وحدت و قرآن

اشاره

قرآن مجید، وحدت را شیرازه اصلی دین اسلام می داند و می فرماید: «همگی به رشته دین خدا چنگ زنید و به راه های متفرق نروید و به یاد آرید این نعمت بزرگ خدا را که شما با هم دشمن بودید و خداوند در دل های شما الفت و مهربانی انداخت و به لطف خداوند، همه برادر دینی یکدیگر شدید؛ در صورتی که شما در پرتگاه آتش قرار داشتید و خدا شما را نجات داد».

وحدت و تعالیم دینی

حیات واقعی دین اسلام، بر پایه وحدت بنا شده؛ زیرا اسلام دین تک محور نیست و این رمز ماندگاری آن است. خداوند متعال هم دستورهای خود را بر پایه وحدت نهاده تا مسلمین نسبت به یکدیگر احساس مسئوولیت کنند و همه با هم به سوی سعادت گام بردارند. یعنی مؤمنین یک خانواده بزرگ هستند تحت سرپرستی دستورهای الهی: «اِنَّما الْمُؤمِنُونَ إِخْوَةٌ فَأَصْلِحُوا بینَ اَخَوَیکُم؛ مؤمنان همه برادرند، پس همیشه بین برادرانتان صلح برقرار سازید».

وحدت و سیره نبوی

عمل به سیره نبوی، یکی از نقاط قوت وحدت است، گرچه این سیره به طور کامل در میان مسلمانان دنیا اجرا نمی شود؛ ولی عمل به همان مقدار کم از سیره پیامبراعظم صلی الله علیه و آله هم وحدت آفرین است. یکی از بارزترین ویژگی های سیره نبوی که در کتاب های گوناگون حدیثی از جمله «سنن النبی» آمده، جویا شدن از احوال مؤمنین و یاری رساندن به آنان بود که این رفتار پسندیده آن حضرت، حامل پیام وحدت میان مسلمانان است.

رسول اعظم صلی الله علیه و آله ، درباره اختلاف و تفرقه میان مسلمانان، توصیه هایی داشتند که از جمله آنهاست: «باهم مخالفت نکنید که پیشینیان شما دچار اختلاف شدند و نابود گشتند».

«هیچ امتی پس از پیامبر خود گرفتار اختلاف نشد؛ مگر آنکه باطل گرایان آن بر حق خواهانش پیروز شدند».

دشمنان وحدت

برای مسلمانان جهان، یک دشمن مشترک وجود دارد؛ استعمارگرانی که چشم طمع به سرزمین مسلمین دوخته اند و برآنند تا جایگاه سلطه گرانه خود را تثبیت کنند. برای مثال، آنان در حمله امریکا به کشور اسلامی عراق، نخست این طرح شوم را نابخردانه نامیدند؛ اما هنگام اشغال عراق روشن شد که بسیاری از دولت های استعمارگر، با امریکا، همدست هستند.

اکنون هم این دولت های استعماری با هر شیوه ای، حتی کاریکاتور، شایعه، اختلاف و... قصد دارند در میان مسلمین، شکاف ایجاد کنند؛ ولی نکته در خور توجه این است که همه دولت های استعمارگر و ضد اسلام، از یک سو هدایت می شوند؛ سازمان های جاسوسی امریکا و رژیم صهیونیستی.

بشنوید این سخن مقام معظم رهبری را: «تحریک عواطف مذهبی و فراهم کردن زمینه اختلاف، گناه است و کسانی که این کار را انجام دهند، در واقع به برآورده شدن هدف سازمان های جاسوسی امریکا و رژیم صهیونیستی کمک کرده اند».

راه گریز

البته بهترین راه مقابله با دسیسه دشمنان برای ایجاد اختلاف، همان وحدت است که این مهم، در کلام گهربار حضرت امام خمینی رحمه الله و مقام معظم رهبری(مدظله العالی) به چشم می خورد: «مسلمین باید ید واحده باشند بر ضد ستمگران».

«تنها راه مقابله با دشمنان اسلام، وحدت و یک پارچگی امت اسلامی و پرهیز از اختلاف و درگیری است».

