اثرات منفی شبکه های اجتماعی و راهکارهای جلوگیری از آن

سوشیانت زوارزاده
اثرات منفی شبکه‌های اجتماعی

آیا شبکه های اجتماعی انسان ها را به هم نزدیک تر کرده اند؟ اثرات منفی شبکه های اجتماعی چیست و چگونه از آن ها جلوگیری کنیم؟ آیا شبکه های اجتماعی سودمند هستند؟ آیا شبکه های اجتماعی به روابط انسانی لطمه می زنند و زیان بارند؟
این پرسش ها و پرسش هایی مانند این، جامعه شناسان، روان شناسان، انسان شناسان و فلاسفه را درگیر خود کرده اند تا پاسخی درست برای آن بیابند. شبکه های اجتماعی یا جامعه های مجازی، نمایان گر بخشی از زندگی انسان امروزیست. در گذشته هنگامی که چیزی به نام اینترنت در جهان نبود؛ ارتباط میان انسان ها به روابط خانوادگی و دوستانه محدود می شد و انسان ها توانایی برقراری ارتباط با مردم دیگر بخش های جهان را نداشتند. آگاهی انسان ها از دیگر بخش های جهان و زندگی مردم نیز از روزنامه ها و تلویزیون فراهم می شد.
 با پدید آمدن اینترنت و شبکه های اجتماعی روابط انسانی و اجتماعی دگرگون شد. انسان  ها توانستند با مردم سراسر جهان در تماس باشند و از زندگی، فرهنگ و جهان بینی هم دیگر آگاه شوند. شبکه های اجتماعی زمینه ساز تبادل فرهنگی اجتماعی شد و سودهای فراوانی را به همراه داشت که هیچ کس نمی تواند آن ها را انکار کند. از سوی دیگر شبکه های اجتماعی زیان هایی نیز به همراه داشته است. برخی از مردم چنان سرگرم کار با شبکه های اجتماعی شده اند که ارتباطشان با انسان هایی که پیرامونشان هستند بسیار کم، یا به طور کلی قطع شده است. در این نوشته با برخی از زیان های شبکه های اجتماعی آشنا خواهید شد. این زیان ها هنگامی پدید می آیند که کسی بیش از اندازه خود را با شبکه های اجتماعی سرگرم کند.

شبکه های اجتماعی وقت را هدر می دهند.
یکی از چیزهایی که در هنگام کار با شبکه های اجتماعی ارزش و اهمیت فراوان دارد زمان است. در هنگام کار با شبکه های اجتماعی مدیریت زمان اهمیت دارد. کسانی که نمی توانند مدیریت زمان درستی داشته باشند بیش از اندازه وقت خود را در شبکه های اجتماعی می گذرانند. اگر نتوانیم مدیریت زمان داشته باشیم و وقت خودمان را در شبکه های اجتماعی هدر دهیم از انجام کارهای روزانه باز می مانیم. پیش تر در نوشته ای گفتم که چگونه می توانیم زمان کار کردنمان در توییتر را مدیریت کنیم. این نوشته می تواند راهنمای خوبی برای مدیریت زمان در دیگر شبکه های اجتماعی مانند اینستاگرام، فیس بوک و … باشد. تلاش کنید زمان محدود و مشخصی را در شبکه های اجتماعی بگذرانید تا زمانتان را هدر ندهید.

شبکه های اجتماعی می توانند زمینه ساز بی خوابی و اختلال خواب شوند.
همان گونه که گفتم اگر زمان کار کردن با شبکه های اجتماعی مدیریت و محدود نشود کارهای روزانه به درستی انجام نمی شوند. یکی از مهم ترین فعالیت های انسان در شبانه روز، خوابیدن است. خوابیدن یکی از نیازهای جسمانی و روانی انسان است که اگر به درستی برآورده نشود فرد به بیماری های جسمانی و اختلالات روانی دچار می گردد. یکی از مشکلات کار کردن بیش از اندازه با شبکه های اجتماعی این است که کاربران هر شب زمان طولانی را در شبکه های اجتماعی می گذرانند. بر هم خوردن ساعت خواب باعث بی خوابی و اختلال خواب می شود. بسیاری از کسانی که به خاطر بی خوابی پیش روان شناس می روند پس از بررسی  مشخص می شود زمان طولانی را در شب با شبکه های اجتماعی کار می کنند. پیشنهاد می کنم در ساعات پایان شب و در رختخواب از رفتن به شبکه های اجتماعی پرهیز کنید. اگر دچار بی خوابی هستید راهکارهایی برای راحت خوابیدن را بخوانید.

