کار جمعی در بیان رهبر انقلاب اسلامی

چرا فرهنگ کار جمعى در جامعه ى ما ضعیف است؟ این یک آسیب است. با اینکه کار جمعى را غربى ها به اسم خودشان ثبت کرده اند، اما اسلام خیلى قبل از اینها گفته است: «تعاونوا على البرّ و التّقوى»، یا «و اعتصموا بحبل اللّه جمیعا». یعنى حتّى اعتصام به حبل اللّه هم باید دسته جمعى باشد؛ «و لا تفرّقوا».

بسم الله الرحمن الرحیم
برای اینکه اشتباه کوچک هم در کار نباشد
احساس پیمودن راه جدید، احساس خیلى خوبى است؛ یعنى واقعاً ما احساس کنیم که در عالم دائرةالمعارف نویسى، یک کار جدید مى کنیم. به عبارت دیگر، چون تاکنون دائرةالمعارف اسلامى به قلم جمعى از مسلمانان متدین و شیفته ى اسلام نوشته نشده است، ما حالا مى خواهیم آن کار را بکنیم. این احساس خوب است و من کاملاً موافق با آن هستم. معمولاً در این طور کارها، چند درصد اشتباه هم دیده مى شود. چه کار کنیم که همان درصد کوچک اشتباه هم در کتاب نماند؟ هر چه بتوانیم اشتباه نکنیم، بهتر است. اصلاً کار جمعى هم مى تواند بى اشتباه در بیاید. آنچه نمى تواند بى اشتباه در بیاید، کارى است که یک نفر انجام مى دهد؛ و الّا کارى که جمعى مى کنند، واقعاً چه اشکالى دارد که کارى کنیم اصلاً بى اشتباه در  بیاید؟
بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار اعضاى بنیاد دایرةالمعارف اسلامى 1368/07/30
یک نقص ملی در بیان رهبر معظم انقلاب
می دانید ملت ها خصال ملى دارند. بعضى از ملت ها خصلتى دارند که خصلت عمومى است، بعضى از ملت ها خصلت هاى دیگرى دارند که حالا مربوط به تاریخ و جغرافیا و اقلیم است و به عوامل گوناگونى وابسته است. ما این روحیه ى شور و شوق را، میل به تحقیق را، کنجکاوى را، خسته نشدن و پیگیرى کردن را باید در ملتمان به وجود بیاوریم. این روحیه، کم است؛ نیست.
کار جمعى هم که گفتند، همین جور است؛ کار جمعى هم جزو خصال ملى ما نیست. شما به ورزش هاى ما هم که نگاه کنید و مقایسه کنید با ورزش هائى که متعلق به اروپائى هاست، مى بینید همین جور است. ورزش ملى ما که کشتى است، یک ورزش انفرادى است. حتّى ورزش باستانى ما هم که یک ورزش دسته جمعى است، هر کسى براى خودش ورزش می کند. می دانید وقتى که توى گود زورخانه می روند، کار دسته جمعى انجام نمی گیرد؛ با هم یک حرکاتى را انجام می دهند، هر کسى ورزش خودش را انجام می دهد؛ مثل فوتبال یا والیبال نیست که کار این، مکمل کار آن باشد؛ لذا کار، کار جمعى نیست. این یک نقص ملى است در ما؛ این را باید درست کرد؛ باید تزریق کرد. این کارِ کیست؟ کار دانشگاه است. بنابراین دانشگاه غیر از مسئله ى علم، باید به مسئله ى فرهنگ هم بپردازد.
ما می توانیم این جوان را صبور، قانع، مایل به کار، مایل به تحقیقات، اهل کار جمعى، اهل اغماض، اهل تغلیب عقل بر احساس، اهل انصاف، اهل وقت شناسى، اهل وجدان کارى تربیت کنیم؛ می توانیم هم عکس این صفات را در او تزریق کنیم. واقعاً این جوانى که در اختیار دانشگاه قرار می گیرد - یک جوان هجده نوزده ساله - در خور این تربیت هست. در دوره هاى بخصوص لیسانس - این دوره ى اول - می توان روى این مسئله واقعاً فکر کرد، برنامه ریزى کرد. شما می توانید یک نسلى را به وجود بیاورید که این نسل داراى این خصوصیات اخلاقى باشد. این هم برنامه ریزى می خواهد؛ این با پوستر و با دستور و با اینها درست نمی شود.