آفات و علل وحدت گریزی مسلمانان
رهبران گمراه

یکی از مهم ترین علت های وحدت گریزی مسلمانان، وجود رهبران گمراه است که تاریخ، بهترین شاهد این مدعا است. رهبران گمراهی چون کمال آتاتورک و رضاخان، با ترویج فرهنگ غرب و مبارزه با دین اسلام، قصد داشتند ریشه وحدت را بخشکانند.

«کمال آتاتورک، بارزترین و افراطی ترین چهره غرب زده در جهان اسلام است. آتاتورک، پس از رسیدن به قدرت، دست به اقدامات ضد اسلامی و غرب گرایانه زد و در همه زمینه های زندگی اجتماعی و سیاسی، به اسلام زدایی پرداخت. او مدرسه های مذهبی را بست، اذان و نماز را به زبان عربی قدغن، خط را عوض و کشف حجاب نمود».

رضاخان هم پس از جریان مشروطه، همان بلایی را بر سر مردم ایران آورد که کمال آتاتورک بر سر مسلمانان ترکیه آورد. در این باره مقام معظم رهبری می فرماید: «کسی که در آن روز بزرگ ترین قدم را به نفع فرهنگ غرب و در حقیقت به نفع سلطه غرب و استعمار انگلیس در ایران برداشت، رضاخان بود».

البته ناگفته نماند، هم اکنون هم در برخی از کشورهای اسلامی این گونه رهبران گمراه وجود دارند که با در دست داشتن پرچم تفرقه، دست دوستی به سمت سلطه گران دراز کرده اند.

روشن فکران غرب زده

در تاریخ ایران، روشن فکران غرب زده، نقش عمده ای در رواج غرب گرایی برای از بین بردن وحدت مسلمانان داشتند. به فرموده مقام معظم رهبری «زمانی که غربِ مسلط به تکنولوژی و علم خواست در ایران پایگاه تسلط خود را مستحکم بکند، از راه روشن فکران وارد شد؛ از طریق عناصر خودفروخته ای مثل میرزا ملکم خان ها و تقی زاده ها اقدام کرد» یا «بدین سان است که درگیر و دار معرکه استعماری، روشن فکران وابسته [که] نقش دوگانه پیش قراول و نیز ستون پنجم استعمار را داشتند، کوس غرب گرایی را به صدا درآوردند».

ستون پنجم دشمن

ستون پنجم یا جاسوسان دشمن، مهم ترین نقش را در از هم گسیختگی مسلمین دارند. این جاسوسان، با تعلیم و تربیت کامل در میان مردم کشورهای مسلمان خود را جای می دهند و پس از دریافتن نقاط ضعف و قوت آنها، به صورت خیلی زیرکانه و نرم، ضربه های خود را در جهت از بین بردن وحدت، وارد می کنند. در این میان، دستگاه جاسوسی انگلستان، یکی از قوی ترین سیستم های جاسوسی به شمار می رود. یکی از پژوهشگران می نویسد: «دستگاه جاسوسی انگلستان، از عجیب ترین دستگاه های بشر است».

مستر همفر، یکی از همین جاسوسان انگلیسی است که پس از جاسوسی موفق در برخی از کشورهای اسلامی ـ که توانست فرقه وهابیّت را پایه ریزی کند ـ نقاط ضعف و قوت مسلمانان را این گونه بیان می کند: «از جمله نقاط ضعف مسلمین، اختلاف شیعه و سنّی، اختلاف بین ملت ها و دولت های آنان است.» یا «اختلاف موجود را می توان با تکثیر سوءظن میان گروه های متنازع، هر چه بیشتر دامن زد. می توان کتاب هایی نشر داد که در آن، بعضی از مذاهب را مورد توهین قرار داد و لازم است در راه تخریب و تفرقه میان مسلمانان، پول به حدّ کافی صرف کرد».

زلال وحی

[مؤمنین برادر یکدیگرند پس بین برادرانتان صلح برقرار سازید].
«اگر قرآن از طرف غیر خدا نازل می شد اختلاف زیادی در آن می یافتید».
«همگی به رشته دین خدا چنگ زنید و به راه های متفرق نروید و به یاد آرید این نعمت بزرگ خدا را که شما با هم دشمن بودید و خداوند در دل های شما الفت و مهربانی انداخت».

