خانواده و فضایل اخلاقی/ بخش دوم

5.آراستگی ظاهر
از مسایلی که برای هر مؤمنی پسندیده است زیبایی و رعایت آرایش ظاهر است.
خداوند متعال مبدأ زیبایی است و جهان را نیز زیبا پدید آورده است. از این دیدگاه و در اصل آفرینش همه چیز زیباست و زشتی در آن راه ندارد ولی آن گاه که انواع، اقسام، و افراد موجودات با یکدیگر مقایسه و سنجیده می شوند، برخی از برخی دیگر زیباتر و نیکوتر جلوه می کنند.
زیبایی صورت و اندام خوش و ظاهر آراسته و مناسب، به تحکیم پیوندهای اجتماعی کمک می کند و الفت به وجود می آورد.
لذا در روایات معصومان علیهم السلام بر روی این ویژگی و توجه بدان سفارش شده است(13) که برای نمونه به یک روایت از آن بسنده می کنیم.
عن ابی بصیر قال: قال امیرالمؤمنین علیه السلام: «ان اللّه  جمیل یحب الجمال، و یحب أن یری اثر نعمه علی عبده». ابی بصیر می گوید: علی علیه السلام فرمودند: خداوند زیباست و زیبایی را دوست دارد و می خواهد اثر نعمتهای خود را بر بنده اش ببیند.(14)
و بدین سان، تحکیم و تقویت پیوند خانوادگی و زناشویی که به شدت مورد تأکید و سفارش اولیای دین است، توجه و منظور داشتن این ویژگی را در زن و مرد و در انتخاب همسر، می طلبد. البته در مقام اولویت بندیها، حق تقدم با خصلتهای انسانی و معنوی است و قطعا رویکرد به زیبایی تنها و غفلت از معنویت و اخلاق دینی، خسارت آمیز و زیان بار است و در روایات از آن نکوهش شده است(15) ولی در جایگاه خود اهمیت ویژه ای دارد.
حضرت صادق علیه السلام در حدیثی از رسول اکرم صلی اللّه  علیه و آله نقل می کنند که آن حضرت فرمودند: «افضل نساء امتی أصبحهنّ وجها و اقلّهنّ مهرا»، بهترین زنان امت من زیباروی ترین و کم مهرترین آنهاست.(16)
البته با توجه به اینکه خوش چهره بودن از اموری است که نوعا با دید مادی بدان نگریسته می شود سبک بودن مهر چنین زنی، نشان از ایمان و صفای دل و باطن سالم اوست که هم سیرتی نیک دارد و هم صورتی نیکو. و مطابق برخی روایات رابطه ای بین این دو برقرار است که به تأیید علم و تجربه نیز رسیده و گرچه کلیت ندارد، ولی به طور غالب این گونه است.
حضرت رضا علیه السلام از پدران بزرگوار خود نقل می کنند که رسول گرامی صلی اللّه  علیه و آله فرمودند: «اطلبوا الخیر عند حسان الوجوه فانّ فعالهم أحری أن یکون حسنا». خوبیها را نزد خوش صورتان بجویید زیرا رفتار و کارهایشان سزاوارتر و نزدیکتر به خوبی است.(17)
زیبایی و آراستگی نه تنها از اوصاف خوب برای یک زن به عنوان همسر است بلکه از ویژگیهای پسندیده مرد نیز هست.
امام صادق از پدر بزرگوارشان ـ علیهماالسلام ـ نقل می کنند: روزی مردی بر در خانه رسول اکرم صلی اللّه  علیه و آله اذن ورود خواست. آن حضرت در خانه به ظرف آبی برخورد، خود را در آن نگریست و ریش خود را موزون و آراسته کرد. عایشه به آن حضرت گفت: شما سرور فرزندان آدم و فرستاده پروردگار جهانید. با این حال در برابر ظرف آبی ایستاده و سر و صورت خود را رسیدگی می کنید؟ حضرت فرمودند: «یا عایشة! انّ اللّه  یحِبُّ اذا خرج عبده المؤمن إلی أخیه ان یتهیأ له و أن یتجمل»؛ خداوند دوست دارد وقتی بنده مؤمنش به سوی برادر دینی خود می رود خود را برای او زیبا و آراسته کند.(18)
و این در حالی است که محمد بن فضل طبرسی در حالات آن بزرگوار می نویسد: «و لقد کان یتجمل لاصحابه فضلاً عن تجمله لأهله»؛ او گذشته از اینکه برای همسران خود و در خانه به آرایش خود می رسید با اصحاب خویش نیز این گونه بود.(19)
در این گزارش آمادگی و زیبایی در داخل خانه اصل و مبنا قرار گرفته و آراستگی برای بیرون از آن فرع و بسان آن شمرده شده است.
امام کاظم علیه السلام فرمودند: «تهیئة الرّجل للمرأة مما تزید فی عفتها»؛ آماده سازی مرد، خود را برای همسرش، موجب افزایش و تقویت عفت زن می شود.(20)
آنچه گفتیم می تواند مهمترین نقاط مشترک بین زن و مرد در همسر نمونه بودن و گزینش آن باشد و البته نباید از نقش دانش، عقل، ادب اجتماعی نیز در شمار مهمترینها غفلت کرد که پرداختن به هر یک از آنها و نیز صفات ویژه هر یک از زن و مرد مجالی وسیع تر می طلبد.

ادامه دارد...
----------------------------
مطالب تکمیلی:
خانواده و فضایل اخلاقی/ بخش اول

&&&&&&&&&&& پی نوشتـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــها :
1. وسائل الشیعه، ج14، ابواب مقدمات نکاح، باب 28.
2. همان، باب 29.
3. همان، باب 28، حدیث 8.
4. وسائل الشیعه، ج14، ابواب مقدمات نکاح، ب30، ح1، ص54.
5. همان، ب6، ح1، ص13.
6. مستدرک الوسائل، چاپ قدیم، ج2، ص537، ابواب مقدمات نکاح، باب24، ح1.
7. همان، ص544، ب8، ح5.
8. سوره نجم، آیه 39 ـ40
9. نگاه کنید به وسائل الشیعه، ج12، ابواب مقدمات تجارت، و نیز مستدرک الوسائل 2: ابواب مقدمات تجارت.
10. مستدرک الوسائل، ج2، ابواب مقدمات تجارت، باب 5، ح11، ص416.
11. مکارم الاخلاق، چاپ بیروت، مؤسسه اعلمی، ص238.
12. ارشاد القلوب، چاپ بیروت، مؤسسه اعلمی، ج1، ص74.
13. برای نمونه بنگرید: وسائل الشیعه، ج3، ابواب الاحکام الملابس، باب 1 تا 10.
14. همان، باب 1، ح2.
15. همان، ج14، ابواب مقدمات نکاح، باب 14 و باب 7، ح7.
16. همان، باب6، ح8.
17. همان، باب21، ح4.
18. مکارم الاخلاق، ص96 ـ 97.
19. همان، ص34.
20. همان، ص97.
منبع: پایگاه حوزه