همان طور که شما براى کار علمى نیاز به برنامه ریزى دارید و باید برنامه ى کلان ترتیب بدهید، براى این کار هم برنامه ى کلان لازم است. این برنامه ى کلان هم توى خود دانشگاه باید انجام بگیرد؛ این چیزى نیست که ما بگوئیم بیرون دانشگاه انجام بدهند، به دانشگاه ابلاغ کنند؛ اینها حکمى نیست که با حکم بشود این کارها را کرد؛ اینها کارهائى است که باید از درون دانشگاه ها بجوشد. من اینها را عرض می کنم تا ان شاءاللَه این زمینه و ذهنیت به وجود بیاید و روى مسئله ى فرهنگى در دانشگاه کار بشود.
بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار وزیر علوم و استادان دانشگاه تهران 1388/11/13
تحقیق دسته جمعى، خاطرجمع تر است
حوزه باید با سبکهاى نوین تحقیق آشنا بشود. تحقیق که مى گوییم، منظورمان، هم تحقیق عمقى است - یعنى همان چیزى که ما در حوزه به آن تحقیق مى گوییم؛ یعنى تعمق در مطلب - و هم تحقیق عرضى است، که در روشهاى اروپایى به آن هم تحقیق مى گویند، و ما به آن تتبع مى گوییم. در اسم گذارى بحثى نداریم؛ این هم یک نوع تحقیق است؛ تحقیق عرضى است، تحقیق سطحى است؛ یعنى در سطح و در عرض، دنبال مطلبى گشتن. امروز هر دو نوع تحقیق، روشهاى نوینى دارد. استادانى مى نشینند، دانشجویانى را هدایت مى کنند؛ کار گروهى انجام مى گیرد و تحقیقى دسته جمعى عرضه مى شود. تحقیق دسته جمعى، خاطرجمع تر از تحقیق فردى است؛ اختلافات کمتر مى شود و پیشرفتها بیشتر مى گردد. این روشها را باید در حوزه به کار بیندازیم. ما در حوزه همیشه روش فردى را دنبال مى کردیم. به نظر من، هنوز هم روشها فردى است. همین درسى که شما ملاحظه مى کنید، یک کار فردى است. درست است که صدنفر، هزارنفر پاى درسى نشسته اند، اما هر یک از آنها جداگانه با استاد روبه روست و مخاطب استاد است؛ بعد هم مى رود و مشغول کار خودش مى شود. حتّى مباحثه ى ما کارى فردى است. عجیب است! یک روز این آقا استاد مى شود، او شاگرد؛ این گوینده است، او شنونده؛ یک روز هم او استاد مى شود، این شاگرد؛ او گوینده مى شود، این شنونده! یعنى کارِ با هم و دسته جمعى نیست، تعامل فکرى نیست؛ کار فردى است. البته این کار فردى جهات حسنى هم دارد، که محسنات این کار و این شکل نباید از دست برود؛ اما روشهاى دسته جمعى هم در دنیا معمول است؛ چرا ما از این روشها استفاده نکنیم؟
بیانات رهبر معظم انقلاب در آغاز درس خارج فقه 1370/06/31
آموزش کار جمعی
نکته ى دیگر، کار جمعى، تعاون و همکارى با یکدیگر و همت بلند است. کودکان و همچنین جوانان را از آغاز عادت بدهیم که با همتِ بلند نگاه کنند. مسائل گوناگونى وجود دارد که اینها را باید در سطح دنیا دید، در سطح جهانى باید مشاهده کرد، نه در سطح منطقه اى، چه برسد به این که انسان بخواهد آنها را در سطح کشورى یا در سطح ولایتى و استانى ببیند.
بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار معلمان و اساتید دانشگاه های خراسان شمالى 1391/07/20
اعتصام هم باید دسته جمعی باشد
چرا فرهنگ کار جمعى در جامعه ى ما ضعیف است؟ این یک آسیب است. با اینکه کار جمعى را غربى ها به اسم خودشان ثبت کرده اند، اما اسلام خیلى قبل از اینها گفته است: «تعاونوا على البرّ و التّقوى»، یا: «و اعتصموا بحبل اللّه جمیعا». یعنى حتّى اعتصام به حبل اللّه هم باید دسته جمعى باشد؛ «و لا تفرّقوا»
بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار جوانان استان خراسان شمالى 1391/07/23
------------------
منبع : مضمار