شبکه های اجتماعی به روابط میان فردی، خانوادگی و اجتماعی آسیب می زنند.
کسانی که بیش از اندازه وقتشان را در شبکه های اجتماعی می گذرانند دچار گوشه گیری می شوند. چنین کسانی در روابط میان فردی دچار مشکل خواهند شد. شاید شما هم با کسانی روبه رو شده باشید که حتی وقت اندکی را با پدر و مادر، همسر و یا فرزندانشان نمی گذرانند و غرق کار کردن با شبکه های اجتماعی هستند. شبکه های اجتماعی با هدف نزدیک تر شدن انسان ها به هم ساخته شده اند. اگر از شبکه های اجتماعی به درستی بهره گرفته نشود انسان ها را از هم دور و روابط را تیره می کند. انسان موجودی اجتماعی است و به تعامل و کنش با دیگر انسان ها نیاز دارد. به یاد بسپارید نخست باید روابطمان را با کسانی که پیرامونمان هستند پایدار و استوار کنیم و سپس به دنبال ارتباط با دیگران در شبکه های اجتماعی باشیم. پس می توانیم با بهره گیری درست از شبکه های اجتماعی، خانواده و دوستانی شاد و مهربان را در کنارمان داشته باشیم.

شبکه های اجتماعی می تواند به حریم خصوصی افراد آسیب بزند و باعث عدم امنیت می شود.
ما با پیوستن به هر شبکه ی اجتماعی، به دریافت و فرستادن داده ها می پردازیم. این داده ها می تواند عکس، فیلم، نوشته یا دیگر چیزهایی باشد که درباره ی ماست. کسانی که آگاهی درستی از حریم خصوصی ندارند بیش از دیگران در خطر زیان های شبکه های اجتماعی هستند. برای نمونه به شبکه ی اجتماعی فوراسکوئر نگاهی بیاندازیم. این شبکه ی اجتماعی برای مشخص کردن جا هایی است که ما به آن ها می رویم یا هم اکنون در آن هستیم. برخی از کسانی که بیش از اندازه از این شبکه ی اجتماعی بهره برداری می کنند بر این باورند که از سوی دیگران زیر نظر گرفته می شوند و احساس امنیت نمی کنند. به یاد بسپاریم این ما هستیم که به دیگران اجازه می دهیم به چه داده ها و اطلاعاتی درباره ی ما دسترسی داشته باشند. پس هنگام کار کردن با شبکه های اجتماعی پیش از انجام هر کاری درباره ی پیامدهای آن بیاندیشید.

کار کردن بیش از اندازه با شبکه های اجتماعی زمینه ساز بروز اختلالات روانی می شود.
این یک دروغ نیست. کار کردن بیش از اندازه با شبکه های اجتماعی احتمال بروز اختلال روانی مانند افسردگی و بادی دیسمورفیک را افزایش می دهد. کسانی که بیش از اندازه با شبکه های اجتماعی درگیر هستند به مقایسه ی خود با دیگران می پردازند. پیش تر توضیح دادم که چگونه اینستاگرام می تواند زمینه ساز بروز اختلال بادی دیسمورفیک یا خود زشت پنداری شود. شبکه های اجتماعی می توانند زمینه ساز بروز افسردگی نیز شوند. هنگام کار کردن با شبکه های اجتماعی، از مقایسه ی نابه جای خود با دیگران پرهیز کنید. بسیاری از چیزهایی که در شبکه های اجتماعی از سوی دیگران می بینید ساختگی و دروغ است و همه ی افراد درباره ی زندگیشان راستگو نیستند. برای بار چندم از شما می خواهم زمان کار کردن خود در شبکه های اجتماعی را محدود و مدیریت کنید تا سلامت روان خود را به خطر نیاندازید. اگر احساس می کنید شبکه های اجتماعی روی شما اثر بدی گذاشته است می توانید از یک روان شناس آگاه کمک بگیرید.

شبکه های اجتماعی می توانند سودمند باشند.
در این نوشته تلاش کردم زیان ها و خطراتی که کار با شبکه های اجتماعی می تواند برای هر فردی داشته باشد را بنویسم. زیان ها و خطراتی که گفته شد را به سادگی می توان برطرف کرد. مهم ترین چیزی که سفارش می کنم این است که در کار با شبکه های اجتماعی مدیریت زمان داشته باشید و نگذارید شبکه های اجتماعی شما را اسیر و زندانی خود کنند. اگر بتوانیم از زیان های شبکه های اجتماعی جلوگیری کنیم می توانیم از سودهای فراوان آن ها بهره مند شویم.

Share