استاد عبدالباسط عبدالصمد و نیم قرن تکیه بر کرسی تلاوت

استاد عبدالباسط عبدالصمد و نیم قرن تکیه بر کرسی تلاوت

استاد عبدالباسط عبدالصمد که ملقب به سفیر قرآن بود توانست سال ها با تلاوت جذاب و دلنشین خود شنوندگان رادیو قرآن مصر را به وجد آورد و تلاوت دلنشین وی اکنون نیز همچنان برای شنوندگان جذاب است.

استاد عبدالباسط عبدالصمد در سال ۱۹۲۷ میلادی در روستای «المزاعزه» از توابع شهرستان «اَرمنت» در استان «قنا»ی مصر متولد شد، وی در حالی که هنوز به سن ۱۴ سالگی نرسیده بود، قرائات هفت گانه و ده گانه قرآن را آموخت و آن چنان جذبه و کششی در صدایش وجود داشت که به حق می توان صدای او را صدایی آسمانی توصیف کرد.

خانواده قرآنی

پدربزرگ او استاد عبدالصمد بود که در شمار مردان با تقوا و حافظان قرآن به شمار می رفت و پدربزرگِ مادری او نیز استاد «جلیل ابو داود» صاحب مقام مشهور و معروف در شهر ارمنت بود، اما پدرش استاد شیخ محمد عبدالصمد یکی از مدرّسان حفظ و تجوید قرآن بود که باعث شد عبدالباسط زیبایی صدا و عشق به قرآن را از وی به ارث ببرد.

وی به مکتب خانه «شیخ الأمیر» شهر «ارمنت» ملحق شد و همه شاخصه های تبدیل شدن به یکی از برترین قاریان را در این مکتب خانه دید و در پایان سال ۱۹۵۱ میلادی به عنوان قاری به رادیو مصر پیوست.

 استاد عبدالباسط محمد عبدالصمد، به دلیل زیبایی صدایش در هنگام سفر به سرزمین وحی در سال ۱۹۲۵ میلادی و ضبط نوارهای ویژه تلاوت قرآن در حرم مکی، ملقب به «صدای مکه»(صوت مکه) شد.

این قاری مصری در خاطراتش نقل کرده است: «در ۱۰ سالگی کل قرآن را حفظ کردم، و از پدرم و پدربزرگم خواستم که قرائات قرآنی را یاد بگیرم، آن ها به من گفتند که باید به شهر «طنطا» بروم تا علوم قرآن و علم قرائات را نزد شیخ «محمد سلیم» فرا بگیرم، اما مسافت بسیار طولانی بود، بنابراین یک روز قبل از این که من تصمیم بگیرم برای فراگیری قرائات قرآنی به شهر طنطا بروم، شنیدیم که استاد محمد سلیم به «ارمنت» آمده تا قرائات قرآنی را در مؤسسه دینی این شهر تدریس کند، بر همین اساس نزد وی رفتم و علوم و قرائات قرآنی را فرا گرفتم و سپس «الشاطبیه»(کتابی در زمینه آموزش تجوید) را حفظ کردم».

اسطوره ای دوست داشتنی

مرحوم عبدالباسط در سال ۱۹۵۰ میلادی به قاهره نقل مکان کرد و در سال ۱۹۵۱ میلادی وارد رادیو مصر شد، نخستین تلاوت او از سوره فاطر بود، وی در سال ۱۹۵۲ میلادی به عنوان قاری مسجد «امام شافعی» و در سال ۱۹۸۵ میلادی نیز به جای «شیخ محمد علی البنا» به عنوان  قاری مسجد «امام حسین (علیه السلام)» در قاهره تعیین شد.

عبدالباسط در آوازه و منزلت قرآنی، همتایی نداشت. وی بیش از نیم قرن بر کرسی تلاوت قرآن نشست و باعث شد به اسطوره ای دوست داشتنی و ستودنی تبدیل شود.

از مشهورترين مساجدى كه شیخ عبدالباسط در آن ها قرآن را تلاوت کرد، می توان به مسجدالحرام در مكه مکرمه، مسجدالنبی در مدينه منوره، مسجدالاقصى در قدس، مسجد ابراهيمى در «الخلیل» فلسطين، مسجد اموى در دمشق و مساجد مشهور آسيا، آفريقا، آمریکا، فرانسه، انگلستان، هند و دیگر كشورهاى جهان اشاره کرد.

نشان های افتخار

در سال ۱۹۵۶ میلادی، کشور سوریه با اعطای نشان شایستگی از استاد عبدالباسط تجلیل کرد، همچنین، لبنان با اهدای نشان برنج از این قاری نامدار مصری تجلیل و کشور مالزی به وی نشان طلا اهدا کرد. استاد عبدالباسط عبدالصمد نشان های زیادی از رؤسای جمهور مختلف کشورهای اسلامی و غیر اسلامی نیز دریافت کرد. سنگاپور و مراکش از دیگر کشورهایی هستند که از این قاری نامدار مصری تجلیل کردند.

عبدالباسط تلاش کرد با رعایت اصول تغذیه با بيمارى دیابت مبارزه کند، اما با اضافه شدن بیماری التهاب كبدى(هپاتیت)، ديگر توان مقاومت با اين دو بیماری را نداشت. او سرانجام روز چهارشنبه، ۹ آذر ۱۳۶۷ پس از عمری خدمت به قرآن، جان به جان آفرین تسلیم کرد. در مراسم تشیيع وی سفرای كشورهاى مختلف جهان به نمایندگی از مردم و رؤسای کشورهای خود حضور داشتند.

بیشتر بخوانید: درگذشت قاری و استاد برجسته قرآن؛ استاد عبدالباسط محمد عبدالصّمد(1988میلادی)