یک جرعه آفتاب

حضرت محمد صلی الله علیه و آله:
«با هم مخالفت نکنید که پیشینیان شما دچار اختلاف شدند و نابود گشتند».
«هیچ امتی پس از پیامبر خود گرفتار اختلاف نشد، مگر آنکه باطل گرایان آن بر حق خواهانش پیروز گشتند».
امیرالمؤمنین علی علیه السلام:
«بدان در امت اسلام هیچ کس وجود ندارد که به وحدت امت محمد و به انس گرفتن آنان به همدیگر از من دل سوزتر باشد».
«جایگاه رهبر، چونان ریسمان محکم است که مهره ها را متحد ساخته، به هم پیوند می دهد. اگر این رشته از هم بگسلد، مهره ها پراکنده و هر کدام به سویی خواهند افتاد؛ پس هرگز جمع آوری نخواهند شد».
«همانا شیطان، راه های خود را به شما آسان جلوه می دهد تا گره های محکم دین شما را یکی پس از دیگری بگشاید و به جای وحدت و هماهنگی، بر پراکندگی شما بیفزاید. از وسوسه شیطان روی گردانید و به نصیحت آن کس که خیرخواه شما است گوش کنید».

چراغ راه

امام خمینی رحمه الله :
مسلمین باید ید واحده باشند بر ضد همه ستمگران. اصولاً دعوت به اسلام، دعوت به وحدت است.
اگر علاقه به استقلال ایران دارید، وحدت داشته باشید.
تمام مسلمین با هم برادرند و برابرند و هیچ یک از آنها از دیگری جدا نیستند.
بدبختی دُوَل اسلامی از دخالت اجانب در مقدرات آنهاست.
مقام معظم رهبری:
امروز، مهم ترین نیاز دنیای اسلام، وحدت و همدلی است.
اختلاف شیعه و سنّی یا عرب و کرد و ترکمان و یا دیگر دسته بندی های تفرقه انگیز، تنها به وسیله دشمنان دامن زده می شود.
تنها راه مقابله با دشمنان اسلام، وحدت و یکپارچگی امت اسلامی و پرهیز از اختلاف و درگیری است.
دشمنان، با تبلیغات خود، با جنگ روانی خود، با تلاش های موزیانه گوناگون خود سعی می کنند بین صفوف ملت، اختلاف بیندازند.
سید جمال الدین اسدآبادی:
امیدوارم حاکم و سلطان همه ملت های مسلمان، تنها قرآن باشد و عامل وحدت و یگانگی آنان، دین آنها.

زلال قلم (متن ادبی)

ما را به درّه ای هدایت کردند!
فریب خورده بودیم!
چون می خواستیم صعود کنیم، نه سقوط.
همه با هم یکی شدیم و تصمیم گرفتیم از درّه به سمت بالا برویم.
رفتیم؛ ولی ناگهان
توفان تفرقه وزیدن گرفت!
قصد داشت ما را از هم جدا کند
و دوباره به درّه پرتاب کند.
اما با چنگ زدن به ریسمان محکم الهی
از تفرقه نجات یافتیم.
و ما صعود کردیم
با ریسمان الهی....
وَاعتَصِموا بِحَبْلِ اللّه جمیعا وَ لا تَفَرَّقُوا...

آورده اند که... (حکایت های کوتاه)

لشکر کفر، با تمام قوا قصد داشت در جنگ اُحُد، انتقام کشته شدگان بَدر را بگیرد؛ ولی باز هم سپاه اسلام با وجود نیروی اندک، بر مشرکان غلبه کردند. لشکر کفر در حال عقب نشینی بود که ناگهان، گروهی از مسلمانان که مراقب گردنه کوه اُحد بودند، به طمع جمع آوری غنایم آنجا را رها کردند. مدتی نگذشت که لشکر کفر، با بهره گیری از غفلت نگهبانان، از همان گردنه کوه احد، سپاه اسلام را دور زد.

جمع سپاه اسلام از هم گسیخته شد. گروه زیادی به شهادت رسیدند، برخی گریختند، گروهی دیگر، درخواست امان کردند، برخی یاران پیامبر زخمی شدند، دندان پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله شکسته شد، پیشانی و صورت مبارکش زخمی شد...؛ چون سفارش پیامبر بر زمین ماند و نگاهبانان، جمعشان پراکنده شد.

منبع: اشارات - فروردین 1387، شماره 107 - آغاز هفته وحدت​