در درگاه الهی نیست.

رسول خدا(صلی الله علیه وآله) می فرمایند:
چه بسا روزه داری که بهره اش از روزه، فقط گرسنگی و تشنگی است و چه بسا شب زنده داری که بهره اش فقط بیدارخوابی است.

مرتبه دوم، روزه خواص است و آن اجتناب از گناهان جوارح و کنترل نفس از عصیان پروردگار می باشد. در این مقام، روزه دار از همه گناهانی که نفس را در مرتبه مثالی و عوالم خیالی از توجه به توحید باز می دارد حفظ می کند. این مرتبه در اغلب خطبه های رسول خدا(صلی الله علیه وآله) و بیانات ائمّه اطهار(علیهم السلام) که در آغاز حلول ماه رمضان ایراد می شد، مورد تأکید قرار می گرفت؛ چنانکه امام صادق(علیه السلام) فرموده اند:
بدان که هرگاه روزه گرفتی، پس باید که گوش و چشم و مو و پوستت نیز روزه دار باشند. سپس حضرت موارد دیگری از این قبیل را نیز برشمرده و فرمودند: مبادا روز روزه داری ات مانند روزهای دیگر باشد.

مرتبه سوم، روزه اخصّ خواص است و آن حفظ نفس از زشتی های مراتب عقلانی و بالاتر است که خود به مراتب فراوانی (به تعداد حجاب های میان انسان و پروردگار) تقسیم می شود. به هر مقدار که امساک و کفّ نفس سالک از زشتی ها دقیق تر باشد، آثار روزه بر او لطیف تر است. امام علی(علیه السلام) در این باره می فرمایند:
روزه گرفتن بدن، همانا خودداری از خوردن با اراده و اختیار است، در حالی که انسان از عقوبت الهی بیمناک و به ثواب و اجر الهی راغب باشد. روزه نفس، بازداشتن حواس پنجگانه از سایر گناهان و خالی نمودن قلب از همه اسباب بدی است.

منبع: به نقل از کتاب ادب حضور (دفتر سوم)، اسرار ماه رمضان، تالیف استاد فیاض بخش